Groot hoefblad vind je nooit alleen. De planten staan in grote groepen bij elkaar. Dankzij de ondergrondse wortelstokken breidt de plant zich snel uit. Diezelfde wortelstokken zijn een ergernis voor mensen die groot hoefblad een keer in de tuin gezet hebben. Best mooi, die bloemen, maar onuitroeibaar. En die bladeren overwoekeren de andere planten in de tuin snel.
Je hebt mannetjes en vrouwtjes. Tweehuizig heet dat in de botanie. De mannetjesplanten bloeien vaak iets eerder dan de vrouwtjes. Je vindt ze soms bij elkaar staan, maar dat is niet altijd het geval. Bestuiving kan dan een probleem worden, maar dankzij de wortelstokken kan hoefblad zich toch goed uitbreiden.
De bloemen van groot hoefblad zijn heel klein en groeien gebundeld in hoofdjes. Een hoofdje is een groep bloempjes, bijeengehouden door een krans van blaadjes, het omwindsel. Bij hoefblad is dit paars gekleurd. Zo’n omwindsel met talrijke bloempjes er in lijkt wel een bloem op zich. Plantkundigen noemen dit een samengestelde bloem. Als je de hoofdjes met daarin de bloemen van dichtbij bekijkt, zie je de verschillen tussen de mannetjes en vrouwtjes al snel.
De mannelijke bloempjes (of stuifmeelbloemen) bestaan uit roze gekleurde bekertjes met vijf uitstaande slippen. Het lijkt wel een sterretje van boven. Uit het midden komt een witte knots, hierdoor perst de plant het stuifmeel naar boven. De mannelijke bloemen hebben nectar en trekken insecten aan. Die komen het stuifmeel ophalen.
De vrouwelijke bloemen (stamperbloemen) zijn draaddun en wit, het lijken wel kwastjes. Ze maken geen nectar. Alleen, hoe komt de bestuiving dan tot stand als er geen insecten gelokt worden? Hier heeft de plant een slimme truc voor uitgevonden. In het midden van een groepje vrouwelijke bloemen zit een mannelijke bloem. Je herkent hem aan de stervorm. Dit mannetje maakt echter geen stuifmeel, hij is steriel. Maar: hij maakt wel nectar. Zijn enige taak is dus de insecten naar de vrouwelijke bloemen te lokken!
Het groot hoefblad dankt zijn naam aan de hoefijzervormige bladeren, die heel groot kunnen worden. De Latijnse naam “Petasites” betekent letterlijk “regenhoed”. Handig dus als paraplu – of parasol in de zomer. Voor het klein hoefblad geldt een vergelijkbaar verhaal, deze plant heeft ook hoefijzervormige maar veel kleinere bladeren. Niet nuttig als paraplu dus. Ook bij klein hoefblad komen de bloemen voor de bladeren. Desondanks zijn klein en groot hoefblad niet heel nauw verwant aan elkaar.
3 reacties
Beste Barbara, wanneer je graag een foto besproken wil hebben door een ervaren natuurfotograaf dan kun je die altijd insturen in onze rubriek Fotobespreking:
http://natuurfotografie.nl/nieuw-thema-fotobespreking-voorjaar/
Een foto van hoefblad past ook nog mooi binnen het thema voorjaar van dit moment, dus die zien we graag van je tegemoet!
Groet,
Jaap
Ik heb je een bericht gestuurd! Groet, Ron
Beste, ik meegedaan met de “Groene camera” wedstrijd van 2017. Helaas ben ik niet geselecteerd. Ik heb gisteravond een foto van de hoefblad op jullie Facebookpagina geplaatst. Om de pijn van het niet geselecteerd te zijn geworden enigzins te verlichten, wilde ik jullie vragen om deze foto te beoordelen. Hierdoor weet ik als beginnend fotograaf (ik heb een camera cadeau gekregen op 23 dec 2016) waar ik sta. Het mooiste zou zijn op mijn foto in dit rubriek te mogen terugzien :). Gr. Cedric Sprockel