Tips voor fotografie op grauwe en grijze winterdagen

Het is weer winter in Nederland. Dit seizoen, met kans op rijp, sneeuw en ijs, brengt vele fotografische kansen met zich mee. En daarmee is dit voor veel landschapsfotografen een favoriet seizoen. Want een verse laag sneeuw op een prachtig landschap geeft het geheel een betoverende sfeer. Ook hangt de zon lager boven de horizon en in tegenstelling tot de zomermaanden, geeft dit vaak de gehele dag door mooie lichtomstandigheden. Het licht is dan vaak warmer en zachter en dat kan je unieke winterse platen opleveren. Helaas kent de winter in ons kikkerlandje toch ook veel dagen waarop de omstandigheden minder ideaal zijn. Soms gaan er dagen voorbij waarop je de zon maar nauwelijks te zien krijgt. Alles is dan grauw en grijs en ben je geneigd om lekker binnen te blijven. Waarom je er dan toch op uit zou moeten trekken met je camera lees je in dit artikel.

Zwart-witfotografie

Grijze dagen, zonder spectaculair licht en spetterende kleuren, lenen zich namelijk uitstekend voor omzetting naar een zwart-witbeeld. Door het ontbreken van kleur gaat de aandacht vanzelf meer uit naar het onderwerp of de compositie. Ook kunnen contrasten en textuur een belangrijkere rol gaan spelen in je foto. Dat kan je verrassende beelden opleveren.

Weer en lichtval

Het soort weer beïnvloed de lichtval. En het verschil in lichtval heeft zo zijn eigen uitwerking op een zwart-witfoto. Een gure dag met veel wind, harder licht en veel lossere bewolking, geeft veel contrast en daarmee soms een wat drukker beeld. Ook kan de sfeer van de foto door het vele contrast dreigender of zwaarder aanvoelen. Minder contrast en lichtere tinten zal je foto juist een vriendelijkere en zachtere sfeer geven. Je treft dit vaak bij foto’s van sneeuw, in sneeuwbuien, of landschappen in de mist. En saaie, egaal grijze luchten, kunnen in een zwart-witomzetting prachtige antraciet kleurige vlakken vormen waar het onderwerp fraai tegen af steekt.

Leegte in je foto

Zoals aangegeven is een goede compositie erg bepalend voor een zwart-witfoto. Een compositie element wat ik zelf goed vindt werken in zwart-witfotografie is het gebruik van negatieve ruimte. Dit is ruimte in een foto rondom je onderwerp waarin (bijna) niets te zien is. Zo’n groot leeg vlak zorgt ervoor dat alle aandacht naar je onderwerp gaat. Vaak geeft dit de foto een rustgevend en abstract effect. Door het weglaten van kleur ontstaan vaker groter egaal ogende vlakken omdat je twee kleurtonen zo kan bewerken dat ze in dezelfde grijstint worden weergegeven. Aan de waterkant kun je hetzelfde effect bereiken door te werken met een langere sluitertijd waardoor beweging in lucht en wolken uitgevlakt wordt en daar mooie lege vlakken ontstaan.

Hopelijk wordt je na het lezen van dit artikel toch enthousiaster om op een grauwe winterse dag te gaan fotograferen en te experimenteren met zwart-witfotografie. Bijkomend voordeel is dat je niet perse zo vroeg je wekker hoeft te zetten. Rond zonsopkomst zijn er dan toch geen mooie kleuren dus kan je lekker uitslapen.