Menu

Onderdeel van Pixfactory

Grote parasolzwam

Het is een reus onder de paddenstoelen. Als hij in vol ornaat in het bos of langs de weg staat is het een indrukwekkende verschijning. Met zijn uitgespreide hoed van 25 centimeter is de vergelijking met een parasol niet moeilijk te begrijpen. Het is een soort van de vroege herfst, vooral in september en oktober kun je hem tegenkomen.
Twee overlappende hoeden van de grote parasolzwam in vogelperspectief. Fotograaf: Ron Poot

De grote parasolzwam is er een die je niet snel voorbijloopt. Met een hoogte van 30 centimeter en een hoed die soms ook een doorsnede van 30 centimeter haalt is het een van onze grootste paddenstoelen. Je herkent hem ook makkelijk aan andere kenmerken zoals de witte loszittende kraag aan de lange donkere steel en de donkerbruine schubben op de lichte hoed. Boven op de hoed zit een verhoging, als een heuveltje in het landschap.

Er zijn nog meer parasolzwammen, zoals de knol- en de tuinparasolzwam, die vooral voorkomen op voedselrijke grond. Ook die kunnen wel eens flink groot worden en dan erg lijken op grote broer. Je kunt het verschil dan het best zien aan de steel: bij de grote parasolzwam is deze donker door gordels van bruine schubjes, bij knol- en tuinparasolzwam is de steel bleek, zonder die donkere schubjes.

Als de parasolzwam nog heel jong is, is de hoed nog niet uitgespreid. Dan ziet de paddenstoel er uit als een trommelstok. Later spreidt de hoed zich uit en is dan vlak, de parasolvorm. Bij het ouder worden kan de hoed omhoog krullen.

Het is een plaatjeszwam, dat wil zeggen dat de onderkant van de hoed bezet is met lamellen. Daar groeien de sporen die bij rijpheid naar beneden vallen. De sporen van de parasolzwam zijn wit van kleur, wat je kan zien als je ze opvangt op een donker stuk papier.

De grote parasolzwam is een saprofiet, dat wil zeggen dat hij leeft van dood materiaal in de grond, zoals dode bladeren en dennennaalden.

Parasolzwam, jong stadium. Creëer sfeer met ruimte en onscherpte. Fotograaf: Nel Talen

Fototips

  • De grote parasolzwam is door zijn omvang goed te gebruiken in landschapsfotografie. Met een groothoeklens of compactcamera kun je de zwam en de omgeving goed samen in beeld brengen. Als je zowel horizon als voorgrond scherp wilt krijgen is het aan te raden de hyperfocale afstand te bepalen.
  • Je kunt de paddenstoel ook van onderen fotograferen. Gebruik eventueel een spiegeltje als hulpmiddel. Let op dat je bij fotograferen via een spiegel geen dubbele beelden krijgt, kies de juiste invalshoek.
  • Met de macrolens kun je aparte beelden krijgen door de hoed recht van boven of van opzij te fotograferen.
  • Let ook op andere leuke macrodetails, zoals de ring, de bruine gordels van schubjes op de steel en de plaatjes aan de onderzijde van de hoed.
  • Het is vaak lastig om hoed en steel scherp te krijgen, hiervoor de volgende tips:
    • Door het diafragma te verkleinen krijg je meer scherptediepte, maar kan de achtergrond erg druk worden. Maak hiervoor een diafragma trapje (bijvoorbeeld F2,8 – F4 – F5,6 – F8).
    • Het deel waar het oog het eerst naar toe getrokken wordt is meestal het beste scherpstelpunt. Probeer meerdere scherpstellingen uit: op de steel, op de rand van de hoed, op de punt.
    • De scherptediepte kun je ook vergroten door het maken van een focus stack, je behoudt dan een rustige achtergrond. Zet je fototoestel op statief en maak een serie met steeds een klein verschil in focus. Thuis kun je de beelden op de computer samenvoegen met hiervoor geschikte software.
  • Neem eens flink afstand van de paddenstoel en laat de omgeving meedoen in je beeld. Dat geeft soms verrassend mooie effecten.
  • Zo’n grote soort kun je ook goed met een telelens fotograferen. Dat geeft minder last met scherpte-diepteproblemen dan bij een macrolens, maar toch een rustige voor- en achtergrond.
grote parasolzwam
De grote parasolzwam van de onderkant. De plaatjes zijn gedecoreerd met spinrag. Fotograaf: Ron Poot

 

Leefomgeving

Vooral op voedselarme zandgronden. In graslanden, bermen, loof- en gemengde bossen, duinen.

Vindtijd

Eind augustus tot begin november.

Bescherming

Niet wettelijk beschermd.

Kwetsbaarheid

Algemeen, niet kwetsbaar.

En dan nog dit!

De grote parasolzwam is een voortreffelijke consumptiepaddenstoel, die je kunt paneren en braden als een schnitzel. Er is een addertje onder het gras: niet iedereen verdraagt deze soort en dan kan misselijkheid en diarree het gevolg zijn. De nauw verwante knolparasolzwam en tuinparasolzwam zijn ook eetbaar, maar minder smakelijk. Er bestaan ook nog andere soorten parasolzwammen die enigszins lijken op de genoemde parasolzwammen, maar wel veel kleiner zijn. Daarnaast kun je ze makkelijk onderscheiden door hun ongenietbare geur. Deze moet je dan ook niet eten.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: