Zwarte roodstaart

De zwarte roodstaart (Phoenicurus ochruros), ik had al veel over dit prachtige vogeltje gelezen en gehoord, maar nog nooit in levenden lijve gezien. Waarom je ze weinig tot nooit ziet valt voor een natuurfotograaf makkelijk te verklaren, want waar ze in Nederland veel voorkomen, daar zijn wij als natuurfotograaf nauwelijks te vinden. Hun ‘natuurlijke’ omgeving in ons land zijn namelijk verstedelijkte gebieden. Vooral op industrie- en bedrijventerreinen en in nieuwbouw woonwijken zijn ze te vinden, maar ook in je achtertuin op de schutting maak je kans. Oorspronkelijk leven en broeden zwarte roodstaarten in heuvel- en bergachtige gebieden tot wel 3000 meter hoogte tot ver boven de boomgrens. Ze broeden daar op rotsen, kliffen of in holten van oude bomen, maar ook op of bij gebouwen in kleine dorpen in berggebieden. In de lage landen hebben we niet zo veel bergen dus als alternatief ziet de zwarte roodstaart onze gebouwen aan als rotsvervangers. Ze broeden hier vanaf midden april met vier tot zeven eitjes per legsel. Na twee weken komen de eerste jongen uit het ei. De ouders staan erom bekend dat ze dan fel hun territorium verdedigen. Het verspreidingsgebied van de zwarte roodstaart loopt van West- en Zuid-Europa tot Noord- en Noordwest Afrika en van West-Azië helemaal tot aan China.

Bij binnenkomst werd de reistas in de hoek gegooid om direct door te lopen naar buiten, het terras bij het vakantiehuisje. Naast het geweldige, open en groene landschap tot zo ver je kon kijken viel het oog direct op iets wat drie tot vier meter verderop op een paaltje zit. Het had een hoofdzakelijk zwart en grijs verenkleed, een witte vlek op de vleugels en was tussen de 13 en 14,5 centimeter groot. Het trilde gigantisch met zijn staart, kwikstaartachtig. Zijn staart bevatte een geweldige kleurexplosie! Het contrast met zwart, oranje, rood, bruin en daar een mengelmoes van. Roestrood noemen ze het, daar kan je een boek over schrijven! Het keek met een hele nieuwsgierige, maar verwelkomende blik, wipte nog wat met zijn staart en vloog toen weg. Gelijk de vogelapp erbij en ik dacht dit is een mannetje gekraagde roodstaart, geweldig! Maar er klopte iets niet, het mannetje gekraagde roodstaart heeft een oranje borst en dat had deze vogel niet. Het was dus een mannetje zwarte roodstaart! Je hebt dus twee roodstaarten, beide familie van de vliegenvangers en als natuurfotograaf haal je ze schijnbaar makkelijk door elkaar, vooral de vrouwtjes roodstaarten. Vrouwtje zwarte roodstaart is meer muisgrijs en heeft een wat donkerder verenkleed dan het vrouwtje gekraagde roodstaart. Deze is lichter en meer lichtbruin op de borst. Om het nog lastiger te maken, af en toe vliegt er ook nog wel eens een zeldzame Oosterse zwarte roodstaart door ons land. Terug naar mijn vakantiehuisje, hier had ik ze niet zo snel verwacht, maar wat blijkt: de rotsachtige Ardennen zijn zeer geschikt voor ze en je ziet ze werkelijk overal zitten.