Waar komt de term Bulb vandaan?
Die term is al meer dan een eeuw oud en stamt af van de fotocamera’s waar men met lucht de sluiter bediende. Hoezo met lucht zal je je misschien afvragen? De sluiter werd destijds met luchtdruk aangestuurd. Om dat te bewerkstelligen zat er een luchtslangetje aan de camera die aan het einde een rubberen peertje (bulb) had. Precies zoals je op oude claxons ziet bevestigd.
Terwijl de claxon door de luchtdruk geluid produceert zal bij de camera de luchtstuwing de sluiter ontspannen. Zolang als je het peertje ingedrukt houdt zal de sluiter open blijven staan. Peertje los en de sluiter gaat weer dicht. Zo bepaal je helemaal zelf de sluitertijd. In deze digitale wereld is die functie overeind gebleven.
In de stand bulb blijft de sluiter van je camera net zolang openstaan als de tijd dat je de knop inhoudt.
Waar is Bulb handig voor?
Camera’s hebben een hele set aan sluitertijden aan boord, maar voorbij 30 seconden houden de lange tijden op. Daar komt bulb je te hulp. Hieronder staan een aantal disciplines waar dit toepasbaar is. Dit zijn enkele gangbare toepassingen maar daar hoeft het niet te stoppen.
- Vuurwerk
- Bliksem
- Nachtfotografie
- ‘Fine Art Photography’
In hoeverre er een limiet zit aan de lengte van de sluitertijd is niet echt te zeggen. Dat zou wel eens per camera kunnen verschillen. Let in ieder geval goed op de capaciteit van de accu. Lange sluitertijden gebruiken stroom en worden vaak ingezet op de donkere koudere tijden. Wat de accuduur toch al niet ten goede komt. Ga je experimenteren met lange sluitertijden, neem dan vooral reserve accu’s mee.
Waar vind ik Bulb?
Ook hier is dat weer camera afhankelijk. Met de camera in Manual mode verleng je de sluitertijd naar 30 seconden en daarna een stap verder. Nu zou Bulb of B in het display tevoorschijn kunnen komen. Gefeliciteerd, je hebt Bulb gevonden.
Maar er zijn ook toestellen waar er simpelweg een draaiknop op de bovenkant zit met de optie B of Bulb. Dat maakt het nog gemakkelijker voor de gebruiker. Tenslotte bestaan er ook camera’s waar je de optie niet terug vindt. Al zal dat bij de huidige systeemcamera’s of spiegelreflexen niet gauw voorkomen.
Aan de slag
Meer dan 30 seconden de knop op je camera inhouden is zeer onpraktisch. Behalve optredende kramp bestaat er een groot gevaar voor beweging. Vanzelfsprekend stond het toestel al op statief, maar dan nog is beweging bijna onvermijdelijk. Daarom is het gebruik van een afstandsbediening nodig. Handig zijn de versies waar de ontspanknop op ‘hold’ gezet kan worden.
Er bestaat ook een soort van Bulb + optie die je op bepaalde camera’s kan terugvinden. Misschien wel onder de naam ‘time’ zit deze functie vaak een trapje verder dan Bulb. Dit is, naar mijn mening, wel hoe Bulb altijd al had moeten zijn. Eenmaal indrukken en de sluiter gaat open. Nogmaals indrukken en de sluiter gaat dicht. Geen gedoe met een ‘Hold’- mechanisme. Simpelweg aan het begin en op het einde op de ontspanner drukken van je afstandsbediening.
Waar je Bulb op gaat toepassen is helemaal aan de fotograaf om te bepalen. Overdag is dit niet te doen zonder zeer sterke grijsfilters zoals 10-stoppers of meer. Er zijn camera’s die nog door een 10-stopper heen kunnen scherpstellen. Zo niet dan stel je eerst scherp en plaatst dan het grijsfilter voor de lens.
Om te bepalen hoe lang je moet belichten met een 10-stops grijsfilter verwijs ik je door naar dit artikel van natuurfotografie.nl.
Nadelen van Bulb
Lange sluitertijden van enkele minuten zorgen ervoor dat de sensor steeds warmer wordt. Dit kan ruis gaan veroorzaken in het uiteindelijke beeld. De kans op ‘hot pixels’ stijgt ook met de lengte van de sluitertijd. Dat zijn die irritante fel oplichtende pixels in het beeld.
Nu lijkt het verleidelijk om in het menu de ‘lange sluitertijd ruisreductie’ aan te zetten. Deze optie pakt inderdaad de ruis van lange sluitertijden effectief aan. Groot nadeel daarbij is dat de camera daar evenveel tijd voor nodig heeft als de foto zelf. Na een belichting van bijvoorbeeld 4 minuten zal de camera daarna nog een foto maken van 4 minuten om de ruis weg te kunnen werken. En dat bij iedere foto die je neemt. Bedenk dus goed wat de consequenties zijn. Misschien toch maar achteraf aan de slag met ruis?
