Wat is DOF?

DOF is een afkorting voor "depth of field". Dit is de veel gebruikte Engelse term voor scherptediepte. Spelen met DOF is spelen met scherpte en vaagheid. Dit is vooral bij natuurfotografen die met macrofotografie bezig zijn een belangrijk thema. Leer hier meer over het toepassen en berekenen van de DOF.
Spelen met scherpte en vaagheid, bij macrofotografie is scherptediepte belangrijk. Fotograaf: Ron Poot

Letterlijk vertaald betekent “depth of field” de diepte van het veld. Dat wil zeggen: de afstand tussen het meest dichtbij gelegen en het meest veraf gelegen punt waarin je beeld scherp is. Vandaar ook de veelgebruikte Nederlandse term scherptediepte.

Hoe groot die scherptediepte is hangt van meerdere factoren af. De kwaliteit van je lens, je sensor (cameratype), de grootte van het diafragma, de afstand tot je onderwerp. Zo heeft een compactcamera met een kleine sensor een veel grotere scherptediepte dan een fullframe-camera met een grote sensor.

Een belangrijke instelling is het diafragma. Als je het diafragma open zet (lage f-waarde), wordt de scherptediepte kleiner. Maak je het diafragma juist kleiner (hoge f-waarde) dan wordt de scherptediepte groter.

Het kan soms erg precies komen waar je je beeld scherp of niet scherp wilt hebben. Dan kan het nodig zijn de scherptediepte te berekenen zodat je de instelling van brandpuntsafstand en diafragma exact kunt bepalen. Hiervoor zijn berekeningstabellen en ook handige apps beschikbaar. Je kunt de eigenschappen van je camera en de instellingen invoeren en dan rolt de DOF er vanzelf uit.

Geringe scherptediepte (diafragmagetal f/2,8) maakt de achtergrond vager. Fotograaf: Ron Poot
Bij een klein diafragma (f/11) wordt de scherptediepte groter en kan de achtergrond storend zijn. Fotograaf: Ron Poot

Bij macrofotografie gebruik je een macrolens die de eigenschap heeft dat een klein onderwerp groot op je sensor wordt geprojecteerd. De scherptediepte is bij deze type lenzen heel klein. Het komt bij macrofotografie dus nauw om de scherpte net op de goede plek te leggen. Aan de andere kant is de charme van macrofotografie dat voor- en achtergrond lekker vaag zijn waardoor het scherpe stuk er extra goed uitspringt.

Een manier om je scherptediepte te vergroten is focus stacking. Je maakt dan meerdere beelden achterelkaar die net iets verschillen van scherpstelafstand. In een bewerkingsprogramma voeg je de foto’s samen en krijg je een scherp beeld.

Meer weten?

DOF master (dof-berekening)

Apps voor Android

Apps voor Apple

Wat is diafragma?

Beperkte scherptediepte

Creatief gebruik van scherptediepte

Wat is focus stacking?

Hier zetten we alles over macrofotografie voor je op een rij.

2 reacties

  1. Beste Ron

    Ik doe voor wiskunde onderzoek naar hoe fotografie in wiskunde verwerkt zit. Ik bespreek onder andere DOF en ik zou graag wat informatie van uw uitleg gebruiken en eventueel ook de foto’s als voorbeeld. Zou ik dit mogen doen? Ik zal uiteraard aan bronvermelding doen.

    Groetjes Liese-Lore

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

2 reacties

  1. Beste Ron

    Ik doe voor wiskunde onderzoek naar hoe fotografie in wiskunde verwerkt zit. Ik bespreek onder andere DOF en ik zou graag wat informatie van uw uitleg gebruiken en eventueel ook de foto’s als voorbeeld. Zou ik dit mogen doen? Ik zal uiteraard aan bronvermelding doen.

    Groetjes Liese-Lore

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: