Menu

Onderdeel van Pixfactory

Berken in de winter

De mooiste boom in de winter is de berk. In het donkere jaargetijde springt de witte boom er uit. De knoppen van volgend jaar geven al een dieprode kleur aan de twijgen. Zowel in het landschap als van dichtbij biedt de berk allerlei kansen om eens lekker los te gaan als natuurfotograaf.
De berk is een sierlijke verschijning in het veenlandschap. Fotograaf: Ron Poot

De berk is een zeer algemene boom in ons land. Zowel op droge als natte standplaatsen kun je hem tegenkomen. Het opvallendste kenmerk van de berken is de witte kleur van de schors. Vooral in de winter als de bladeren gevallen zijn, brengt de slanke en sierlijk gevormde boom een witte kleur in het landschap. Er zijn twee berkensoorten algemeen in onze contreien, de zachte berk met licht behaarde opgaande twijgen en de ruwe berk met onbehaarde en iets hangende twijgen. Heel duidelijk is het onderscheid niet altijd, er komen ook bastaarden voor die tussen de kenmerken in staan.

Al in de winter kun je het begin van de katjes zien, de bloemen van de berk. De berk is eenhuizig, dat wil zeggen: er zijn zowel mannelijke en vrouwelijke katjes bij elkaar te vinden in dezelfde boom. De mannelijke katjes van de berk hangen, de vrouwelijke katjes staan rechtop. In het voorjaar zijn de mannelijke katjes rijp en kleuren dan geel van het stuifmeel. Met een vleugje wind zie je soms gele wolken stuifmeel van de berken afkomen.

Berken kunnen best op natte standplaatsen staan, maar het gaat mis als opeens de waterstand omhoog gaat. Dat gebeurt nog wel eens in veengebieden die vanuit natuurbehoud natter gemaakt worden. Dan verandert een berkenbos opeens in een woud van dode stammen. Een macaber maar ook heel fotogeniek gezicht.

Detail van de omkrullende witte schors van een berk. Fotograaf: Ron Poot

Fototips

  • De winter begint met de laatste blaadjes aan de takken. Deze geven met hun fijne structuur een pointillistisch beeld.
  • Met wat tegenlicht zijn de ragfijne twijgjes en de blaadjes nog mooier en zorgen voor een sprookjesachtige sfeer.
  • Een berk is een slanke en sierlijke boom, een alleenstaand exemplaar in een heideveld of veen is een mooi element in het landschap.
  • Op natte voedselarme plaatsen is de berk soms massaal aanwezig (berkenbroekbossen). De massa witte stammen geven een interessant beeld.
  • Let op de details: de witte schors van de berk zit vol lijntjes, omkrullende velletjes, barsten en plooien die mooi zijn om te fotograferen.
  • De berkenzwam is een paddenstoel die je alleen op dode berken tegenkomt, soms in grote aantallen.

Leefomgeving

Heidevelden, venen, broekbossen, loofbossen op arme grond.

Vindtijd

Het hele jaar.

Bescherming

Niet beschermd.

Kwetsbaarheid

Algemeen.

Verspreidingskaart

En dan nog dit!

De berk staat bekend om zijn suikerrijke sap dat onder meer gebruikt wordt voor het maken van berkenwijn. Het sap is het beste te winnen vlak voor het voorjaar als de sapstroom op gang komt (maart). Het kan heel eenvoudig door het uiteinde van een twijgje af te knippen en de tak in een lege fles te doen en vast te maken. Het sap loopt dan vanzelf in de fles. Je kunt het sap zo drinken of gebruiken voor de wijn, daar zijn wel recepten voor te vinden op internet.

2 reacties

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

2 reacties

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: