Zwarte ooievaar

Een bijzondere ontmoeting in mijn eigen dorp Dieren is de aanleiding voor deze nieuwe soortenwiki. Het is alweer een tijdje geleden, maar de ontmoeting met Alfy voelt nog als de dag van gisteren. Alfy was een vreemde vogel hier, een once in a life time exemplaar, want het was voor niets of niemand bang. Alfy liet mij achter met grote vraagtekens, dat resulteerde in een kleinschalig onderzoek naar hem en zijn familie.
Alfy de zwarte ooievaar op het dakterras van een buurtbewoner
Alfy de zwarte ooievaar op het dakterras van een buurtbewoner. Fotograaf: Danny Slijfer

Laten we beginnen met wie en wat is Alfy? Alfy is een zwarte ooievaar (Ciconia migra). Waarom Alf zo heet kom ik later op terug. Alfy werd halverwege maart in 2022 ontdekt door menig fotograaf op het Kootwijkse Veld nabij Kootwijk. Enkele dagen later bevond hij zich onverwachts in mijn dorp Dieren. Een opvallende verschijning dat ook hier zorgde voor veel belangstelling, waaronder lokale inwoners, natuurfotografen van zowel verder weg als dichtbij, zoals ik.

Rustig scharrelde hij rond op zoek naar beestjes nabij een druk verkeerspunt met o.a. treinspoorbomen, stoplichten en een tunnel
Rustig scharrelde hij rond op zoek naar beestjes nabij een druk verkeerspunt met o.a. treinspoorbomen, stoplichten en een tunnel. Fotograaf: Danny Slijfer

Mijn eerste ontmoeting was ter hoogte van het treinstation in Dieren. Ik weet niet wat ik zag, wat een kleuren! Zijn zwartgekleurde verenkleed was op dat moment niet zwart, maar paars, groen en geel door het zonlicht, hetzelfde geldt voor zijn hals. Zijn buik is wit en onderscheidt hem in vlucht eenvoudig van de ooievaar. Daarnaast heeft hij nog rode tinten, deze komen terug in de kleuren van zijn lange poten, zijn flinke snavel en rondom zijn oog. Qua formaat is het een kleiner broertje van de ooievaar. De zwarte ooievaar meet van kop tot teen een kleine meter. Zijn spanwijdte is 144 tot 155 cm.

Als één van de van de vele vogelaars  kreeg ik de unieke kans om bij plaatselijke bewoners de zwarte ooievaar op een paar meter afstand te fotograferen.
Als één van de van de vele vogelaars  kreeg ik de unieke kans om bij plaatselijke bewoners de zwarte ooievaar op een paar meter afstand te fotograferen. Fotograaf: Danny Slijfer

Even terug naar onze Alfy, na een periode van rust en herstel is hij weer verder getrokken richting zijn broedgebied dat ligt in grote bosgebieden, dat al begint bij onze oosterburen in Duitsland. Onderweg heeft Alfy nogmaals als beroemdheid de media gehaald en kreeg hij als knuffel-ooievaar het hele dorp over zich heen, wat hem overigens weer niks boeide. Tot half april verbleef hij in Sauerland in Lippetal Nordwald en om precies te zijn in de wijk Soest. Hier werd hij dan ook omgedoopt tot Alfy. Na het vertrek van deze tussenstop zijn helaas alle sporen naar hem verdwenen, hopelijk vergaat het hem nu goed. Ik vond het in ieder geval een bijzondere vogel en een bijzonder verhaal!

Hierdoor kon ik onder andere prachtige kopportretten maken
Hierdoor kon ik onder andere prachtige kopportretten maken. Fotograaf: Danny Slijfer

Fototips

  • Kijk in het voor- en najaar regelmatig naar de lucht, voor een goede foto is een telelens van minimaal 400 mm al snel een pré.
  • Met goed zonlicht komen de kleuren van zijn verenkleed prachtig uit. Houd hier rekening mee met de instellingen van de camera.
  • Neem een laag standpunt in, het liefst op oogniveau of nog iets lager. Zo komen ze mooi uit op de foto.

    De zwarte ooievaar gefotografeerd in highkey! Wat een kleurtjes zitten er toch in zijn verenkleed.
    De zwarte ooievaar gefotografeerd in highkey! Wat een kleurtjes zitten er toch in zijn verenkleed. Fotograaf: Danny Slijfer

Leefomgeving

De zwarte ooievaar leeft erg verborgen in uitgestrekte, oude bossen met hierin open plekken, beekjes en plassen. Ze maken hun nesten van takken en broeden daardoor hoog in de bomen. Hun broedgebied ligt in Spanje, Portugal en vanaf Duitsland, Denemarken tot ver in Oost-Europa, maar ook in Rusland en Midden-Azië. In de wintermaanden verblijven ze in Midden- en Zuid-Afrika en Zuid-Azië. In Nederland kun je ze foeragerend treffen in agrarische gebieden, maar ook langs de kust of hoogveengebieden. Let daarbij extra op de grote, ondiepe plassen waar ze kunnen jagen naar vissen en amfibieën.

Vindtijd

De zwarte ooievaar is geen broedvogel in Nederland en wordt daarom alleen als doortrekker in ons land gezien. Kans maak je tijdens de voorjaarstrek van half april tot eind mei of tijdens de najaarstrek van juli/augustus tot in oktober. Echter vergroten de kansen om ze te zien wanneer sommige exemplaren tussentijds even blijven hangen in ons land.

Bescherming

De zwarte ooievaar is een beschermde inheemse soort.

Kwetsbaarheid

De zwarte ooievaar wordt op dit moment niet bedreigd en staat niet op de rode lijst. De vele ontbossing in Oost-Europa en Rusland maakt het er echter niet beter voor hem, bovenop al de intensieve landbouw en de achteruitgang van overwinteringsgebieden in Afrika. In Nederland lijkt het erop dat de zwarte ooievaar voorzichtig als trekker toeneemt en men hoopt zelfs dat hij een keer gaat broeden in de Gelderse Poort.

Verspreidingskaart

En dan nog dit!

Zijn gedrag was en blijft onverklaarbaar. Hier kan je natuurlijk over blijven speculeren, maar achter de waarheid zullen we nooit komen. Een feit is dat hij geen ring droeg, daarnaast was zijn verenkleed mooi dat betekent dat zijn gezondheid goed was. Door een turbulente periode was hij alleen wel iets aan de magere kant en werd daarom gevoerd. Meer weten? Klik dan even op dit leuke Duitse artikel over Alfy!

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: