Bont kroonkruid is een waardig lid van de vlinderbloemenfamilie. Dat zie je aan de opmerkelijke bouw van de bloemen. Bij bont kroonkruid is de vorm goed te bekijken, omdat het een fors gebouwde plant is. Het is familie van onder meer vogelwikke, klaver en luzerne. Een ander kenmerk is de vrucht: een peul. Inderdaad, erwten en bonen zijn van dezelfde familie. Eet de peulen echter niet, de plant is giftig.
Wat is dan die opmerkelijke bouw? Een vlinderbloem bestaat uit een omhooggerichte vlag, een kiel in het midden en twee zwaarden aan weerszijden. Dat klinkt eigenlijk meer als een zeilboot. Toch doen de vorm en de kleur ook wel aan een vrolijke vlinder denken. Er staan soms wel twintig bloemen dicht bij elkaar in één hoofdje, dat maakt ook dat je de bloeiende plant al van verre ziet.
De kleurige bloemen zijn echte insectenlokkers. Er valt ook wat nectar te halen, maar ook stuifmeel is een gewild voedsel bij insecten. Voor de plant is het belangrijk dat de bezoekers stuifmeel meenemen om zo te zorgen voor de bestuiving.
De plant is meerjarig, dat wil zeggen dat hij elk jaar op dezelfde plek weer opkomt. Dat is handig om te onthouden. In de winter sterft de plant helemaal af, om in het voorjaar weer opnieuw te beginnen. Vanaf juni kun je de eerste bloemen verwachten. Ze bloeien vaak nog tot laat in de zomer.
Bont kroonkruid leeft bij ons aan de noordgrens van zijn areaal. In de zuidelijke landen bloeit het talrijk in de bermen. Bij ons is de soort vrij zeldzaam. De plant lijkt zich wel steeds meer uit te breiden, waarschijnlijk dankzij het opwarmende klimaat.