Even voorstellen…
De Vereniging van Natuurfotografen Friesland heeft als thuisbasis Heerenveen, waar de maandelijkse bijeenkomsten plaatsvinden. Onze vereniging telt 49 leden, waarvan 8 vrouwen en 41 mannen. Op onze website zijn alle relevante praktische zaken (en nog veel meer) rond de club te vinden. In een ongedwongen en gezellige sfeer bespreken wij elkaars werk met als doel de fotografische kwaliteiten van de leden te verhogen.
“Januari 2016, het was bitterkoud en het het gonsde rond, een pestvogel in Havelte, geen pestvogels, nee, maar één exemplaar. Die wilde ik graag portretteren! Omdat Havelte vlakbij Meppel ligt waar mijn dochter woont en ik er goed bekend ben, ging ik op pad. Ruim een week heb ik staan kou lijden en blauwbekken bij de golfbaan, ik heb diverse collega fotografen gesproken, tot uit België zelfs. Maar de pesterige pestvogel liet zich aan mij niet zien. Een laatste middag, nadat ik een fotorondje had gedaan en ik toch nog even bij mijn dochter die vlakbij de golfbaan woont langs wilde, ging ik er nog één keer langs. En wie schetste mijn verbazing? Daar zat hij!! Mooi vrij poserend in mooi licht. Zo zie je, de volhouder wint!”
Welke activiteiten kennen jullie zoal?
Van september tot en met mei houden wij maandelijkse bijeenkomsten op zaterdagochtend in Heerenveen. Dan worden de ingestuurde foto’s van de leden besproken. Dat gebeurt door de leden zelf bij voorkeur aan de hand van de methode uit “Over foto’s gesproken” die aanbevolen is door de Fotobond. De bijeenkomst in januari staat in het teken van het nieuwe jaar en meestal nodigen wij een natuur- of landschap-fotograaf van buiten de club uit voor een presentatie. We streven er naar dat steeds een van de twee foto besprekingen vooraf gegaan wordt door een presentatie van circa 30 minuten door een van de leden over eigen fotowerk of meer in het algemeen over een aspect van (natuur) fotografie.
Daarnaast hebben wij drie à vier keer per jaar een excursie naar een natuur fotografisch interessant gebied. Dit is het werk van de excursie commissie. Overigens komt het regelmatig voor dat leden onderling afspreken om gezamenlijk ergens te gaan fotograferen.
Verder hebben wij een website commissie, die onderhoud, vernieuwing en uitbreiding van de website voor zijn rekening neemt. Een expositie commissie maakt ruwweg eens in de twee jaar een nieuwe collectie foto’s die op uiteenlopende plaatsen getoond wordt. Voor de gelegenheid van ons 25-jarig jubileum in oktober dit jaar hebben wij een jubileumcommissie die allerlei activiteiten in dit kader organiseert.
Wij zijn begonnen met het oprichten van werkgroepen die speciale onderwerpen gaan uitdiepen. Die onderwerpen kunnen heel verschillend zijn en worden bepaald door de behoefte onder de leden.
“De foto is geïnspireerd op de fotografie van Jan van der Greef. Als je vliegende vogels met lange sluitertijd fotografeert komt de dynamiek prachtig naar voren. Het wordt een soort dans in de lucht waardoor (met het nodige geluk) een bijna menselijke expressie ontstaat. De foto is gemaakt in de haven van Lauwersoog. Daar zijn altijd meeuwen. Als ze opvliegen uit het water ontstaan de mooiste vormen. In de nabewerking is vooral het contrast verhoogd. Je moet veel opnames maken voor 1 geslaagde foto.”
Waarom zou je lid moeten worden van jullie vereniging?
Wij zijn niet alleen een gezellige vereniging, maar vooral een waar je veel kan leren. De leden hebben heel verschillende expertise en dat levert bij de fotobespreking verschillende invalshoeken. We zijn in de gelukkige omstandigheid dat we op allerlei gebieden expertise in huis hebben, variërend van fototechniek en nabewerking tot compositie en sfeertekening. Daardoor zien we dat (nieuwe) leden, maar ook leden die al langer meelopen zich ontwikkelen en dat het niveau van de vereniging toeneemt. Een aantal leden valt regelmatig in de prijzen of vindt erkenning door met een portfolio in een tijdschrift opgenomen te worden. Dat schept een sfeer waarin het streven naar meer kwaliteit vanzelfsprekend wordt.
“Fietsend door mijn woonplaats viel mijn oog in de herfst van 2016 op een pruikenboom die in de zon stond te pronken met zijn prachtige kleurschakeringen. De kleuren van de herfst vind je direct terug in diversiteit en patronen van de bladeren. Door je op één blaadje te focussen kun je hiervan mooie close-up maken. Een combinatie van kleuren, simpele lijnen, symmetrie en compositie zorgt voor een krachtig beeld. Het blad is tijdens het fotograferen op een verlichte ondergrond gelegd waardoor kleurcontrast, structuren en vormen sterker naar voren komen.”
Hoeveel leden bezoeken gemiddeld jullie activiteiten?
De foto besprekingen worden door 30 à 35 leden bezocht die allemaal regelmatig foto’s inzenden voor bespreking. Aan excursies nemen circa 15 steeds wisselende leden deel.
Op welk publiek richten jullie je?
De vereniging richt zich op natuurfotografen die zich verder willen ontwikkelen en de kwaliteiten van hun fotografie willen vergroten of verbreden. Dat zijn haast als vanzelf de serieuze amateurs en de (semi) professionals.
“Deze opname maakte ik afgelopen winter op 1 van die dagen dat de natuur, in dit geval de “Swettepoel” bij Joure dit beeld gaf. Zo ´s ochtends om 11.00 uur was de situatie –naar mijn idee- optimaal. De totale stilte, en de leegte van de ijsvloer omringd door boomwallen, het licht, maar ook de panoramische mogelijkheden gaven mij het idee om een sfeerbeeld te geven van dat moment. De ijsvloer (slechts enkele centimeters dik) stond niet toe dat dierensporen de onberoerde sneeuw “ontsierden”, een pluspunt dat technisch niet behoefde te worden gecorrigeerd. Kortom een “plaat” waaroverheen ik uitsluitend een pola-filter haalde, en waaraan ik optimale foto-vreugde heb beleefd!
Kan iedereen lid worden?
Wij hanteren geen formele toelatingscriteria, iedereen kan lid worden. Wel hanteren wij om praktische redenen een ledenstop van 50 leden. Dat aantal wordt bepaald door de ruimte waarover wij beschikken en het in de hand houden van de fotobespreking met het oog op de tijd.
En speciaal voor jonge natuurfotografen: in het kader van ons jubileum organiseren wij in samenwerking met “It Fryske Gea” workshops natuurfotografie voor kinderen.
Wat doen jullie om het niveau van natuurfotografie steeds weer te verbeteren?
De fotobespreking, liefst volgens een gestructureerde methode, is een van de manieren om het niveau van de vereniging te doen toenemen. Ook de presentaties van leden dragen daartoe bij. Daarnaast is ook input van buiten nodig, daarom nodigen wij minstens een keer per jaar een (natuur) fotograaf uit van buiten de vereniging voor een presentatie.
“Deze foto is tot stand gekomen bij een sloot in de buurt van Uffelte. Uit onze tuin heb ik een blauwe hortensiabloem meegenomen. Die heb ik vastgemaakt op een stok met een elektriciteitskabel en die heb ik achter een heermoes (paardenstaart) met veel dauwdruppels in de grond gestoken. De camera en de hortensia staan dus aan weerszijden van de heermoes. De druppels werken als groothoeklens waarin de hortensia scherp te zien is. De achtergrond is dezelfde hortensia, maar nu onscherp door de telelens van mijn camera die een kleine scherptediepte oplevert. Om het onderwerp goed scherp te krijgen heb ik gebruik gemaakt van focus stacking, waarbij meerdere foto’s worden genomen met focussering op verschillende afstanden van de camera. Een computerprogramma voegt deze foto’s samen tot een beeld waarin het onderwerp scherp is en de achtergrond mooi rustig. Omdat zo meerdere foto’s worden samengevoegd moeten de foto’s allemaal precies over elkaar liggen. Dus moeten de foto’s vanaf statief genomen worden en het mag beslist niet waaien. Met deze techniek kan ik de scherpte van mijn onderwerp en de onscherpte van de achtergrond heel precies bepalen. Een heel nauwkeurig werkje wat zeer geconcentreerd moet worden uitgevoerd.”
Welke vormen van natuurfotografie beoefenen jullie leden zoal?
In onze vereniging hebben landschap-, vogel-, vlinder-, libel-, paddenstoel-, zand- en waterfotografen wat betreft onderwerp, maar ook sfeer-, ruimte-, vorm- en structuurfotografen. De meesten beperken zich niet tot één van deze gebieden, maar maken combinaties. Er wordt ook geëxperimenteerd met bijvoorbeeld alternatieve standpunten en nabewerking om andere accenten te leggen of meer verborgen aspecten zichtbaar te maken.
“Deze laag-bij-de-grondse paddenstoelen heb ik gefotografeerd met de camera op een pittenzak, terwijl ik de camera met Helicon remote bediende en het liveview-beeld op mijn tablet gebruikte om tot de gewenste compositie te komen. Om de herhaling van de hoeden te versterken heb ik gekozen voor een panorama. In de nabewerking is de verlichting aangepast en de clarity verminderd. Met een grijsfilter is het stukje tak in de rechterhoek wat donkerder genaakt. Het geheel moest iets worden als ’paddestoelen in een herfstbos die geen herfstgevoel oproepen’.”
Wat zijn jullie favoriete gebieden?
Onze leden komen uit de provincies Friesland, Drente en Groningen. Dat beslaat een groot gebied waarin verschillende natuurterreinen liggen. Favoriet zijn onder andere de Friese en Groningse waddenkust voor landschap en (trek)vogels, de waddeneilanden voor flora, fauna en zandstructuren, het Lauwersmeergebied voor vogels en wilde paarden, de Drentse heide en veengebieden voor landschap en bijzondere flora en fauna. Daarnaast zijn er nog talloze fotografisch interessante kleinere gebieden. Dan is er nog een groepje enthousiaste Noorwegen-gangers die elkaar daar al dan niet toevallig tegenkomen.
“Op veel plaatsen in het Drentse Aa gebied komt grondwater aan de oppervlakte, zogenaamde kwel. Dit grondwater bevat veel mineralen. Deze worden onder andere door activiteit van bacterien in andere chemische verbindingen omgezet waardoor uiterst dunne laagjes op het water kunnen ontstaan. Het licht doet hier door kleurschifting de meest grillige patronen en vormen in verschijnen. Dit levert een schouwspel dat mij blijft fascineren. Ik fotografeer dit vanaf statief waarbij ik het waterpas op de camera gebruik om het sensorvlak evenwijdig aan het wateroppervlak te krijgen. Daardoor lukt het vaak om de beelden van hoek tot hoek scherp te maken. Met een polarisatiefilter komen de kleuren nog meer tot leven. Het weer moet meewerken, geen direct zonlicht en liever ook geen wind. En het moet een tijdje niet geregend hebben, want regendruppels slaan de laagjes stuk. Zelf moet je overigens ook oppassen de laagje niet stuk te maken bijvoorbeeld bij het plaatsen van het statief. Tot slot moet je niet bang zijn voor een beetje modder… “
Hoe gaan jullie om met het fotograferen van kwetsbare natuur?
Het natuurbelang staat altijd voorop. Als er al een kwetsbaar gebied bezocht wordt, dan alleen in heel kleine gezelschappen.
“Deze foto is gemaakt op 29-10-20016. Het was de allereerste ochtend dat ik voor de eerste keer in Gambia was, samen met een vogel-/-fotograaf/ vriend. We hadden voor de eerste dagen een hotel uitgekozen dat pal aan de Kotu rivier lag, Bakotu Hotel. Het grenst aan een soort zijarm van de Koturivier, die op deze plaats bij laag water een open slikvlakte is, omzoomd door mangrovestruiken. Het hotel heeft daar een mooie steiger gemaakt zodat je het open gedeelte mooi kunt overzien. Direct na het ontbijt stonden we daar te posten en fotograferen. Al snel merkten we dat het opkomend water was en het slik geleidelijk onder water kwam te staan. Allerlei foeragerende steltlopers, kieviten, regenwulpen en reigers volgden de verschuivende waterlijn. Zo ook een Westelijke Rifreiger. Op een gegeven moment vloog die op en landde niet ver van ons. Die eerste ‘touch down’ wist ik te vangen in dit beeld, waarop het lijkt alsof de reiger een gracieuze dans uitvoert.
Ik heb een uitsnede gemaakt die alleen de reiger in beeld brengt. Vanwege ons hoge standpunt is de achtergrond egaal vanwege de reflectie van de lucht in het opkomende water. Heb in Lightroom gebruikelijke bewerkingen gedaan van wat belichtingscorrecties, verscherpen en ruisreductie. Om de achtergrond mooi egaal te maken heb ik vlekjes van wat schuim die in het water dreven weggepoetst.
Ik werk hoofdzakelijk met mijn Canon 100-400 II zoomlens en fotografeer wat ik tegenkom op mijn omzwervingen. Zit nooit in fotohutten maar probeer mooie gebieden met mooie vogels of zoogdieren te bezoeken. Vanwege de beperkingen van een lens met max. 400 mm ben ik meestal aangewezen op het maken van uitsneden uit de originele foto’s en zoek daarin dus de ‘mooie’ beelden waarmee ik een/mijn verhaal kan vertellen.”
Treden jullie wel eens naar buiten?
Wij streven er naar om iedere twee jaar met een nieuwe collectie foto’s te exposeren. Maar op onze website zijn van iedere bijeenkomst de ingestuurde foto’s terug te zien, evenals de “foto’s van de maand”. Verder hebben de meeste leden een foto galerij op de website van de club of een verwijzing naar hun eigen website. Zie ook de activiteiten rondom het jubileum jaar in de bijgevoegde jubileum flyer.
“Al vele jaren trekken wij(mijn vrouw en ik) in de herfst naar Noorwegen,vooral voor de prachtige herfstkleuren,door de contacten die we daar opgebouwd hebben, werd ik geattendeerd op de aanwezigheid van Poolvossen. Als je dit hoort moet je daar naar toe natuurlijk, liefst meerdere keren. Hier een moment in de regen.”
