Plasrombout

Rombouten behoren tot één van de mooiste libellenfamilies in ons land en de plasrombout is vanaf het voorjaar tot in de zomer te zien. De soort komt voornamelijk voor bij stilstaande grotere wateren. Deze slanke libel is prachtig geel gekleurd en je kunt ze vaak zittend op de grond aantreffen op warme plekjes.
Een plasrombout.
Een plasrombout. Fotograaf: Hans Jansen

Rombouten familie

Rombouten zijn in Nederland vrij zeldzaam, want ze zijn gebonden aan zuurstofrijk stromend water met een zandige bodem. Die plekken komen in Nederland lokaal in het oosten en zuiden voor.
De larven leven vaak ingegraven in die zandige bodem om zich goed te kunnen beschermen. In Nederland komen vijf soorten van deze familie voor: plasrombout, beekrombout, rivierrombout, gaffellibel en kleine tanglibel. De meeste rombouten zie je bij sterk stromend water.

Een jong mannetje.
Een jong mannetje. Fotograaf: Hans Jansen

De plasrombout is wel een buitenbeentje binnen de familie en zie je vaker bij stilstaand water met een zandige bodem. Zoals bijvoorbeeld grote plassen, zand- en grindgaten, visvijvers, groeves, maar ook in licht stromende wateren. Bepalend voor hun keuze van de plek is niet teveel vegetatie in het water, waar de larven zich veilig kunnen ingraven in een fijnzandige bodem.

Het fragiele vleugelpatroon van een jonge plasrombout is schitterend.
Het fragiele vleugelpatroon van een jonge plasrombout is schitterend. Fotograaf: Hans Jansen

Kenmerken en gedrag

Specifiek is de mooie geel-zwarte kleur met mooie tekening  en blauwgroene ogen. Het is een vrij slanke libel en dat maakt het tot een fotogenieke verschijning. Opvallend is de plaats van de ogen, die elkaar op de kop niet raken en vrij ver uit elkaar staan.

De ogen van de rombouten staan ver uit elkaar.
De ogen van de rombouten staan ver uit elkaar. Fotograaf: Hans Jansen

Omgeving

Je ziet ze regelmatig  op de grond zitten zonnen in de omgeving van plassen op open velden en heide. Het opsporen van de dieren is het gemakkelijkst in de tijd van het uitsluipen rondom het voortplantingswater. Daar zitten ze dan vaak op beschutte plekken om te jagen op insecten.
Kort daarna trekken ze wat verder weg naar open velden om te jagen. Eenmaal geslachtsrijp keren ze weer terug naar het water.

Net uitgeslopen dieren zitten vaak op takjes op de grond om te drogen en uit te harden.
Net uitgeslopen dieren zitten vaak op takjes op de grond om te drogen en uit te harden. Fotograaf: Hans Jansen

Endemisch

De plasrombout wordt niet vaak in grote aantallen bij elkaar gevonden, maar is wel goed te vinden. De soort komt vooral voor op de zandgronden in Nederland en heeft in zuidwest- Europa een beperkt verspreidingsgebied van Spanje tot aan de Benelux. Door het ‘beperkte’ gebied wordt de soort als endemisch beschouwd.

Een geheel geel borststuk met weinig tekening is karakteristiek.
Een geheel geel borststuk met weinig tekening is karakteristiek. Fotograaf: Hans Jansen
Bosrijke omgeving en een grote plas water met weinig vegetatie en een zandige bodem.Een ideale habitat voor de plasrombout.
Bosrijke omgeving en een grote plas water met weinig vegetatie en een zandige bodem.
Een ideale habitat voor de plasrombout. Fotograaf: Hans Jansen

Fototips

  • De plasrombout zit graag op de grond op open plekken. Ze zijn vrij schuw en als je te dichtbij komt, vliegen ze bijna altijd iets verder om daar weer te landen. Soms kun je ze zo op een pad volgen tot er een mooi fotomoment komt.
  • Houd er met de keuze van je lens rekening mee dat je ze niet al te dicht kunt benaderen.
  • Vooral bij het uitsluipen van de libellen ontstaan mooie fotomomenten, omdat ze een aantal uren moeten drogen en uitharden. Dit proces vindt vooral in mei plaats. De vleugels zijn dan op zijn mooist. Je kunt ze dan ook goed benaderen en er dicht opkruipen.
  • Probeer de libel met uitgespreide vleugels in één plat vlak te krijgen door er haaks op te staan. Dan heb je zoveel mogelijk van de libel in het scherpe gebied.

Leefomgeving

Allerlei traag stromende- en stilstaande grotere wateren zoals zand- en grindgaten met een zandige bodem. Ook bij traag stromende rivieren of doodlopende zijarmen met weinig vegetatie.

Vindtijd

De plasrombout vliegt vanaf begin mei tot begin augustus

Meer weten?

Bescherming

Endemisch in Europa. Niet wettelijk beschermd en staat niet op de rode lijst.

Kwetsbaarheid

Is in Nederland vrij zeldzaam en in België vrij algemeen en wordt niet bedreigd.

Verspreidingskaart

Nederland

België

 

 

 

En dan nog dit!

Het lijkt erop dat menselijke activiteit de zuidelijke soort heeft geholpen om zich naar Noordwest-Europa te kunnen uitbreiden. Deze endemische soort kwam oorspronkelijk alleen voor in Zuidwest- Europa en dan voornamelijk in Spanje. De aanname is dat de uitbreiding naar het noorden mede werd ‘ondersteund’ door bouwactiviteiten van de mens bij het graven van zandgaten voor wegenbouw.  Hierbij ontstonden, op relatief korte afstand van elkaar, ideale leefomgevingen voor de plasrombout. Vooral via deze zandgaten kon de soort haar gebied uitbreiden richting het noorden. De opwarming van het klimaat heeft waarschijnlijk ook een handje geholpen om het leefgebied uit te breiden.

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: