Wat is de belichtingsdriehoek?

Als het licht niet meewerkt en je toch een acceptabele foto wilt maken moet je de juiste verhouding vinden van sluitersnelheid, diafragma opening en ISO waarde. Elke waarde heeft zijn eigen voor- en nadelen, die je hierbij moet afwegen.

Een hoge sluitertijd geeft de beste kans op een foto zonder bewegingsonscherpte, als dat tenminste ook je doel is. Als je slechte lichtomstandigheden hebt en je wilt toch een scherpe foto dan zul je je diafragma verder open moeten zetten (dat betekent een lager f-getal) en/of de lichtgevoeligheid vergroten (door een hogere ISO waarde).

Een open diafragma (lage waarde, bijvoorbeeld f/2,8) heeft als voordeel dat je zoveel mogelijk licht binnenkrijgt. Daar staat tegenover dat de scherptediepte klein zal zijn. Dat kan best mooi zijn, maar als je je onderwerp zoveel mogelijk van voor tot achteren scherp wilt hebben, is dat een probleem bij weinig licht.

Dan blijft nog over: de foto lichter maken door de ISO waarde omhoog te brengen. De moderne camera’s bieden daar steeds meer mogelijkheden voor waardoor je bij heel weinig licht toch een acceptabel beeld kunt krijgen. Het offer is echter: ruis. Hoe hoger de ISO, hoe meer ruis je in je beeld ziet wat ten koste gaat van de beeldkwaliteit.

In de belichtingsdriehoek zie je in een opslag de samenhang tussen sluitersnelheid, diafragma en ISO waarde.

Bij het maken van een opname is belangrijk je te realiseren wat voor je foto het meest belangrijk is. Heb je bijvoorbeeld een korte sluitertijd nodig omdat je een bewegend dier wilt fotograferen, dan is bijvoorbeeld een korte sluitertijd van 1/2000 seconde je uitgangspunt. Dat betekent dat je de verminderde lichtopbrengst moet compenseren door je diafragma meer open te zetten (lager f-getal) of je ISO waarde te vergroten. Bij het verlagen van je f-getal neemt de scherptediepte af en bij het verhogen van de ISO waarde neemt de ruis toe, aan jou te bepalen wat voor jouw foto de beste afweging is.