Links- of rechtsogig?
Met welke hand schrijf je? Een hele normale vraag. Je bent rechts- of linkshandig. Of onhandig, maar dat is een heel ander verhaal. Maar weet jij of je links- of rechtsogig bent? De meeste mensen kijken met hun rechteroog door de zoeker. Ook de camerafabrikanten gaan er volledig van uit, dat iedereen dat doet. Maar is dat wel het juiste oog, of zie je met het andere oog toch scherper?
Een mens heeft twee ogen. Omdat ze een stukje uit elkaar staan, hebben ze allebei een net iets ander beeld van de werkelijkheid. Onze hersenen hebben echter helemaal geen zin in al die tegenstrijdige informatie. We zijn lekker efficiënt, en verwerken het beeld van één oog. De hersenen hebben de voorkeur voor één van beide ogen. Dit wordt het dominante oog genoemd. Het plaatje van het andere oog wordt alleen gebruikt voor wat aanvullende informatie, wat nodig is om diepte te kunnen zien. Bij de meeste mensen is het rechter oog dominant, net zoals de meeste mensen rechtshandig zijn. Nou is het niet zo, dat het andere oog slechter is. Als ik mijn dominante oog dichtknijp, dan kan ik nog steeds prima scherp zien. Dat is anders dan bij rechts- of linkshandigheid. Als ik probeer met mijn linkerhand een adres te schrijven, dan gaat de brief nooit aankomen.
De ene mens kan heel gemakkelijk wisselen tussen linker- en rechteroog, de ander kan met het dominante oog beduidend beter zien, dan met het andere. Als je last hebt om tijdens het fotograferen de scherpte te bepalen, dan kan het zijn, dat dit gemakkelijker gaat als jij je andere oog gebruikt.

Een partijtje knipogen
Hoe weet je nou wat je dominante oog is? Daar is een eenvoudig testje voor:
⦁ Maak met je wijsvinger en duim een gesloten cirkel. Let op: hou je arm / hand laag!
⦁ Kijk met beide ogen door het gat en kies een duidelijk onderwerp in de achtergrond om naar te kijken. Let vooral niet op je hand!
⦁ Sluit nu om beurten het linker- en het rechteroog. Je zult merken, dat bij een van beide ogen het beeld verspringt: je hersenen schakelen over naar “het andere kanaal”. Het oog wat je nu dicht heb is je dominante oog.


O help, ik ben linksogig, wat nu?
Als je problemen hebt met scherpstellen met je rechteroog, probeer het dan eens met je linker. Talloze fotografen fotograferen met hun linkeroog, ook professionals. Het is dus helemaal niet gek om te doen. Het kan hooguit wat onhandig zijn, omdat de ontwerpers van camera’s totaal geen rekening houden met linksogige gebruikers. Dus het kan zijn, dat je met je neus opeens allemaal knopjes tegenkomt. Voordeel is wel dat je rechteroog nu achter de camera terechtkomt en het makkelijker is om deze open te houden zonder dat je wordt afgeleid.
Hoe moet ik nu mijn oculair afstellen?
Je snapt dat je eerst moet ontdekken met welk oog je het prettigst fotografeert voor je je oculair afstelt. Immers, er zijn geen twee ogen hetzelfde en de afstelling klopt dus ook maar voor één oog. Kijk voor het afstellen nog even naar mijn vorige tutorial.
En mijn bril?
“Moet ik mijn bril ophouden als ik door de zoeker kijk?” Een veelgestelde vraag. Nou moet van mij niets. Het is maar net wat je zelf prettiger vindt of wat noodzakelijk is. De oogcorrectie van je zoeker kan best wat aan, maar brilsterkte min 5 kan echt niet meer gecorrigeerd worden door de camera. Vind je het fijn om met bril te fotograferen dan moet je je oculair met bril afstellen, zonder bril dan zonder. Sta overigens niet vreemd te kijken als de oculairafstelling weinig lijkt op de sterkte van je bril. Je zal niet de eerste zijn met bril -4 en dan nog een oculair afstelling van -2 om scherp door de zoeker te kunnen kijken.

Zo, we weten nu hoe ogig we zijn en hebben (eindelijk?) het oculair scherp staan… kunnen we eindelijk aan de slag met de handmatige scherpstelling.
Dit artikel is onderdeel van een 3-delige tutorialreeks over handmatig scherpstellen. Lees hieronder de andere delen uit deze serie:
Tips voor handmatig scherpstellen. Deel 1: Het afstellen van de zoeker
Tips voor handmatig scherpstellen. Deel 2: Met welk oog kijk je door de zoeker?
Tips voor handmatig scherpstellen. Deel 3: Hulpmiddelen in de camera
8 reacties
Ik heb jaren met het rechteroog gefotografeerd, nu ik vorig jaar hier aan staar bent geopereerd was het weer goed, maar nu is het weer troebel en zal nu wel lazer moeten worden. Ik probeer nu met mijn linkeroog te fotograferen, maar als je altijd rechts gewend bent is het wel lastig
Hè gelukkig. Werd soms al vreemd aangekeken als ik met mijn linker oog door de zoeker keek. Ben nu gerustgesteld dat ik niet de enige ben. Had daar met mijn Sony A6500 (zoeker helemaal linksboven) wel last van, nu met mijn A7Riii gelukkig een stuk minder. Leuk testje trouwens om je dominante oog te ontdekken.