Rietzanger

Kbv-tjes. Een term die een beginnend vogelaar al snel hoort vallen. De term duidt op kleine bruine vogeltjes, waar we er in Nederland een behoorlijk aantal van hebben. Vandaag komt een van de meest voorkomende, en een van de meest fotogenieke aan bod: de rietzanger!
Een portretje van de rietzanger. Let gelijk op de dikke, lichte wenkbrauwstreep!
Een portretje van de rietzanger. Let gelijk op de dikke, lichte wenkbrauwstreep! Fotograaf: Jorrit Verkleij

Kbv-tje

De rietzanger is een goed herkenbaar kbv-tje, met een geelbruine ondertoon, een spitse kop en een dikke, beige wenkbrauwstreep, die gaaf contrasteert met de donkere kruin, teugel en wang. De keel en buik zijn verder de lichtste onderdelen van de rietzanger. Bij jongere vogels kan de keel fijn gevlekt zijn. Rietzangers hebben een donkerdere rug dan buik, en die rug kan ook fijn gestreept zijn. Op de vleugels steken zwarte vlakken mooi af tegen de bruine ondertoon. Door de lichte wenkbrauwstreep en habitatcombinatie is de soort eigenlijk alleen te verwarren met de veel zeldzamere waterrietzanger, waarvan er elk jaar enkele in Nederland te vinden zijn. De waterrietzanger is echter nog veel contrastrijker, en heeft naast een lichte wenkbrauw ook een lichte kruinstreep, met een donkere streep ertussen.

Riet, tegenlicht, en een rietzangerpropje. Een leuk beeld!
Riet, tegenlicht, en een rietzangerpropje. Een leuk beeld! Fotograaf: Jorrit Verkleij

De rietzanger is een insectivoor en leeft, zoals de naam al doet vermoeden, in rietvelden, waar het liefst ook loofstruiken en kruiden aanwezig zijn. Daar is de soort vaak goed zichtbaar, en niet erg schuw. Zeker als enkele weken na terugkomst de mannetjes vanaf zangposten zoals rietpluimen of loofboompjes hun gevarieerde zang laten horen. De zang is enigszins monotoon, maar wel erg enthousiast, krassend, en soms vol imitaties van andere moerasvogels. Het belangrijkste onderscheid met de zang van de kleine karekiet is dat de rietzanger een onregelmatig, krassend karakter heeft met imitaties, terwijl de karekiet vrijwel alleen ‘losse lettergrepen’ zingt.

Wees niet verbaasd als je deze krasser plots in een boompje vindt!
Wees niet verbaasd als je deze krasser plots in een boompje vindt! Fotograaf: Jorrit Verkleij

De rietzanger is een vrij algemene doortrekker of broedvogel in vrijwel heel Europa die sterk heeft geprofiteerd van de betere bescherming van moerasgebieden in Nederland. De soort overwintert ten zuiden van de Sahara, en keert vanaf april weer terug. In het verleden is de soort flink achteruitgegaan door droogte in de Sahel, maar gelukkig is de populatie in West-Nederland nu redelijk hersteld. In het oosten en zuiden is de soort een stuk schaarser.

Hier weer wat kleiner in beeld, in het riet, en overbelicht.
Hier weer wat kleiner in beeld, in het riet, en overbelicht. Fotograaf: Jorrit Verkleij

Fototips

  • Verdiep je in de geluiden van de ‘kbv-tjes’ die zich schuilhouden in het riet. Voornamelijk het trio rietzanger-bosrietzanger-kleine karekiet is handig om goed tussen de oren te hebben. Dit helpt je enorm met het lokaliseren.
  • De eerste paar weken na ‘terugkomst’ zingen de rietzangers voorzichtig en houden zich ook wat lager in het riet op. Wacht een week of drie, en je zal merken dat de soort plots veel zichtbaarder is, en minder schuw!
  • Stap nooit direct op een zingende rietzanger af, maar wacht liever bij een populaire zangpost. Een bijkomend voordeel van wachten bij een rietkraag is dat soorten als blauwborst en rietgors vaak ook wel de revue passeren.
  • Neem ook vooral het leefgebied mee op de foto. Het dier heet niet voor niets ‘rietzanger’. Gooi dat beeld maar vol met riet! Iets overbelichten kan de drukte van het riet wat verminderen. Riet met tegenlicht is al helemaal spectaculair!

    En weer een portretje. Zonder al te lang te hoeven wachten bij de rietkragen komt deze soort vaak dichtbij.
    En weer een portretje. Zonder al te lang te hoeven wachten bij de rietkragen komt deze soort vaak dichtbij. Fotograaf: Jorrit Verkleij

Leefomgeving

Moerasgebieden met riet en ook wel struikgewas, voornamelijk in West Nederland.  

Vindtijd

Een talrijke maar wegtrekkende broedvogel met de piek in april tot en met juni.

Meer weten?

Bescherming

Wettelijk beschermd

Kwetsbaarheid

Een algemene soort die wereldwijd niet bedreigd is. De soort is gevoelig voor droogte in de Sahel, het gebied waar deze overwintert. Heeft gezond moerasgebied nodig.

Verspreidingskaart

En dan nog dit!

Rietzangermannen doen er alles aan om vrouwtjes naar hun territorium te lokken. Zo zingen ze niet alleen vanaf hogere punten zoals rietpluimen, maar zetten ze ook spectaculaire baltsvluchten in!

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: