Menu

Onderdeel van Pixfactory

Vuursalamander

De tropisch aandoende vuursalamander is zonder twijfel het meest tot de verbeelding sprekende amfibie van onze streken, maar tevens het meest bedreigde. In Nederland staat de soort op de rand van uitsterven door toedoen van een schimmel! Ook België is hier niet van gevrijwaard, reeds in twee populaties heeft de ziekte toegeslagen.
Frontaal aanzicht. Fotograaf: Paul van Hoof

De vuursalamander is de enige landsalamander in Nederland en België. En wat voor één. Een fors beest met een zwarte basiskleur met fel gele, onderbroken lengtestrepen en vlekken. De dieren hebben een rond lichaam met een ronde staart. De huid is glad en doet wat leerachtig aan.

De soort is nooit algemeen geweest. Dat heeft alles te maken met zijn leefgebied. Hij komt voor in kalkrijke en vochtige hellingbossen met bronbeekjes. In Nederland zijn dergelijke omstandigheden alleen op een enkele plek in Zuid-Limburg te vinden. In België komt het geschikte biotoop al veel vaker voor in, met name in de Ardennen. Hier is de vuursalamander al een stuk minder zeldzaam. Maar de soort komt voor in een groot deel van Europa. Zoveel, dat er verschillende ondersoorten worden onderscheiden, die elk een andere kleur of tekening heeft.

Meer dan ooit is voorzichtigheid geboden! Blijf weg bij de getroffen populaties. Wees ook in andere leefgebieden extra voorzichtig. Raak de dieren niet aan en ga vervolgens zeker niet naar andere leefgebieden waarbij je onbedoeld de schimmel zou kunnen verspreiden.

Mocht je een dode vuursalamander tegen komen, meld dat direct bij stichting Ravon.

Vuursalamanders zijn bijna het hele jaar te vinden zolang het niet te koud is. Vochtigheid is veel belangrijker. Vuursalamanders zijn nachtdieren. De kans om ze overdag tegen te komen is klein. ’s Nachts lopen de dieren op open plekken en over paden en wegen, op zoek naar voedsel en partners. Dat kan dan in groten getale zijn. Het beste is een zwoele avond na een fikse bui. Dat is tevens de beste kans om ze te fotograferen.

Larven van de vuursalamander in een bronpoeltje.
Larven van de vuursalamander in een bronpoeltje. Fotograaf: Paul van Hoof

Het afspeuren van bronpoeltjes kan larven opleveren. Ze zijn te herkennen aan gele vlekken op de poten. Volwassen dieren vind je echter niet in het water. Vuursalamanders houden niet van water en kunnen nauwelijks zwemmen.

De vuursalamander legt geen eitjes maar zet de larven rechtstreeks af in het water. Ze doen dit door alleen het achterlijf in het water te steken.

Fototips

Het mooiste is om de dieren op ooghoogte te fotograferen. Dat betekent dat je zo laag mogelijk dient te fotograferen. Dit kan het beste door de camera op de grond te leggen zonder statief. Gebruik dan een hoekzoeker of opklapbaar schermpje om scherp te kunnen stellen.

Daarnaast is een collega handig die kan bijschijnen. Anders werk het goed om een zaklamp aan de lens vast te binden. Die schijnt dan automatisch in de goede richting.

Leefomgeving

Bronbossen en bronbeken met schoon helder water.

Vindtijd

April-oktober.

Bescherming

Wettelijk beschermde soort.

Kwetsbaarheid

Vuursalamanders zijn extreem kwetsbaar, met name in Nederland. Hier is de soort vrijwel uitgestorven door toedoen van een schimmel. In België is de populatie gelukkig veel groter, maar evengoed kwetsbaar.

Verspreidingskaart

Afgeschermd.

En dan nog dit!

Waarom heeft de vuursalamander eigenlijk zulke opvallende kleuren? Zoals wel vaker zijn het waarschuwingskleuren, want hij is giftig. De huid zit vol gifklieren en in geval van serieus gevaar scheidt hij giftig wit schuim uit.

De paring van vuursalamanders vindt op het land plaats. Bij kikkers klimt het mannetje op de rug van de vrouwtjes, bij vuursalamanders gaat dit andersom! Het mannetje kruipt onder het vrouwtje en grijpt haar dan bij de voorpoten vast.

Bij de paring kruipt het mannetje onder het vrouwtje en grijpt haar dan vast.
Bij de paring kruipt het mannetje onder het vrouwtje en grijpt haar dan vast. Fotograaf: Paul van Hoof

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: