Tips om uit je fotodip te komen

2020/21… slechte jaren

Ik wil niet te persoonlijk worden in dit verhaal, want ik houd privé en werk graag gescheiden. Helaas voor mij heb ik een beroep waarbij beide onlosmakelijk aan elkaar verbonden zijn. Ik hoor velen die zeggen dat ze van natuurfotografie tot rust komen, dat ze stress en onrust van zich af kunnen zetten als ze eenmaal, al dan niet met camera, in de natuur komen. Voor mij geldt dat absoluut niet. Ik heb juist rust nodig om überhaupt in de flow van de fotografie te komen. Stress, verdriet of onvrede zorgen er bij mij juist voor dat fotograferen zwoegen wordt; ik ben dan verre van creatief en kom met meer frustratie thuis dan waarmee ik op pad ben gegaan.

2020 was voor mij een turbulent jaar dat begon met het feit dat ik halsoverkop Noorwegen ben ontvlucht om daar aan een quarantaine te ontsnappen. Toen dacht ik nog dat ik in juni wel weer terug kon, maar inmiddels meer dan 1,5 jaar later vertrek ik nu pas weer voor het eerste naar Finland. Ten tijde dat je dit leest is mijn Finland herfstreis weer begonnen en kijk ik terug op 7 geannuleerde reizen. Voor een ZZP’er als ik een behoorlijke aderlating. Natuurlijk geldt dit niet voor mij alleen, dat besef ik mij terdege. Het was voor iedereen zwaar. Maar bij ons bleef het hier niet bij. Eerst viel onze oude vriend weg, later onze kat en daarnaast heeft eind 2020 tot maart 2021 in het teken gestaan van intensieve mantelzorg door mijn vrouw waarna er in mijn familie een enorme klap kwam die nu nog steeds doorgaat…

Nee, 2020 en 2021 gaan in huize Van der Wielen niet de geschiedenisboeken in als beste jaren…

Niet zeuren maar doorgaan

Dat was het devies de afgelopen anderhalf jaar in huize Van der Wielen. Niet bij de pakken neerzitten maar jezelf bij elkaar pakken en doorgaan. Nieuwe ontwikkelingen, webinars, filmklussen, ontwikkeling van maar liefst 3 online fotocursussen (nachtfotografie, macrofotografie en macro hulpmiddelen), een goedlopend YouTube kanaal en vele andere online dingen heb ik opgepakt. Ik heb iedereen gek gemaakt met ‘mijn oranjetipjes’ en uiteindelijk de kans gegrepen naar IJsland te gaan voor de vulkaan.

En toen was het op. Afgelopen zomer raakte ik – eindelijk? – in een dip. Misschien was het ook het wachten erop. Ik was moe, intens moe, ’s avonds rolde ik om en ’s morgens was ik mijn bed niet uit te branden. Ik heb toen meteen afstand genomen van de social media en mijzelf 2 maanden foto-vrij gegeven. Nu ben ik het weer aan het oppakken en ik heb veel geleerd afgelopen maanden. Ik heb niet de wijsheid in pacht maar kan wel vertellen wat mij geholpen heeft.

Tip #1: accepteer de dip

Dit was voor mij misschien wel het allermoeilijkste: accepteren. Ik ben fotograaf en vond dat ik gewoon door moest kunnen gaan. Ik ben sterker dan dit, ik sta hierboven, gewoon doorgaan. Nee dus. Dat werkte bij mij niet. De frustratie werd alleen maar groter en ik zal je de resultaten besparen. Op zich allemaal niet slecht maar geen beelden waar ik blij van werd. Toen heb ik het maar geaccepteerd en heb ik al mijn banden met fotografie en de buitenwereld uitgezet. Facebook uit. Instagram uit. YouTube uit. Computer uit. Camera uit. Even helemaal niets. Soms is het gewoon zoals het is. En oh wat was dat lekker toen ik mij er eenmaal aan heb overgegeven…

Tip #2: heb vertrouwen

Na een paar weken van ‘geen-f0tografie’ begon de paniek wel weer op te steken. Zou het wel terugkomen? Wat als ik nou nooit meer zin heb in fotograferen? Hoe moet dat? Allemaal domme gedachten die mij niet hielpen. Gewoon vertrouwen hebben dat het wel weer komt en genieten van het moment dat je niets hoeft. Ik heb, net als de social media, al deze gedachten snel weer uit moeten zetten om mij weer over te kunnen geven aan de fotodip. So be it. Daarna zien we wel weer verder. Geen problemen oplossen voor ze zich aandienen.

Tip #3: doe iets compleet anders

Ik ben compleet andere dingen gaan doen in de vakantie. De schuur opruimen, samen met mijn vrouw de zolder onder handen nemen. Mijn hobby van messenmaken nieuw leven ingeblazen. Ons scoutingkamp voorbereid en mij gaan bekwamen in leerbewerking. Dingen maken met je handen, creatief op een heel andere manier. Pretentieloos, zonder dwang om te presteren, zonder drive om op de social media de voortgang te laten zien. Puur voor mezelf. Ik heb al 1,5 jaar gitaarles (na 30 jaar mijzelf hebben leren spelen) en heb een elektrisch gitaar gekocht… gewoon voor mijzelf. Lekker compleet anders. Wat heerlijk…

Tip #4: niets moet!

Dat was voor mij zo heerlijk: durven te besluiten dat niets moet. Ik heb dan ook heel veel prachtige ochtenden aan mij voorbij laten gaan omdat ik simpelweg geen zin had. Alleen maar dingen doen waar je zin in hebt. Niet die dwang voelen van ‘het is mooi dus je moet op pad‘ of ‘op facebook vragen ze waar je blijft? Waar zijn je nieuwe beelden?” Echt het besluit dat je alleen maar iets gaat doen als je er echt zin in hebt klinkt misschien vreselijk luxe en lui maar het is meer iets in je hoofd. Puur het feit dat je toegeeft aan het feit dat niets hoeft maakt dat alles meer een vrije keuze is, puur omdat jij het wil. Dat werkte voor mij erg bevrijdend.

Tip #5: begin eenvoudig

Wat simpel is, is voor iedereen anders maar ik merkte dat het voor mij het makkelijkste was om op een gegeven moment weer te beginnen met opdrachten. Duidelijk kaders wat er fotografisch van mij werd verwacht. Geen vrij werk met drive tot creativiteit, geen zoektocht naar unieke locaties of soorten, geen stress van het beste licht maar gewoon duidelijke kaders. Zo heb ik mijn workshops opgestart waaronder de Wadden Masterclass. Ik had geen enkele drive of plan voor mezelf anders dan het begeleiden van mijn deelnemers. Als ik de camera niet aan zou raken, zou dat niet erg zijn, mocht ik wel zin hebben dan zou ik alleen maar doen waar ik echt zin in had.

Tip #6: fotograferen alsof niemand kijkt

Toen ik eenmaal merkte dat ik weer zin kreeg om de camera op te pakken ben ik gewoon begonnen alsof niemand kijkt. Gewoon lekker in mijn comfortzone, foto’s maken die mijzelf geen uitdaging bieden maar waarvan ik weet dat ik makkelijk tot een goed resultaat kan komen en vooral foto’s waar ikzelf heel erg blij van word. Guilty pleasures. Zonder na te denken over een publiek, likes op social media of potentiële klanten. Puur voor mezelf om mezelf te stimuleren weer heel erg blij te worden.

En op dat punt ben ik nu gekomen. Meer tips heb ik voorlopig niet voor je want ik ben nog niet verder dan dit. Mijn huidige beelden zijn resultaten van een blij gezicht, het hervoelen van de kick van het moment en het genieten van weer in de natuur te zijn. Ik geniet met volle teugen, met of zonder camera en heb alle vertrouwen dat ik binnenkort weer volledig up & running ben. Nu zit ik in Finland met een club leuke deelnemers te genieten van de Finse herfst en de blije gezichten die ik mag begeleiden. En als ik zin heb maak ik zelf ook foto’s…

succes,

Johan