Menu

Onderdeel van Pixfactory

Zwartkop, een vrolijke zanger

Wellicht heb je hem al wel gehoord of gezien want deze zwartkoppige zanger komt veel voor in ons land. Ondanks dat de zwartkop veel voorkomt kan het lastig zijn om hem op de foto te krijgen. Maar wat weet je eigenlijk over de zwartkop? Hoe je hem op de foto krijgt en informatie over de vogel zelf lees je in dit artikel.
De zwartkop midden in een bloeiende boom. Fotograaf: Bastiaan van Gemert

De zwartkop is een zeer talrijke broedvogel in ons land, de kans is dus vrij groot dat je hem al een keer hebt gezien of gehoord. De zwartkop is niet veel groter dan een koolmees en heeft zijn naam te danken aan het zwarte petje van het mannetje. Het vrouwtje heeft geen zwarte maar een roestbruine pet.

De zwartkop laat zich vooral horen de zang heeft wel iets weg van de merel. De zang is ook melodieus en gevarieerd met op het einde heldere en hoge tonen. Het meest kenmerkende geluid wat deze vogel is zijn roep. Tek-tek is het hoe het ongeveer klinkt, deze tikkende klanken hoor je best vaak als je door het leefgebied van de zwartkop wandelt.

Wacht geduldig tot de zwartkop een keer uit de bladeren tevoorschijn komt. Fotograaf: Jurgen Maassen

De leefomgeving van de zwartkop bestaat vooral uit halfopen landschappen met bomen en struiken. Het favoriete leefgebied is een loof- en gemend bos met een rijke ondergroei van vooral bramen. Deze vogel kun je ook vinden in parken of zelfs in je eigen tuin.

Het is vooral belangrijk dat er struiken zijn. De zwartkop maakt zijn komvormige nest laag in dicht struikgewas. De broedperiode is vanaf half april tot eind juni, waarbij de zwartkop één tot twee keer broedt. Het aantal eieren varieert van 4 tot 6 eieren. De zwartkop is ongeveer 12-16 dagen bezig met broeden. Na het broeden begint de periode dat de zwartkop de kuikens moet voeren. De eerste 11-12 dagen zitten ze nog op het nest, na het uitvliegen worden de jongen nog 2-3 weken gevoerd.

De zwartkop is een veelvoorkomende vogel in Nederland maar op de foto krijgen kan nog een uitdaging zijn. Deze vogel verschuilt zich namelijk het liefst tussen de struiken. Het kan leuk zijn om bijvoorbeeld een fotohut in te gaan waar de kans dat je een zwartkop voor je lens krijgt is vanaf maart tot oktober aanwezig. Rond midden oktober trekken ze weg naar Zuid-Engeland of het westelijke deel van het middellandse zeegebied.

Het beste kun je ze fotograferen in het voorjaar vanaf half maart tot april. In deze tijd van het jaar zijn de planten nog niet helemaal volgroeit en is de kans groter dat je hem ziet zitten tussen de struiken. Het is dan ook erg leuk om de kleuren van de bloeiende planten mee te nemen.

Het vrouwtje zwartkop na een verfrissend bad. Fotograaf: Bastiaan van Gemert

Tenslotte nog goed nieuws over de zwartkop. Het gaat namelijk erg goed met deze vogel in Nederland. Doordat de Nederlandse natuur steeds voedselrijke wordt door allerlei vermesting neemt de hoeveelheid braamstruwelen toe. Mocht nu net de zwartkop van deze planten houden en daarom nemen de aantallen zwartkoppen toe in Nederland.

Fototips

  • Probeer de leefomgeving en de kleuren hiervan mooi in beeld te brengen. Dat wil zeggen: let niet alleen op de vogels zelf maar ook op de details in de achtergrond.
  • Maak gebruik van mooi licht, zoals met zonsopgang. Dan heb je niet alleen het mooiste licht maar is de kans ook erg groot dat je de vogel hoort en ziet zingen.
  • Let goed van op welke kant je licht komt. Met tegenlicht kun je het effect creëren zoals op de onderstaande foto. Terwijl je met strijklicht (licht diagonaal ten opzichte van je camera) meer het effect krijgt als op de bovenstaande foto.
  • Op een onbewolkte dag met felle zon krijg je een sterk contrast (hard licht). Op je foto schaduwen zijn erg donker en lichte delen erg licht. Terwijl je op een bewolkte dag wat diffuser en zachter licht krijgt, schaduwen zijn minder donder en lichte delen minder licht.
  • Als laatste tip: neem de tijd om de zwartkop te observeren.
De bloesem in het voorjaar is een mooie entourage om de zwartkop te fotograferen. Fotograaf: Christien van der Veen

Leefomgeving

Bossen en halfopen landschap met bomen en struiken maar ook te vinden in parken en tuinen.

Vindtijd

Van maart tot juni en in oktober.

Bescherming

Wettelijk beschermde broedvogel.

Kwetsbaarheid

De zwartkop neemt toe, doordat er steeds meer bramenstruwelen groeien. Dit komt doordat het voedselrijkdom in onze natuur toeneemt. De zwartkop is een soort die hiervan profiteert

Verspreidingskaart

En dan nog dit!

Je kunt de zwartkop prima naar je tuin lokken. Dit kun je doen door een ruig hoekje aan te leggen. Plant daarbij soorten zoals meidoorn aan, dit werkt als een magneet voor de zwartkop.

Eén reactie

  1. Rond midden oktober trekken ze weg naar Zuid-Engeland of het westelijke deel van het middellandse zeegebied.

    Beste Bastiaan,
    niet alle zwartkoppen vliegen in okotober weg. Wij hebben al jaren lang het hele jaar door de zwartkop in de tuin, dus ook ’s winters.
    Ik heb foto’s vanaf 2010

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Eén reactie

  1. Rond midden oktober trekken ze weg naar Zuid-Engeland of het westelijke deel van het middellandse zeegebied.

    Beste Bastiaan,
    niet alle zwartkoppen vliegen in okotober weg. Wij hebben al jaren lang het hele jaar door de zwartkop in de tuin, dus ook ’s winters.
    Ik heb foto’s vanaf 2010

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: