Zandhagedis

De zandhagedis is een robuust gebouwde hagedis. De mannetjes kleuren tijdens de paartijd opvallend groen terwijl de vrouwtjes bruin blijven.
Mannetje zandhagedis op zand (portret).
Mannetje zandhagedis op zand (portret).

Zandhagedissen leven in droge gebieden zoals heiden, spoorbermen, bosranden en duinen. Voorwaarde is dat er los zand aanwezig is waarin de vrouwtjes hun eieren leggen. Ze houden zich vaak op rond vegetatieovergangen waar ze kunnen zonnen maar ook snel in de dekking kunnen vluchten.

Groene mannetjes zijn het fotogeniekst. De piek van de paartijd ligt in april en mei, dat is dan ook de tijd dat de mannen het groenst zijn. De vrouwtjes zijn daarentegen ook prachtig als je goed kijkt. Ze hebben een soort luipaardvlekken: zwarte rondjes met een witte stip erin. In augustus en september zijn er ook juvenielen te zien die net uit het ei zijn gekropen.

Fototips

Zandhagedissen zijn koudbloedige dieren. Ze moeten zich dus opwarmen in de zon om actief te worden. Hier kan de fotograaf van profiteren door op zonnige dagen vroeg in de ochtend op pad te gaan. De zonnende hagedissen zijn dan nog niet volledig opgewarmd en vluchten daardoor minder snel.

Tip: luister goed als je over de heide of in de duinen loopt, vaak vluchten zandhagedissen zonder dat je ze ziet maar je hoort ze ritselen. Een tijdje blijven staan of later terugkomen op zo een plek kan lonen.

In juni en juli graven de vrouwtjes een holletje in open zand om hun eieren te leggen. Leuk voor op de foto maar wees erg voorzichtig om het vrouwtje niet te verstoren (de eitjes kunnen dan eenvoudig geroofd worden). Met een lange tele- of macrolens kun je de vaak redelijk schuwe zandhagedissen ongestoord op de foto zetten.

Leefomgeving

Heidegebieden zoals de Veluwe en Utrechtse Heuvelrug en in de duinen (Amsterdamse Waterleidingsduinen bijvoorbeeld).

Vindtijd

Vanaf maart tot het einde van de zomer, de groene mannetjes vooral in april en mei.

Meer weten?

Bescherming

Wettelijk beschermde soort.

Kwetsbaarheid

De zandhagedis staat op de rode lijst als kwetsbaar.

Verspreidingskaart

En dan nog dit!

De paring gaat er ruig aan toe bij de zandhagedis! Het mannetje krult zich om het vrouwtje heen terwijl hij zich vastbijt in haar nek.

Geef een reactie

Deze artikelen vind je vast ook interessant: