Menu

Onderdeel van Pixfactory

Top 10 ethische ergernissen – uitslag lezersenquête

Een tijdje geleden vroegen we leden van Natuurfotografie Magazine in een lezersenquête om hun mening over natuurfotografen en hun gedrag in de natuur….
vossen voeren
Vossen voeren. Fotograaf: Roeselien Raimond

Ethiek in de natuurfotografie

En het aantal reacties was indrukwekkend! Blijkbaar sneden we een zéér gevoelig item aan, waarover graag geventileerd wordt.
Ben je benieuwd waar ‘jullie’ je meest aan stoorden, lees dan hieronder de top 10 gedragingen & handelingen die als meest schadelijk worden beschouwd voor onze natuur. Naast meningen waren we ook benieuwd naar feiten en vroegen wij drie specialisten Paul van Hoof, Robin Kraaij en Rollin Verlinde naar de gevolgen van bepaalde handelingen.

1. Afval achterlaten in de natuur

vos met plastic
Afval in de natuur. Fotograaf: Roeselien Raimond

Is het je wel eens opgevallen dat papieren zakdoekjes zich razendsnel voortplanten? Hetzelfde geldt voor blikjes. Zo zie je er jaren nooit één en ineens nemen ze een gebied over. Zo werkt het nu eenmaal: is het ergens netjes, dan houden we dat graag zo, maar troep genereert méér troep. Aan ons dus om nog net een beetje meer moeite te doen om onze eigen rotzooi of die van anderen op te ruimen.

2. Betreden van verboden gebieden

Verboden toegang
Verstoring kan leiden tot opjagen van wild of het verlaten van nesten door vogels. Fotograaf: Roeselien Raimond

Verboden vruchten… we kennen allemaal de verleiding. En ook weten we hoe het gras achter zo’n Verboden Toegang-bord altijd nét wat groener lijkt. Maar… regels zijn er niet voor niets en door ze te overtreden kunnen we soms meer schade aanrichten dan we ons in eerste instantie realiseren.

In afgesloten gebieden groeien soms nog zeldzame soorten. Betreden van zo’n gebied kan grote impact hebben. Deskundige – Natuurfotografie Magazine editie 42 -2019

3. Amfibieën oppakken/verplaatsen

Als kind weet je misschien nog niet beter, als volwassene wel; die kikker wordt echt geen prins als je hem oppakt, maar mogelijk wel gestrest of zelfs ziek en zoals een een lezer mooi verwoordt in onze enquête:

Geen enkele foto die dierenleed veroorzaakt is het waard om gepubliceerd te worden al is hij nog zo mooi.

Amfibieën oppakken/verplaatsen. Fotograaf: Johan van der Wielen

4. Fotograferen bij nesten van vogels

Al sinds jaar en dag is het heersende dogma in de natuurfotografie dat nestfotografie not done is. Maar een nestje meerkoeten fotograferen vanaf de slootkant, mag dat ook niet? En de uitgevlogen meesjes in je eigen tuin? Of gansjes in het stadspark? Eigenlijk is het altijd een kwestie van met gezond verstand én met gevoel de situatie inschatten. Schuwe vogels zullen niet blij zijn met menselijk kraambezoek. Mocht je dergelijke vogels toch willen fotograferen, dan is het aan te raden camouflage of een hut te gebruiken en heb je het idee dat je toch op de één of andere manier de boel verstoort, stop dan.

Het is niet altijd een keuze tussen schadelijk en onschadelijk. Daar zit regelmatig nuance tussen. Zo vind ik vogelgeluiden afspelen in de herfst iets heel anders, dan dit doen tijdens de balts- en broedtijd. Jammer dat zulke nuances niet uit deze enquête zullen komen, gelet op de mogelijke antwoorden. Ook bij het aanbieden van voer is de wijze waarop bepalend voor de schade die je aanbrengt. Lezer – Natuurfotografie Magazine editie 42 -2019

Moedernijlgans met gansjes
Moedernijlgans met gansjes.

5. Vlinders/libellen natspuiten

Je zou zeggen: “Waarom?!” Maar… er bestaat blijkbaar een behoefte aan kunstmatige regen of dauw. Of het echt kwaad kan is niet geheel duidelijk, maar zoals deskundige Rollin Verlinde aangeeft in Natuurfotografie Magazine: ‘Vlinders leven soms maar enkele dagen…’ Reken zelf maar uit hoeveel die ‘paar uurtjes’ van ons dus zijn in een vlinderleven…

6. Aanbieden van voer aan zoogdieren

vossen voeren
Vossen voeren. Fotograaf: Roeselien Raimond

Voer voor zoogdieren staat gelijk aan voer voor discussie. En dan een héle lange en hele complexe discussie, waarbij de gemoederen al snel hoog oplopen omdat iedereen hier wel een mening over heeft. Wij waren zelf benieuwd naar wat feiten en deskundigheid en vroegen Paul van Hoof, Robin Kraaij en Rollin Verlinde naar hun idee over de impact van het voeren van zoogdieren. De reacties van dit deskundig panel waren soms best onverwacht:

Het effect is niet onderzocht, maar ik voorzie geen echt grote problemen. Nederlanders hebben een hoge levensverwachting, ondanks dat (voor Belgen) soms rare voedsel. Deskundige – Natuurfotografie Magazine editie 42 -2019

7. Ruim buiten de paden lopen

Terwijl wij ons als fotografen boos maken om zaken als het voeren van vossen, maken we ons meestal niet zo druk om die paar stapjes van het pad af… Terwijl dit niet altijd zonder risico is.

Het buiten de paden lopen wordt soms onderschat als effect. Er is onderzoek naar gedaan: bij de pluk van paddenstoelen bleek het effect van vertrapping door de plukker significanter dan het plukken zelf. Een plukker wandelt echter voorbij, een fotograaf blijft langer ter plaatse. Als je dus een tijdje staat te trappelen rond een paddenstoel om een mooie foto te maken, ben je het organisme zelf aan het beschadigen, terwijl je zijn vrucht probeert te sparen. Tegelijkertijd hangt het effect sterk af van het soort gebied en het seizoen. Sterk samengevat: natte gebieden zijn kwetsbaarder dan droge. Zorg dat je in ieder geval kennis van zaken hebt, zodat je niet per ongeluk allerlei zeldzaamheden platwalst voor die ene soort. Deskundigen – Natuurfotografie Magazine editie 42 -2019

Verstoring van wild
Verstoring van wild. Fotograaf: Roeselien Raimond

8. Het gebruik van flitslicht bij nachtdieren

Hoewel uit onderzoek blijkt dat flitslicht geen schade aan de ogen toebrengt, zal het van soort en situatie afhangen of het gebruik van flitslicht echt onschadelijk is. Een vliegende vogel kan bijvoorbeeld wel schrikken van een onverwachte flits en daardoor mogelijk crashen.

Ik stoor mij het meest aan ethici. Ik zie zo goed als nooit wantoestanden. Lezer – Natuurfotografie Magazine editie 42 -2019

9. Vliegen met een drone

Hoewel wij als mensen ons wellicht storen aan de aanwezigheid van een drone, is het voor onze natuur niet perse een slechte zaak. Misschien zelfs integendeel:

Voor foto’s van bepaalde kwetsbare landschappen is dronefotografie ideaal. Omdat gebieden niet betreden hoeven te worden, is schade aan de natuur niet aan de orde. Houd wel de wet- en regelgeving goed in de gaten. Deskundige – Natuurfotografie Magazine editie 42 -2019

Drone… vloek of zegen voor de natuur? Fotograaf: DJI

10. Twitchen

‘Het gericht opzoeken van een bijzondere vogel, geïnformeerd door derden’. (Bron: Wiki)
Het principe is natuurlijk prachtig: er komt een melding binnen van een zeldzame vogel. De twitcher laat alles uit zijn of haar handen vallen, springt in de auto en rijdt uren en uren om die zeldzame vogelt te kunnen aanschouwen. En al is het een stipje dat slechts door een verrekijker als vogel identificeerbaar is, dat mag de pret niet drukken. De twitcher doet een vreugdedansje, deelt zijn ervaring met wie het horen wil en rijdt intens gelukkig weer naar huis. Die pakt niemand hem meer af! Niks mis mee… toch..?

Dat mensen bv een notenkraker op de foto willen hebben en daarvoor een dermate chaos veroorzaken voor zowel mens als dier. Vertrapte tuinen, voeren, afval achterlaten en de vogel opjagen. Zoiets zou verboden moeten worden! Lezer – Natuurfotografie Magazine editie 42 -2019

Drukte bij kraanvogels…. Fotograaf: Ron Poot

Op zich niet. Het probleem is alleen dat we met zoveel zijn. Mede door het delen op sociale media en op waarneming.nl resulteert een interessante waarneming al snel in een hype waar massa’s mensen op af komen. En blijft het diertje aanwezig, dan kan het rekenen op een eindeloze stroom aan trouwe bezoekers, dag in dag uit. Of het nu een zeldzame notenkraker is… of een makkelijk te fotograferen burcht met vossenwelpen… Waarschijnlijk heeft geen enkel dier of plantje baat bij hordes bezoekers. Daarbij duwen groepsdruk en competitiedrang mensen over grenzen heen die ze normaal gesproken, als individu zouden respecteren.

Competitie om het plaatje 2.0 te maken drijft mensen over de grens. Lezer – Natuurfotografie Magazine editie 42 -2019

Het doel van deze enquête was niet zozeer om een moreel oordeel te vellen over natuurfotografen. Ons doel was om natuurfotografen aan het denken te zetten. Over het gedrag van anderen, maar ook over ons eigen gedrag. Want als we nu allemaal eens even heel eerlijk in de spiegel kijken en verantwoordelijkheid nemen voor ons eigen handelen… Zou dat niet een mooi stapje in de goede richting zijn…?

Het massale stoort mij. Het meeste van het hiervoor genoemde is in principe niet schadelijk, maar de massa maakt het schadelijk. Lezer – Natuurfotografie Magazine editie 42 -2019

Meer lezen over ons thema ‘Ethiek’? De volledige uitslag van de lezersenquête, evenals een uitgebreid artikel door specialisten over de impact van ons handelen op de natuur is te vinden in de nieuwste Natuurfotografie Magazine.

14 reacties

  1. Ik heb de reactie van Jean van Holen gelezen. Ik had hetzelfde gevoel bij het lezen van het artikel over de bijeneterhut, een schril contrast naast het artikel over ethische aspeten van natuurfotografie. Echter ik kan nergens iets ontdekken waaruit blijkt dat het een grap van de redactie is. Kunt u hierover duidelijkheid geven? Want als het echt een grap is dan is hij inderdaad erg goed. Maar mocht het onverhoopt de werkelijkheid zijn: schande! Dit staat dan haaks op uw enquete.

  2. Geslaagde grap
    Geachte redactie van Natuurfotografie magazine.
    Hartelijk gefeliciteerd met jullie geslaagde grap.
    Bijna was ik er in getrapt en zou ik een woedende brief aan jullie richten: hoe is het mogelijk om in een themanummer over ethiek in de natuurfotografie enkele bladzijden verder een artikel te wijden aan een bijeneterhut die godbetert een volière blijkt te zijn.
    Ik was verbouwereerd, verontwaardigd, woedend, en nog enkele termen die niet voor publicatie vatbaar zijn.
    Kan de redactie van een tijdschrift voor natuurfotografie dan zo cynisch zijn om in één en hetzelfde nummer waarin ze ons de ethische principes van de natuurfotografie tracht uit de doeken te doen zonder verpinken wat verder een volière waarin bijeneters en andere vogels in gevangenschap worden gehouden aan te prijzen als het walhalla voor de natuurfotograaf?
    Nee dus, mijn (oude Belgische) frank viel net op tijd, zoals wij dat hier zeggen. Weg met die verontwaardiging, zie je dan de humor niet? Het ligt er nochtans vingerdik op!
    Dit is uiteraard een grap en nog wel een heel goeie ook.
    Proficiat!
    Jean Van Holen
    Watermolenstraat 9
    1570 Galmaarden

  3. Dus kort om . Gebruik je verstand ! En houd ja aan de regels dan blijven opengestelde gebieden open. En wat je meeneemt neem je ook weer mee terug.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

14 reacties

  1. Ik heb de reactie van Jean van Holen gelezen. Ik had hetzelfde gevoel bij het lezen van het artikel over de bijeneterhut, een schril contrast naast het artikel over ethische aspeten van natuurfotografie. Echter ik kan nergens iets ontdekken waaruit blijkt dat het een grap van de redactie is. Kunt u hierover duidelijkheid geven? Want als het echt een grap is dan is hij inderdaad erg goed. Maar mocht het onverhoopt de werkelijkheid zijn: schande! Dit staat dan haaks op uw enquete.

  2. Geslaagde grap
    Geachte redactie van Natuurfotografie magazine.
    Hartelijk gefeliciteerd met jullie geslaagde grap.
    Bijna was ik er in getrapt en zou ik een woedende brief aan jullie richten: hoe is het mogelijk om in een themanummer over ethiek in de natuurfotografie enkele bladzijden verder een artikel te wijden aan een bijeneterhut die godbetert een volière blijkt te zijn.
    Ik was verbouwereerd, verontwaardigd, woedend, en nog enkele termen die niet voor publicatie vatbaar zijn.
    Kan de redactie van een tijdschrift voor natuurfotografie dan zo cynisch zijn om in één en hetzelfde nummer waarin ze ons de ethische principes van de natuurfotografie tracht uit de doeken te doen zonder verpinken wat verder een volière waarin bijeneters en andere vogels in gevangenschap worden gehouden aan te prijzen als het walhalla voor de natuurfotograaf?
    Nee dus, mijn (oude Belgische) frank viel net op tijd, zoals wij dat hier zeggen. Weg met die verontwaardiging, zie je dan de humor niet? Het ligt er nochtans vingerdik op!
    Dit is uiteraard een grap en nog wel een heel goeie ook.
    Proficiat!
    Jean Van Holen
    Watermolenstraat 9
    1570 Galmaarden

  3. Dus kort om . Gebruik je verstand ! En houd ja aan de regels dan blijven opengestelde gebieden open. En wat je meeneemt neem je ook weer mee terug.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: