Zeevonk is een eencellig organisme van nog geen millimeter groot. De geleerden zijn er nog niet uit of het een diertje of een wiertje is. Het leeft van andere organismen (plankton, algen) en heeft geen bladgroen, dus dat neigt naar een diertje. Hij hoort tot de groep van dinoflagellaten, ook wel pantserwieren genoemd. Dat klinkt weer als een wiertje. Het wordt ook wel een zweephaardiertje genoemd, dus toch…
Hoe het ook zij, zeevonk heeft een bijzondere manier om vijanden af te schrikken. Bij verstoring geeft hij een blauwachtig licht af. Als één cel dat doet zie je dat niet, maar bij gunstig weer kunnen er enorm veel zeevonkjes in het water zitten en dan is het heel goed zichtbaar met het blote oog.
De meest gunstige omstandigheden zijn een paar dagen achtereen met rustig en warm weer, de zwoele zomeravonden. Vanaf de warme voorjaarsdagen in april tot in de zomer kun je het verschijnsel aantreffen. De eencelligen komen op warme dagen aan de oppervlakte van het zeewater en planten zich daar enorm snel voort. Overdag is dat soms te zien als een roodbruine massa in het water. Dit wordt ook wel de bloei van zeevonk genoemd. Bij onrustig weer (wind, regen) verplaatsen de eencelligen zich naar dieper water.
‘s Nachts kun je het blauwe licht zien op plaatsen waar de zeevonk in beweging gebracht wordt. Dat is op de toppen van de golven in de branding en bij het aanspoelen op het strand. Veel leuker is het om zelf de zeevonk te laten schrikken, bijvoorbeeld als je door het water loopt of wat zand in de zee gooit. Op het natte zand spoelen veel cellen aan en als je daar overheen loopt zie je je voetsporen blauw nagloeien.
Fototips
- Zeevonk is geen alledaags verschijnsel. Houd de weersomstandigheden in de gaten: je hebt een paar warme dagen met weinig wind nodig, dan komt zeevonk tot bloei.
- Je kunt zeevonk overdag herkennen als een zalmroze gloed in het ondiepe water en veel schuim op de vloedlijn. Als je dat ziet loont het om ‘s avonds naar het strand te gaan om zeevonk te fotograferen.
- Het blijft toch enigszins een gok of je zeevonk aantreft, het kan op één plek prachtig mooi zijn en een kilometer verderop niets te zien.
- Het licht van de eencelligen is heel zwak. Dus hoge ISO, open diafragma en lang belichten! Zet je camera op een statief.
- Ga fotograferen als het echt heel donker is, liefst bij nieuwe maan, om de lichtende zee goed in beeld te krijgen.
- Doe eens wat zeewater in een fles en schud eens flink. Dan kun je mooie lichtflitsjes zien.
Verspreidingskaart
Meer weten?
Badgasten in de ban van zeevonk
Fotografie en tips:
En dan nog dit!
Zeevonk dat massaal “in bloei” staat kan soms veel ammoniak bevatten. Je herkent het aan de roodbruine kleur van het zeewater. In dat geval zou het irritatie aan huid en luchtwegen kunnen geven. Zwemmen in de bloei is op zich niet gevaarlijk, maar wel kan er na afloop huidirritatie ontstaan. Het goede advies is om je na het zwemmen even met zoet water af te spoelen.
