Menu

Onderdeel van Pixfactory

Fraai haarmos, het mooiste bosmos

In elk bos kun je dit vinden, het fraai haarmos. Zijn naam draagt hij niet voor niets, het is een prachtige soort die zich in elk jaargetijde goed laat fotograferen. Ga eens door de knieën voor deze elegante miniplant van de bosbodem.
Mosplantje van Fraai haarmos in een beukenbos. Fotograaf: Ron Poot

In het bos zijn de donkergroene plakkaten van fraai haarmos al van verre te zien. Waar even wat ruimte is, zoals langs steilkantjes, het pad of op een open plek, kan dit mos een flinke oppervlakte innemen. Iets dichterbij zie je de kenmerkende sterretjesvorm, want daar lijken de mosplantjes wel op, van boven gezien. Vaak noemen mensen het ook sterretjesmos, maar dat is verwarrend, want de naam sterrenmos is al vergeven aan een andere mossoort.

Het fraai haarmos is een echte bosbewoner. Daarmee onderscheid deze soort zich van andere haarmossen zoals zandhaarmos en ruig haarmos, die je vind op open zandgronden, heiden en stuifzanden. Wel deelt fraai haarmos de voorkeur voor zandgronden en het is goed bestand tegen droogte. Ook groeit het wel op dode stronken.


Zoals alle mossen is het een sporenplant. Al in de winter kun je de jonge sporenkapsels op zien komen tussen het groen. Kenmerkend is de witte kleur, dit onderscheidt fraai haarmos van familieleden van de open zandgronden, die vanaf het begin rode kapsels hebben. Die witte puntjes groeien uit tot rijpende sporenkapsels en worden bruinig van kleur. Uiteindelijk ontstaan vijfkantige sporendoosjes op een lange steel, waarin de sporen rijpen. De doosjes zijn afgedekt door een vlies. Bij rijpheid zie je aan de rand van dit vlies openingen ontstaan en van daaruit waaien de sporen de wijde wereld in.

Fototips

  • Het mos biedt veel mogelijkheden voor fotografie. Om te beginnen al landschappelijk: de donkergroene plakkaten zijn beeldbepalend in de ondergroei van bossen of langs bosgreppels.
  • De kleine groene plantjes vormen van boven gezien een patroon van groene sterretjes, wat een mooi beeld geeft. Nog leuker als dit patroon wordt opgefleurd door een larikskegel, een paddenstoel of een lieveheersbeestje.
  • Vanaf laag standpunt en van dichtbij kun je de mosplantjes omtoveren tot een bijzonder miniatuurwoud. Let dan goed op de achtergrond: gekleurde herfstbladeren of een mooie lichtinval zijn dan belangrijk voor de sfeer in beeld.
  • De sporenkapsels zijn een fotografiedoel op zich. Zowel jong als rijp zijn ze leuk om te fotograferen.
  • Voor wat extra sfeer kun je bij mossen goed werken met bokeh. Met een macrolens en open diafragma tover je het licht van de bosrand om in sfeervolle bokeh-patronen op de achtergrond. Het best kun je dan vrij uit de hand zoeken vanuit een laag standpunt, net zolang tot je een geschikt sfeerbeeld vindt.
  • Het grootste deel van het jaar kun je dit mos wel fotograferen. Elk seizoen heeft zijn eigen charme: in de winter de beginnende kapsels, in het voorjaar de rijpende sporen, in het najaar de combinatie met herfstkleuren. De zomer is eigenlijk het minst interessant voor mossen omdat ze er dan vaak verdroogd uitzien.

Leefomgeving

Bossen en houtwallen op zandgronden.

Vindtijd

Jaarrond.

Bescherming

Niet wettelijk beschermd.

Kwetsbaarheid

Zeer algemeen, niet kwetsbaar.

Verspreidingskaart

En dan nog dit!

Als je de blaadjes van haarmossen bekijkt, valt op dat deze dik en niet doorschijnend zijn. Dit is opmerkelijk, daar bij de meeste mossen de blaadjes maar één cellaag dik zijn. De verklaring is dat het haarmosblad voor een groot deel dicht bezet is met lamellen. Die lamellen staan loodrecht op het bladoppervlak en zijn ook groen. De functie van de lamellen is bescherming van de mosplant tegen uitdroging. Tussen de lamellen blijft altijd een vochtige luchtlaag hangen. Zo kunnen haarmossen goed overleven op droge zandgronden.

2 reacties

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

2 reacties

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: