Menu

Onderdeel van Pixfactory

Grijze zandbij

Op mijn wandeling staren kleine ogen in het zand mij aan. De grijze zandbij is weer actief en enkele vrouwtjes kijken me vanuit hun holletje aan. Als het lentezonnetje voldoende aan warmte gewonnen heeft, dan worden deze wilde bijen weer actief. De zandbijen graven nesten uit in het zand en alhoewel elk vrouwtje haar eigen nestgang maakt, nestelen ze wel bij elkaar.
Ogen in het zand. Fotograaf: Mark van Veen

De vrouwtjes van de grijze zandbij zijn makkelijk te herkennen: het witgrijs behaarde borststuk en het blauwzwart glimmende achterlijf met kleine haarplukjes op de zijkanten van de segmenten kenmerken de soort. Soms zijn de poten en het begin van het achterlijf geel. Dat is van het wilgenstuifmeel dat de vrouwtjes voor het nest verzamelen. In vergelijking met andere zandbijen is het ook een forse soort. De mannetjes zijn een stuk lastiger te herkennen. Ze zijn ieler en veel spaarzamer behaard. De beharing voorop de kop is wit en de poten zijn deels geel.

Vrouwtje van de grijze zandbij, de witgrijze borststukbeharing is karkateristiek.
Vrouwtje van de grijze zandbij, de witgrijze borststukbeharing is karakteristiek. Fotograaf: Mark van Veen

De grijze zandbij is een algemene soort die in het voorjaar op zandgrond overal is te vinden. Alleen op de waddeneilanden ontbreekt de bij. Je vindt de vrouwtjes op wilgen in de buurt van de nesten. De nesten zelf zitten in open en halfopen zandgrond. Ze bevinden zich vaak op een glooiend stukje of in het afgekalfde stuk zand onderaan een steilwandje. Ook langs de rivieren zijn ze te vinden, maar dan wel in het zandige stuk pal langs de rivier. De nesten zijn dieper dan je zou denken, vaak meer dan 25 cm diep. In elke nestgang bevinden zich een aantal broedcellen. Het vrouwtje vult deze met een bolletje wilgenstuifmeel en legt per broedcel één ei.

De mannetjes vind je het makkelijkste bij de nesten, waar ze op de vrouwtjes wachten. Komt er een vrouwtje langs, dan proberen de mannetjes te paren. Het vrouwtje heeft daar niet altijd zin in, druk als ze is met het aanvoeren van stuifmeel. Bovendien proberen vaak meerdere mannetjes hun kansen uit. Dan rolt er een wriemelende bal van bijen over het zand.

Bij de nesten komen ook koekoeksbijen voor, die een ei in het nest van de grijze zandbijen proberen te leggen. In april komt deze koekoeksbij aan bod.

Een mannetje van de grijze zandbij nabij de nesten van de vrouwtjes.
Een mannetje van de grijze zandbij nabij de nesten van de vrouwtjes. Fotograaf: Mark van Veen

Fototips

Bijen zijn bewegelijke beesten. Het bevriezen van beweging kan op twee manieren: een snelle sluitertijd of het gebruiken van een flits. Ik gebruik voor bijenfotografie een snellere sluitertijd dan ik nodig heb voor andere insecten zoals vliegen en vlinders. Het is alsof het bijenlijf een snellere beweging heeft, die tot onscherpe foto’s leidt. Ook een flits helpt, omdat de flitspuls kort is en beweging bevriest. Het resultaat van beide technieken oogt heel anders, het is aan je eigen voorkeur waar je voor gaat.

Ook is het mooi een laag standpunt te kiezen, zo vlak mogelijk over het zand. Dan kom je echt op ooghoogte met de bij en trek je de kijker naar de leefwereld van de bij toe. Dan is het mooi als de bijen op een helling zitten: vanaf onderaan een hellinkje is het makkelijker vlak over het zand te fotograferen.

Probeer ook eens de grijze zandbij op een bloeiende wilg te fotograferen. Deze soort foerageert namelijk vrijwel uitsluitend op wilg, dus zo’n foto zegt iets over de leefwijze en binding met de plant.

Leefomgeving

Half open zandgebieden nabij bloeiende wilgen.

Vindtijd

Ze vliegen vanaf begin maart, de piek van de vliegtijd ligt in april. Na eind mei is de soort wel verdwenen.

Bescherming

Niet beschermd.

Kwetsbaarheid

Algemeen en niet bedreigd.

Verspreidingskaart

En dan nog dit!

Eén reactie

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Eén reactie

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: