De sperwer is een kleine snelle roofvogel die redelijk algemeen is in ons land. Het is familie van de grotere havik, die vooral in bossen voorkomt. De sperwer is meer een liefhebber van halfopen afwisselend landschap en ook dorpen en steden horen tot zijn leefomgeving. Niet zelden wordt hij in tuinen waargenomen waar de sperwer een aanval doet op de tuinvogeltjes.
Je kunt de sperwer goed herkennen aan de dwarse streping op de borst. In de vlucht zie je de korte afgeronde vleugels en een vrij lange staart. Heel kenmerkend is de vlucht van de sperwer: even slaan met de vleugels en dan even stil en doorglijden. Ook neef havik heeft deze kenmerkende vlucht. Daarnaast kan de sperwer in de lucht cirkelen op de thermiek, regelmatig afgewisseld met vleugelslagen.
Het verschil tussen havik en sperwer kan soms lastig zijn. Een fors uitgevallen sperwervrouw kan gemakkelijk verward worden met een wat kleinere havikman. Sperwervrouwtjes zijn meer grijsbruin van boven, met witte vlekken. Een sperwerman is maar klein, kleiner dan zijn vrouw. Vaak heeft hij oranje tekening bij de kop en ook hij heeft witte vlekken op de bovenzijde, een kenmerk dat haviken nooit hebben. De havikman onderscheidt zich door een opvallende koptekening, een zwarte streep bij het oog.
De sperwer is een standvogel, dat wil zeggen dat hij het hele jaar in dezelfde omgeving blijft. Sperwers broeden het liefst in dichte bossen. Ze bouwen hun nest dicht tegen de stam aan. In mei/juni is de broedtijd en vanaf juni kun je jongen aantreffen. In dezelfde tijd dat ook veel jonge zangvogeltjes uitvliegen zoals mezen. Die jonge meesjes staan dan ook bovenaan het menu van de jonge sperwers.
In de jaren zestig van de vorige eeuw waren sperwers zeldzaam, als gevolg van overmatig gebruik van bestrijdingsmiddelen. Sinds dit aan banden is gelegd, is de sperwer weer flink vooruitgegaan. De laatste jaren loopt het aantal echter weer terug, onder andere door de dalende vogelstand. Daarbij komt, dat in bosgebieden de sperwer te maken heeft met concurrentie van de havik, die met een opmars bezig is.
Een goede manier om de sperwer te beschermen is er voor te zorgen dat er voldoende bosjes en akkertjes zijn waar zangvogels kunnen nestelen en voedsel zoeken.
Filmpje over de sperwer.
7 reacties
Hoe krijg ik een sperwer uit mijn tuin
Hij jaagt de hele dag achter de vogeltjes aan