Menu

Onderdeel van Pixfactory

Wat is de invloed van licht op je foto?

Alles begint met kijken en zien. Kijken en zien zijn overigens niet hetzelfde. Kijken doen we allemaal met onze ogen. Wie goed kijkt, ziet boeiende onderwerpen of interessante composities. Het kunnen zien is een kwestie van veel oefenen, meters maken, maar je ook bewust zijn van hoe wij als mens de wereld waarnemen.
Licht verandert doorlopend, wachten tot het daar valt waar je de aandacht wil hebben.
Licht verandert doorlopend, wachten tot het daar valt waar je de aandacht wil hebben. Fotograaf: Marijn Heuts

Zonder erbij stil te staan, wordt onze manier van kijken door talrijke aspecten beïnvloed en gestuurd. Vaak gaat het om hele simpele zaken, veroorzaakt door onze lichaamsbouw, de werking van onze ogen en de verwerking van alle informatie in onze hersenen. Juist omdat deze sturing zo onbewust gebeurt, is het goed om eens bij deze aspecten stil te staan. Ze beïnvloeden immers niet alleen onze manier van kijken, maar daarmee dus ook de uiteindelijke manier van fotograferen. Door bewust te zijn van onze manier van kijken, kun je er ook bewuster van afwijken. Een van deze aspecten is ‘licht’.

Wat is er nu romantischer dan een strandwandeling tijdens zonsondergang? Fotografisch is die felle lichte bol echter maar een lastig ding, omdat hij alle aandacht opeist.
Wat is er nu romantischer dan een strandwandeling tijdens zonsondergang? Fotografisch is die felle lichte bol echter maar een lastig ding, omdat hij alle aandacht opeist. Fotograaf: Bob Luijks

Licht

Zonder de gehele biologie van de mens te beschrijven, bevinden zich in ons netvlies twee soorten zintuigcellen: staafjes (90%) en kegeltjes (10%), samen goed voor 126 miljoen lichtsensoren (‘126 megapixels’). De staafjes nemen geen kleur waar, maar zijn gevoelig voor licht. Dankzij de staafjes kunnen we in het donker zien. Met de kegeltjes zien we kleuren. Ze zijn echter niet zo lichtgevoelig, waardoor ze alleen overdag van nut zijn.
Daarmee zijn we er nog niet. De kegeltjes zijn op hun beurt weer onder te verdelen in drie typen: kegeltjes gevoelig voor rood licht, kegeltjes gevoelig voor (geel)groen licht en kegeltjes gevoelig voor blauw licht (RGB). Ze zijn niet evenredig in aantal verdeeld: rood 64%, groen 32% en blauw 4%. Mede hierdoor merken we rood veel eerder op.

Zonder licht komen we nergens en zijn we niet in staat te fotograferen. Licht is letterlijk van levensbelang. Geen wonder dat we licht nauwelijks kunnen negeren. Denk maar eens aan de zonsondergang. Langzaam zakt die oranje bol richting de horizon. Het gehele landschap baadt in prachtig licht. Grote kans dat je het niet eens in de gaten hebt en dat de camera steeds op de zon gericht is…

Licht trekt dus de aandacht. Hoe compacter dat het lichte element in de ruimte is, hoe meer het opvalt. Zo valt in een grot die ene lantaarn meteen op, maar de TL-balken in het plafond van een kantoorgebouw nog amper. Het is dit principe waarom lichte bordjes je in een donkere ruimte de weg wijzen naar de nooduitgang.

Een prachtig moment, maar het kleine stukje lucht doet aardig zijn best de aandacht af te leiden. Snij je de foto een stukje bij, dan blijken de paarden ineens het lichtste deel van de foto en gaat daar alle aandacht naar toe, iets dat je hier uiteraard ook wilt.
Een prachtig moment, maar het kleine stukje lucht doet aardig zijn best de aandacht af te leiden. Snij je de foto een stukje bij, dan blijken de paarden ineens het lichtste deel van de foto en gaat daar alle aandacht naar toe, iets dat je hier uiteraard ook wilt. Fotograaf: Bob Luijks

Kansen en bedreigingen

Licht trekt dus de aandacht. Hier kun je dankbaar gebruik van maken wanneer jouw onderwerp in de spotlight staat of het lichtste element in je foto is. De blik van de toeschouwer wordt dan automatisch gevangen: dat is het onderwerp, niks meer en niks minder.

Een mooie ochtend met een beetje rijp. De lucht is echter compleet helder en de opkomende zon maakt deze wel erg helder. De lucht trekt dan ook alle aandacht. Knijp je ogen maar eens dicht; je ziet dan alleen nog maar de lucht…
Een mooie ochtend met een beetje rijp. De lucht is echter compleet helder en de opkomende zon maakt deze wel erg helder. De lucht trekt dan ook alle aandacht. Knijp je ogen maar eens dicht; je ziet dan alleen nog maar de lucht… Fotograaf: Bob Luijks
Met een iets andere compositie is de lucht buiten beeld gelaten. Alle aandacht gaat nu naar de grassen en varens.
Met een iets andere compositie is de lucht buiten beeld gelaten. Alle aandacht gaat nu naar de grassen en varens. Fotograaf: Bob Luijks

Omdat licht zo enorm dominant is, kan het ook gemakkelijk de aandacht van je onderwerp wegtrekken. Dat gebeurt sneller dan je denkt. Een egale, saaie lucht boven een landschap, verdorde sprietjes in de achtergrond bij een macrofoto of kleine stukjes lucht die zichtbaar zijn in de boomkronen.

Ben er dus altijd op bedacht dat je oog het eerste kijkt naar licht. Gebruik het in je voordeel, maar probeer tevens het nadeel te elimineren.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: