Menu

Onderdeel van Pixfactory

Groot dooiermos

Met zijn opvallend gele kleur is groot dooiermos een van de meest zichtbare korstmossen. Zijn naam dankt het aan de ronde vruchtlichamen die als spiegeleieren op het korstmos groeien. Geel van binnen en met een lichte rand. Ooit was deze soort bekend als steenkorstmos. Door de vermesting is deze soort de afgelopen decennia enorm toegenomen en groeit nu overal waar genoeg stikstof in de lucht zit. Daardoor groeit geel dooiermos nu ook talrijk op bomen in de buurt van boerderijen.
dooiermos
De grote oranjegele vruchtlichamen zijn een kenmerk van groot dooiermos. Fotograaf: Ron Poot

Dit knalgele korstmos kun je goed herkennen aan de fors gelobde randen en de grote oranjegele vruchtlichamen. Vaak groeit dooiermos samen met andere stikstofminnende soorten zoals de grijsgekleurde kroesmossen. Naast groot dooiermos zijn er ook nog enkele andere verwante dooiermossen, die ook geel zijn maar veel kleiner van vorm. Soms kom je dooiermos tegen dat meer grijs dan geel is. Vooral op beschaduwde plekken kan de gele kleur soms wegvallen.

Dooiermos profiteert van ammoniak in de lucht, die afkomstig is van mest. Dus vooral in de buurt van boerderijen of waar mestkarren langskomen. De bomen in een agrarisch gebied zijn daarom vaak geel gekleurd door dit korstmos. Het is een algemene soort die bij de meeste mensen ook in de tuin wel te vinden is op een boom of tuinmuurtje.

Het heet dan wel dooiermos, maar met de gewone groene mossen heeft deze soort in werkelijkheid niets te maken. Het is grotendeels een schimmel en onder de microscoop kun je zien dat het weefsel uit vele schimmeldraden bestaat. Wel een bijzondere vorm van schimmel, want vlak onder de oppervlakte leven ook nog eencellige algen. Schimmel en alg hebben elkaar nodig, de schimmel geeft stevigheid en bescherming voor de kwetsbare algen, de algencellen op hun beurt kunnen met behulp van zonlicht belangrijke voedingsstoffen maken waar de schimmel van profiteert. Symbiose heet deze samenlevingsvorm, waar beide voordeel van hebben. Alle korstmossen (ook wel lichenen genoemd) vertonen deze bijzondere samenlevingsvorm.

De ronde vruchtlichamen op het korstmos zijn voor de voortplanting. Ze zijn te vergelijken met paddestoelen, die feitelijk ook de vruchten van een schimmel zijn. In het middengedeelte (de dooier) van de vrucht ontstaan de sporen die zich met de wind verspreiden.

 

Groot dooiermos kun je onder meer op houten takken en stammen aantreffen. Fotograaf: Ron Poot

Fototips

  • Korstmossen kunnen indrukwekkende plakkaten vormen op bomen of muren. Dat geeft mooie fotogenieke structuren.
  • Het mooist zijn de kleuren bij vochtig weer. Fel zonlicht kun je beter vermijden, dat leidt snel tot uitgebeten plekken. Gebruik eventueel een diffusieschermpje of iets dergelijks.
  • De gele kleur doet het goed in het landschapsbeeld of stadsbeeld, waar de korstmossen massaal kunnen voorkomen.
  • Van dichtbij zijn de kleuren en de vormen interessant. Bijvoorbeeld detailopnames van de vruchtlichamen.
  • Op takjes kunnen de korstmossen grillige vormen en structuren aannemen, die uitnodigen voor een creatieve foto.
  • Ook in de achtergrond kunnen korstmossen een goede rol vervullen door daar kleur en levendigheid aan te brengen.
  • Let op combinaties van dooiermos met andere korstmossen of met groene bladmossen. Ze kunnen prachtige miniatuur landschapjes vormen.

Leefomgeving

Op steen en boomschors. Stikstofrijke omgeving.

Vindtijd

Het hele jaar.

Bescherming

Niet wettelijk beschermd.

Kwetsbaarheid

Zeer talrijk, niet kwetsbaar.

Verspreidingskaart

En dan nog dit!

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: