Verbeter jezelf met een fotoproject

Herken je dit? Je gaat op vakantie en maakt als elk ander mens vakantiekiekjes. Je hebt er lol in, voor de volgende vakantie besluit je een echte camera te kopen. Het fotograferen is inmiddels zo leuk dat je ook buiten de vakanties foto’s gaat maken. Eerst schiet je alles wat los en vast zit, maar langzaam begin je je te focussen op natuurfotografie. Ook daar komt langzaam een focus op een specifieke tak binnen de natuurfotografie.
Een Japanse kijk op een Nederlands bos. Door je te verdiepen in een fotoproject ga je nieuwe dingen zien.
Een Japanse kijk op een Nederlands bos. Door je te verdiepen in een fotoproject ga je nieuwe dingen zien. Fotograaf: Thijs Kupers

Je begint daar steeds beter in te worden. Je leert de mogelijkheden kennen bij verschillende weertypen. Je weet de mooie plekjes te vinden. Je composities worden steeds beter. Je weet dat het over 2 dagen mistig wordt, hoe laat je dan de wekker gaat zetten, waar je dan naar toe rijdt en welke foto je dan wilt maken. Kortom: je bent van vakantie-fotograaf geëvolueerd naar iemand die fantastische foto’s maakt van jouw geliefde onderwerp.

En nu? Hoe kan je je nog verder verdiepen?

Meer-van-hetzelfde-foto’s

Zelf liep ik hier de afgelopen jaren ook tegenaan: Ik heb me gespecialiseerd in bosfotografie, maar ik merkte dat ik meer-van-hetzelfde-foto’s aan het nemen was. Om dit te doorbreken ben ik een project gestart – waarbij ik bewust op zoek gegaan ben naar andere composities. Door te brainstormen, heb ik daarbij verschillende thema’s bedacht om het bos kan weergeven, bijvoorbeeld het bos als een jungle, een bos op Japanse wijze, of fantasie-thema’s als een spookbos of een sprookjesbos.

Van elk thema ga ik een fotoserie maken. Een van de belangrijke eigenschappen van een serie is, dat er geen ‘dubbelingen’ in voorkomen: elke foto voegt wat toe aan het geheel van de serie. Twee dezelfde soort foto’s (hoe mooi ze ook zijn) voegen niet voldoende toe aan het geheel: één van die foto’s had immers ook volstaan om het verhaal te vertellen. Zo dwingt het maken van een serie je al om te gaan variëren in compositie met je onderwerp.

Iteratief

In mijn geval ben ik begonnen met een spookbos te fotograferen, omdat dat onderwerp voor mijn gevoel goed paste bij de donkere natte winter die we hadden. Vervolgens ben ik iteratief aan de slag gegaan met de volgende stappen:

  • Ideeën bedenken
  • Uitwerken – door te fotograferen en bijbehorende bewerkingen
  • Evalueren

Na de evaluatie ontstaan weer nieuwe ideeën (of ideeën die niet werken vallen af) en zo begin je weer een nieuw rondje.

Brainstormen

Ik ben begonnen met brainstormen middels een mindmap: hierbij heb ik alle woorden/termen die ik met een spookbos associeer opgeschreven. Vanuit die woorden ben ik weer verder gaan denken, tot mijn eerste ideeën op waren.

Mijn mind-map rond een spookachtig-bos.
Mijn mind-map rond een spookachtig-bos. Fotograaf: Thijs Kupers

Daarna ben ik op zoek gegaan naar inspiratiebeelden. Dit zijn beelden rond dit thema die me op een of andere manier aanspreken.

Inspiratiebeelden rond een spookachtig-bos.
Inspiratiebeelden rond een spookachtig-bos. Fotograaf: Thijs Kupers

De eerste ideeën die ik hieruit haalde waren:

  • Ik wilde iets met reflecties gaan doen
  • Er moest een donkere sfeer zijn. Een blauwige zweem geeft de suggestie van de nacht
  • Ik wilde spelen met kleur in de nabewerking, bijvoorbeeld een vervreemdende oranje gloed. Oranje is de complementaire kleur van blauw, dat vult elkaar goed aan.

Op pad

Nu is het tijd voor stap 2: deze ideeën omzetten in concrete beelden. Dit hoeft niet meteen perfect, het is ook een fase waarin je je ideeën gaat toetsen aan wat er echt mogelijk is. Met de ideeën in mijn achterhoofd ben ik op zoek gegaan naar waterplassen (die waren er genoeg). Daarbij ben ik onder andere tot het volgende beeld gekomen:

Een eerste foto in het thema van een spookachtig bos.
Een eerste foto in het thema van een spookachtig bos. Fotograaf: Thijs Kupers

Dit beeld beviel me wel, de blauw-oranje combinatie werkt goed, evenals de reflecties! Nu was het (al) weer tijd voor een evaluatie. Dit kan je zelf doen, of je vraagt hierbij anderen om feedback. Zo krijg ik zelf veel feedback bij een fotoclub. Op basis van de eerste foto’s heb ik mijn mindmap verder uitgewerkt met nieuwe ideeën en ingezoomd op een nieuw stukje waarin ik nu verder wil gaan:

  • Het gevoel dat je in de gaten wordt gehouden, bv door schaduwen toe te voegen, of ergens een hand achter een boom.
  • Iets met takken en of boomwortels.

Hier kwamen weer nieuwe beelden uit, die ik weer verder evalueerde, etc., etc. Voor nu heb ik de serie ‘duister voor mezelf afgerond met de volgende beelden:

Serie ‘Duister’ – foto 1.
Serie ‘Duister’ – foto 1. Fotograaf: Thijs Kupers
Serie ‘Duister’ – foto 2.
Serie ‘Duister’ – foto 2. Fotograaf: Thijs Kupers
Serie ‘Duister’ – foto 3.
Serie ‘Duister’ – foto 3. Fotograaf: Thijs Kupers
Serie ‘Duister’ – foto 4.
Serie ‘Duister’ – foto 4. Fotograaf: Thijs Kupers
Serie ‘Duister’ – foto 5.
Serie ‘Duister’ – foto 5. Fotograaf: Thijs Kupers
Serie ‘Duister’ – foto 6.
Serie ‘Duister’ – foto 6. Fotograaf: Thijs Kupers

Conclusie

De focus op een fotoproject helpt om je fotografie verder te verdiepen. Door te brainstormen, fotograferen en evalueren ontstaan er ideeën die zonder zo’n project waarschijnlijk niet tot stand zouden komen.

Hou er rekening mee dat het niet altijd crescendo loopt: de nieuwe ideeën kunnen ook wel eens ‘op’ zijn of een idee wil niet lukken. Deze worsteling hoort er een beetje bij en daar moet je door heen. Blijf gewoon lekker naar buiten gaan met je idee in het achterhoofd en houdt al je zintuigen open. Dan komen er vanzelf beelden uitrollen. En die hoeven niet perfect te zijn: die beelden kunnen weer nieuwe ideeën triggeren.

Focus jezelf niet alleen op je serie, maar sta ook open voor bijvangsten. Dit zijn foto’s die je niet van plan was om te maken, maar die je – toevallig – tegenkwam. Zo ben ik nu met mijn serie geïnspireerd op Japan bezig. Dingen die ik in de Japanse kunst naar voren zie komen zijn dingen als eenvoud en water. Bij een – door alle regen ontstane –  waterplas probeerde ik met dit in mijn achterhoofd een foto te maken. Dat wilde niet echt lukken, het voelde niet echt ‘Japans’. Ik zag echter wel mogelijkheden met een groothoeklens. Dit is totaal geen Japanse foto geworden, maar wel een foto waar ik blij van wordt en ook een foto die ik zonder dit project nooit gemaakt zou hebben.

Een bijvangst: deze foto heeft voor mij geen connectie met Japan.
Een bijvangst: deze foto heeft voor mij geen connectie met Japan. Fotograaf: Thijs Kupers

Ik heb voor dit project inspiratie geput uit het boek Grip op Creativiteit van Bart Siebelink.

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: