Bessenglasvlinder

Heb je toevallig een aalbessenstruik in je tuin staan? Dan heb je kans op een van de allermooiste nachtvlindersoorten van Nederland, die ook nog eens overdag actief is: de bessenglasvlinder, een kleine soort wespvlinder met een grootte van ongeveer 12mm en een spanwijdte van ongeveer 2cm.. Voor de aalbes is de vlinder een klein beetje slecht nieuws, maar bij de gemiddelde vlinderliefhebber gaat de vlag uit bij het zien van deze schitterende wespvlindersoort.
Bessenglasvlinder
Bessenglasvlinder.. Fotograaf: Luc Hoogenstein

 

Bessenglasvlinder
Bessenglasvlinder. Fotograaf: Luc Hoogenstein

Vanaf mei: opletten!

In onze voortuin staan twee aalbesstruiken, waar het vanaf mei opletten geblazen is. Dat is het moment dat de vlinders uit de poppen kruipen en op de bladeren gaan zitten. Het belangrijkste kenmerk van de vlinders is, zoals voor alle vlinders uit de wespvlinder-familie de doorzichtigheid van de vleugels. Alsof het glazen vleugels zijn. Vrij kort daarna beginnen ze met de voortplanting, waarbij de vlinders vaak op zonnige momenten rond de waardplanten vliegen. Het zijn vrij kleine vlinders met smalle vleugels en lange antennen, waardoor ze in de vlucht verrassend veel op sluipwespen lijken.

vrouwtje bessenglasvlinder die verrassend veel op een sluipwesp lijkt
Vrouwtje bessenglasvlinder die verrassend veel op een sluipwesp lijkt. Fotograaf: Luc Hoogenstein

Het wespachtige uiterlijk wordt versterkt door het zwart-gele uiterlijk van de vlinders. Op het zwarte achterlijf bevinden zich bij het vrouwtje drie smalle gele dwarsbanden, bij het mannetje zijn dat er vier. Het uiteinde van het achterlijf is blauwzwart en oogt pluizig. De doorzichtige vleugel heeft een roodbruine punt. Bij net uitgeslopen bessenglasvlinders is het glas nog voorzien van een blauwe laag, dat na de eerste vlucht van de vleugel afbrokkelt.

Net uitgeslopen bessenglasvlinder
Net uitgeslopen bessenglasvlinder. Fotograaf: Luc Hoogenstein

Schadelijke specialist?

Bessenglasvlinders zijn gespecialiseerd in bessenstruiken zoals aalbes of rode bes, zwarte bes en andere Ribes-soorten. Met name de rupsen zijn niet populair bij commerciële bessentelers omdat ze het merg uit takken eten. Ongeveer 10 dagen nadat de bessenglasvlinder haar eitjes op de schors van een tak gelegd heeft komen de rupsen tevoorschijn die zich onmiddellijk in de tak boren, richting het houtmerg. Uit het gaatje komt een soort houtmeel naar buiten, wat een indicatie is dat er een rups in de tak zit. Gedurende de zomer en herfst voeden de rupsen zich met het houtmerg en maken tunnels van 15 à 20cm lang in de tak, die daardoor dood gaat. Na de winterrust worden de rupsen in april weer actief en maakt de rups vlak onder het schors een holte. Zo’n zes weken later komt dan de jonge bessenglasvlinder tevoorschijn. Heb je dus een dode tak in je aalbesstruik zitten, dan heb je grote kans dat je ook een bessenglasvlinder in de struik hebt zitten. Maar geen zorgen: het overgrote deel van de takken overleeft de aanwezigheid van de vlinder.

Ei-afzettende bessenglasvlinder
Ei-afzettende bessenglasvlinder Fotograaf: Luc Hoogenstein

Fototips

  • De belangrijkste tip: zoek in mei en juni naar rustende vlinders op bladeren van bessenstruiken en op planten in de directe aanwezigheid van de bessenstruiken. Soms zitten ze ook op schermbloemigen in de omgeving van de bessenstruiken
  • Gebruik een kleine telelens. De vlinders zijn overdag vrij actief en kunnen behoorlijk snel reageren op potentieel gevaar.
  • Timing is belangrijk. De vlinder vliegt hoofdzakelijk in mei en juni.
  • Let op dode takken in de bessenstruiken waar een klein gaatje in zit. Komt er houtmeel uit dat gaatje, dan zit er een rups van de bessenglasvlinder in de tak
  • Bessenglasvlinders kunnen “opeens” verschijnen. Het loont de moeite om meerdere malen per dag de bessenstruiken te controleren op rustende vlinders.

    Vrouwtje bessenglasvlinder rustend op look-zonder-look
    Vrouwtje bessenglasvlinder rustend op look-zonder-look. Fotograaf: Luc Hoogenstein

Leefomgeving

Tuinen en parken waar Ribes-struiken zoals aalbes en zwarte bes staan.

Vindtijd

mei – juli

Meer weten?

Bescherming

deze soort is niet beschermd

Kwetsbaarheid

Plaatselijk een vrij algemene soort, over het algemeen vrij zeldzaam.

Verspreidingskaart

En dan nog dit!

In Nederland en België komen meerdere soorten wespvlinders voor, die allemaal vrij zeldzaam tot zeldzaam zijn. Een van de mooiste is de hoornaarvlinder. Deze vlinder kun je nog tot in augustus vinden. Als de bessenglasvlinders uitgevlogen zijn kun je dus nog op zoek naar deze andere wespvlindersoort.

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: