Menu

Onderdeel van Pixfactory

Vast in de bronst

Beetje vreemde titel, niet? ‘Vast in de bronst’ is een - met dichterlijke vrijheid - gemaakte letterlijke vertaling van de prachtige Engelse uitdrukking ‘stuck in a rut’. Die betekent dat je vastgeroest zit in een sleur van bepaalde patronen en tijdelijk gespeend bent van elke vorm van creativiteit. Zoals een schrijver een ‘writers block’ kan hebben en niets uit zijn pen krijgt, of zoals een voetballer in een vormcrisis kan verkeren (sommigen een voetballeven lang, zo lijkt het), zo kan een fotograaf last hebben van rond de 25 miljoen dode pixels.
De bronst ziet er zo wellicht zonnig en aangenaam uit, je wil er niet te lang in blijven hangen, anders raak je uitgeput. Fotograaf: Marijn Heuts

Natuurlijk kun je gewoon naar buiten gaan en op de automatische piloot die megapixels van inhoud voorzien, maar dat is het hem nu net. Als je bent vastgeroest, doe je altijd hetzelfde kunstje en ben je niet in staat net iets verder te kijken, je eigen grenzen op te zoeken en jezelf en je publiek te verbazen met creatieve nieuwe invalshoeken en onderwerpen. Je staat stil in je ontwikkeling en lijkt te blijven hangen op een niveau waarvan je, ambitieus als je bent, vindt dat het nog niet jouw persoonlijke eindpunt zou moeten zijn. En het ergste is: je bent je er terdege bewust van!

Iedereen komt aan de beurt

Ontkennen heeft geen zin, elke fotograaf zal hier vroeg of laat een keer tegen aan lopen en meestal blijft het niet bij die ene keer. De bronst vindt immers ook elk jaar plaats. De ene fotograaf realiseert zich wat eerder dat hij steeds hetzelfde aan het doen is dan de ander, en een enkeling blijft een leven lang stug doorgaan met repetitief in herhaling vallen. Die enkeling ontloopt weliswaar de bronst, maar krijgt als straf een leven in de fotografische marge. Geen hoogtepunten zonder dieptepunten, nietwaar? Hoor je niet tot die laatste categorie en heb je nog nooit vastgezeten in de bronst, zet je dan maar schrap. Je kunt er op rekenen dat jij binnenkort aan de beurt bent om een tijdje te vechten vóór je nalatenschap en tegen het blijven steken in de vroeg vallende herfst van je fotografenleven.

In tegenstelling tot de ‘echte’ bronst, die altijd begint als in het najaar de temperatuur daalt en de hormoonspiegel stijgt, is het startmoment van je eigen creatieve sleur doorgaans niet te voorspellen. Het besef dat je stagneert in je evolutie als fotograaf kan zich bijvoorbeeld plots aan je opdringen als je door je meerjaarse Lightroom-archief scrolt en alleen maar meer van hetzelfde ziet. Of als je de fantastische winnende foto’s bij internationale wedstrijden voorbij ziet komen. Of als je op je Facebook-tijdlijn allemaal beelden ziet passeren die voor je gevoel mooier en creatiever zijn dan de jouwe. Of als je op een grijze – of nog erger: prachtige – ochtend ontredderd in het veld staat omdat je gewoon even niet meer weet wat en hoe te fotograferen. Been there, done that, meerdere keren. Ik ben een serie-rutstucker. Niks mis mee, want het besef dat je vastzit betekent dat je objectief naar jezelf en je eigen werk kan kijken. En belangrijker, blijkbaar toe bent aan een volgende stap, zonder daarbij in je eigen voetsporen te (willen) treden.

Afstand nemen

De diagnose is dan wellicht niet moeilijk te stellen, de behandeling kan een stuk lastiger zijn en is voor iedere geweidrager anders. Soms helpt het om even afstand te nemen van de fotografie en zo de druk weg te nemen die alleen maar toeneemt als je tegen beter weten in blijft proberen te presteren. Juist dan zal er immers niets creatiefs aan je brein ontspruiten. Besteed je tijd aan andere creatieve hobby’s zoals muziek of tekenen, of ga lekker een tijdlang de waas uit je hoofd sporten. Wil je blijven fotograferen, verander dan eens drastisch van onderwerp. Ga een keer de studio in of ga gebouwen fotograferen. Of ga als verstokt landschapsfotograaf eens met bloemen aan de gang. De ideeën die je in een andere discipline op doet kun je in de toekomst weer gebruiken in je natuurfotografie! Verandering van spijs doet eten (en anders poepen, maar dat terzijde). Een tussenoplossing is de camera even helemaal links te laten liggen, maar op een andere manier met je hobby aan de slag te blijven. Geef je website eens een make-over, schrijf teksten bij je mooiste foto’s, draai een slideshow met muziek in elkaar of maak plannen voor een fotoreis. Alles om je hoofd leeg te maken en ruimte te creëren voor een nieuwe start.

Om de creatieve mist in je hoofd te laten optrekken, heb je een frisse wind nodig.
Om de creatieve mist in je hoofd te laten optrekken, heb je een frisse wind nodig. Fotograaf: Marijn Heuts

Wedergeboorte

Hoe lang het duurt voor je de sleutel tot dat vermaledijde creatieve hangslot hebt gevonden is voor iedereen anders. Maar hoe dan ook, er komt vroeg of laat echt weer een moment dat er weer allemaal ideeën in je hoofd beginnen te borrelen en je enorm veel zin krijgt er met je camera op uit te gaan. Neem dan niet meteen teveel hooi op je gewei maar geniet vooral van het buiten zijn en graas niet te selectief. Leg jezelf geen doel op, ga niet bewust en geforceerd op zoek naar een creatief en ‘ander’ beeld. De kans dat je meteen in die missie slaagt is klein en kan er voor zorgen dat de bronst voor jou nog wat langer duurt. Alleen als je van vechten, boeren en wentelen in je eigen urine houdt is dat niet erg. In alle andere gevallen: geef het de tijd en het komt vanzelf goed.

Is het moment van jouw bronst daar, schaam je er dan niet voor en durf (in elk geval voor jezelf) te erkennen dat je in een creatieve sleur zit. Vind je het moeilijk om dat zonder schaamte tegen een ander te zeggen, vertel dan gerust dat je vast zit in de bronst. Dat klinkt een stuk stoerder en virieler en blinkt bovendien voldoende uit in vaagheid om de gemiddelde toehoorder met een peinzende blik al hoofdschuddend te doen ja-knikken en weglopen. Je bent niet gek, je bent een plaatshert!

Geef een reactie

8 reacties

  1. Prachtig verwoordt Marijn. Als groeiend fotograaf word je steeds kritischer voor jezelf, de lat verleggen, steeds een stapje hoger. Beroepsmatig kan dat heel lastig zijn als je broodwinning ervan afhangt, maar ik zeg altijd, voetjes op de grond we zien wel wat het kan opleveren in de toekomst. Trouwens met vele jobs is dat zo, je moet je telkens bewijzen. Daarom doe ik verder als hobbyfotograaf, het moet nog leuk blijven hé.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

8 reacties

  1. Prachtig verwoordt Marijn. Als groeiend fotograaf word je steeds kritischer voor jezelf, de lat verleggen, steeds een stapje hoger. Beroepsmatig kan dat heel lastig zijn als je broodwinning ervan afhangt, maar ik zeg altijd, voetjes op de grond we zien wel wat het kan opleveren in de toekomst. Trouwens met vele jobs is dat zo, je moet je telkens bewijzen. Daarom doe ik verder als hobbyfotograaf, het moet nog leuk blijven hé.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Marijn Heuts

Marijn Heuts

Marijn Heuts is een natuurfotograaf die met een creatieve insteek zowel landschappen, dieren, planten als abstracten fotografeert.

Meer columns van deze auteur

Deze artikelen vind je vast ook interessant: