Gewoon knopjesmos groeit in kleine frisgroene polletjes en is dol op vermolmd hout. Je kunt het vinden in het bos, op oude vergane stobben, laag bij de grond waar het vochtig en schaduwrijk is.
Het mos dankt zijn naam aan de broedknopjes, bolletjes op steeltjes van ongeveer een centimeter die wel lijken op ouderwetse knopspelden. Met behulp van deze orgaantjes plant het mosje zich voort. Als je met een loep kijkt naar een bolletje dan zie je dat die bestaat uit tientallen kleine groene broedkorreltjes. Elk broedkorreltje kan weer uitgroeien tot een nieuw mosplantje. Het is een voorbeeld van ongeslachtelijke voortplanting.
Geslachtelijke voortplanting komt bij gewoon knopjesmos wel voor, maar sporenkapsels (die daar het bewijs van zijn) zijn uiterst zeldzaam. Misschien heeft de soort aan deze aparte voortplantingswijze wel zijn bijzondere latijnse naam te danken, “Aulacomnium androgynum” waarbij androgynum zoveel betekent als mannelijk en vrouwelijk tegelijk.
Fototips
- Om het kleine knopjesmos er leuk op te krijgen is een macrolens of voorzetlens een must.
- Maak gebruik van het licht: een zonnenstraal op een polletje mos kan hem net er uit doen springen. Eventueel help je een handje met een led-lampje.
- Een groen mosje met groene knopjes in een groene omgeving is lastig. Om de bolletjes te accentueren is het goed te letten op de achtergrond, tegen een lichte of donkere achtergrond vallen de markante bolletjes meer op. Geschikte achtergronden zijn: lichte delen van het mos zelf, dode bladeren in het bos (rood of oranje), vermolmd hout of bosgrond (donker). Tegen de lichte lucht kun je een aardige silhouetfoto maken.
- Om de details van knopjesmos goed vast te leggen kun je de scherptediepte vergroten door het diafragma op f/16 te zetten. Een goed alternatief is om een stackfoto te maken. Het voordeel van focusstacking is dat je achtergrond vaag blijft en minder storend is.
- Een statief is in het donkere bos een haast onmisbaar hulpmiddel. Voor laag bij de grond is een groot statief niet altijd handig. Dan kan een kleiner statief, een gorillapod of rijstzak een goed alternatief zijn.
- Fotograferen met open diafragma is interessant om meer creatieve en sfeervolle foto’s te maken. Bijkomend voordeel is dat je met minder licht uit kan.
