Kroosvaren

Grote kroosvaren heet het plantje volledig in het Nederlands. Niet dat het plantje zo groot is, integendeel. Zelfs in vergelijking met het gewone eendenkroos is het een klein ding. Maar er is ook nog een verwante soort, kleine kroosvaren. Deze soort kwam vroeger in de kop van Overijssel en Friesland voor, maar is inmiddels uitgestorven. Jammer natuurlijk, maar verwarring is nu niet meer mogelijk.

Kroosvaren is een sporenplant, diep verborgen in de plant worden de sporen gevormd die in het najaar rijp zijn. Het is een eenjarige, die in de winter totaal verdwijnt en pas in de loop van de zomer zich flink ontwikkelt. In het begin zijn de kroosvarenplantjes blauwgroen van kleur, in de herfst kleuren ze mooi paars.

Het plantje drijft op het water, net als eendenkroos. Rood kroos wordt het wel genoemd. Toch is het geen familie van de gewone kroossoorten. Als je goed kijkt ziet het kroosvarenplantje er van dichtbij totaal anders uit. Het is vertakt, ziet er kroezig uit en bestaat uit talloze kleine schubjes met een vliezige rand. Onder het plantje hangen de wortels die relatief lang worden.

Klein kroos en grote kroosvaren bij elkaar vormen een mooi patroon. Fotograaf: Ron Poot

Fototips

Kroosvaren kan sloten volledig bedekken, die daardoor een purperrode kleur krijgen. Vaak in combinatie met andere soorten waterplanten (eendenkroos, sterrenkroos, watergentiaan). De combinatie van groen en purperrood is fraai in landschapsfoto’s.
Het kroosdek krijgt eigen patronen en structuren, interessant voor meer abstracte foto’s.
Met de macrolens is er veel te beleven. De kroezige blaadjes met hun witte rand en haren zijn erg mooi van vorm, heel dichtbij. Er zitten tal van kleuren in de varens, van blauwgroen tot dieppaars. De combinatie met andere kroossoorten levert ook aardige beelden op.
Recht van boven en van dichtbij komen de vormen en kleuren mooi uit. Met een klein diafragma krijg je diepte, dat heb je nodig omdat de plantjes reliëf hebben. Bij beperkt licht heb je een statief nodig.
De wind stuwt de kroosvarentjes op tot ribbels en hoopjes. Dat geeft nog meer reliëf in het oppervlak. Daar kun je mooi gebruik van maken met behulp van strijklicht of door laag over het oppervlak te fotograferen.
Verschil in licht geeft groot verschil in effect. Gebruik diffuus licht om de kleurentinten zacht over te laten komen (bewolkt weer) of avond/ochtendlicht voor meer contrasten. Zonlicht overdag pakt meestal niet goed uit, omdat de contrasten te hard worden.