Menu

Onderdeel van Pixfactory

De grutto, onze nationale vogel

Het kenmerkende geluid van de grutto, onze nationale vogel, is ieder voorjaar weer een heerlijk geluid. De ‘koning van de weide’ broedt in open graslanden in het lage deel van het land. Gelukkig zijn er nog heel wat plaatsen waar je de grutto kunt zien, al is het aantal broedgevallen afgelopen decennia enorm afgenomen.
Onze nationale vogel, alleen als er voldoende vochtige graslanden zijn zal hij zich staande kunnen houden. Fotograaf: Andius Teijgeler

Na de voorjaarstrek (vanaf februari) verzamelen de grutto’s zich op vaste plekken, voordat ze doortrekken naar het hoge noorden of hun broedgebieden op zoeken. Vooral in het westen en in het noorden van het land zijn er dit soort verzamelplaatsen. Zo heb je direct onder Amsterdam het Landje van Geijssel. Daar zijn in februari en maart soms tot 4.000 grutto’s.

De grutto is lang en elegant, met een lange, relatief rechte snavel, een lange nek en lange poten. Naast de grutto (Limosa limosa) kent Nederland de IJslandse ondersoort en de rosse grutto. Het onderscheiden van de verschillende soorten grutto’s is lastig op grote afstand. Van dichtbij valt bij de rosse grutto op dat de vogel wat gedrongener is en een iets kromme omhoog gebogen snavel heeft. De IJslandse grutto heeft ook een kortere, maar wel rechte snavel. Onder de eerste terugkerende grutto’s zijn ze relatief het talrijkst (althans in Amsterdam en omgeving).

 

In vochtige graslanden kun je de balts en de paring van de grutto waarnemen. Fotograaf: Andius Teijgeler

Er zijn in Nederland veel plaatsen waar je grutto’s kunt fotograferen. Aan het begin van het seizoen, zijn de verzamelplaatsen in de vroege ochtend en tegen de avond het meest geschikt. Je vindt ze bv in Arkemheen, ten noorden van Amsterdam en in Friesland. Dit zijn de momenten om zwermen grutto’s vast te leggen, voordat ze zich verspreiden naar hun broedgebieden.

De meeste broedparen komen voor op vochtige tot natte klei- en veengronden, met concentraties in Friesland, de Kop van Overijssel, Noord-Holland benoorden het Noordzeekanaal en het Groene Hart. In die periode tref je ze aan op de bekende paaltjes in het boerenlandschap.

Na het broedseizoen verzamelen ze zich weer voor de trek. In de droge zomer van 2018 bijvoorbeeld waren er door het lage water zeer grote aantallen te zien en fotograferen in de Oostvaardersplassen en op de Wadden.

De aantallen Grutto’s in België zijn aanzienlijk kleiner. De Uitkerkse Polder is een bekende plek om ze te zien en te fotograferen.

Fototips

Vanuit een aantal hutten kun je ze ook vastleggen in die periode. Zo kun je ’s nachts verblijven en ’s avonds en ’s ochtends fotograferen uit de hut in Marken. Niet goedkoop, maar wel een prachtige kans om ze vast te leggen. Ook in Wommels (Friesland) staan bij een “grutto” boer een tweetal hutten. Deze hutten zijn vaak lang van te voren volgeboekt, en het vraagt tijdige planning om er gebruik van te kunnen maken. Uiteraard kun je, als je een boer in je eigen omgeving kent met grutto’s in zijn land, ook vragen of je een schuiltentje mag plaatsen. Laat het dan zo veel mogelijk staan, zodat de grutto’s aan je aanwezigheid kunnen wennen.

  • De mobiele schuilhut is ideaal voor de paaltjesfoto en je kunt je zelf aanleren om uit de auto in het gras te rollen onder dekking van de geopende autodeur.
  • Observeer het gedrag van de grutto’s. Ze hebben vaste rituelen voor de paring, vaste plekken waar ze gaan zitten en foerageren langs vaste routes.
  • Laat de vogels naar jou toekomen in plaats van ze op te jagen, door dichterbij te proberen te komen.
  • Zoek het tegenlicht op om ook een iets ander beeld te maken. Je kunt daarbij o.a. gebruik maken van silhouetten.
  • Zorg dat je er ’s ochtends vroeg bij zonsopkomst en ’s avonds rond zonsondergang bent.
Even anders: een compositie waar de grutto maar klein aanwezig maar toch de hoofdrol speelt. Fotograaf: Arno ten Hoeve
  • Gebruik de setting van het boerenlandschap om de omgeving van de grutto’s mooi vast te leggen.

Leefomgeving

Broedvogel van natte graslanden.
Tijdens de trek in groepen langs de kust.

Vindtijd

Maart – oktober

Bescherming

Wettelijk beschermd.

Kwetsbaarheid

Kwetsbaar, gaat sterk achteruit.

Verspreidingskaart

En dan nog dit!

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: