Patrijs, de barometer van het boerenland

Waarom noem ik de patrijs toch de barometer van het boerenland? Als onderdeel van mijn opleiding Bos- en Natuurbeheer heb ik tien weken mogen stage lopen bij het PARTRIDGE project. Dit is een project dat zich bezig houdt met het vergroten van de biodiversiteit in het boerenland door allerlei maatregelen aan te leggen. De patrijs speelt hier een belangrijke rol in, want als het goed gaat met de patrijs kun je stellen dat het ook goed gaat met de rest van de biodiversiteit. Tegelijkertijd is de patrijs één van de best bestudeerde akkervogels die we kennen.

Zo weten we van deze vogel dat hij jaarrond te vinden is. Het gedrag van deze prachtige vogels verandert door het jaar heen. In het voorjaar zijn ze vooral als koppeltjes te vinden, deze zorgen dan samen voor het nageslacht. De patrijs legt ongeveer 13 tot 16 eieren per legstel. In het boerenland gaan ze op zoek naar een geschikte nestlocatie, dit kan zijn onder een haag, in hogere vegetatie of in andere dichtbegroeide plekken. Nadat de eieren zijn uitgekomen moeten de jonge kuikens zelf opzoek gaan naar voedsel. De biologische term die bij deze kuikens past is ‘nestvlieder’.

Zodra ze uit het ei komen en op zoek moeten naar voedsel liggen er veel gevaren op de loer. Vossen, kraaien en roofvogels zijn enkele voorbeelden van soorten die de patrijs graag op het menu hebben staan. In het huidige boerenland, vaak een grote groene mat, vinden ze weinig beschutting tegen deze roofdieren.

Als de patrijs eenmaal volwassen is geworden, begint het zo langzamerhand winter te worden. Dan vormen de patrijzen een zogenaamde klucht. Dit zijn groepjes van patrijzen in de zelfde omgeving zodat ze samen de winter kunnen doorstaan. Naar mate de winter begint te strengen worden deze kluchten ook steeds groter, de grootste waarvan ik heb gehoord bestond wel uit 20 patrijzen. In het voorjaar vallen deze groepen uit elkaar en vormen zich weer koppeltjes zo kan de cyclus weer opnieuw beginnen.