Wat is een teleconverter?

Een teleconverter, ook wel extender genoemd, is een soort lens die je tussen camera en (verwisselbaar) objectief plaatst. Met dit tussenlensje vergroot je het beeld. De meest gangbare teleconverters zijn geschikt voor een vergroting van 1,4x tot 2x. Een teleconverter lijkt een beetje op een tussenring, maar een belangrijk verschil is dat de teleconverter glas bevat. Die zorgt er voor dat je minimale scherpstelafstand gelijk blijft. Met de combinatie telelens en tussenring kun je geen dieren op grote afstand (oneindig) fotograferen, maar met een teleconverter wel.

De vergrotende werking van de teleconverter komt doordat hij de brandpuntsafstand vergroot. Een 2x-teleconverter verdubbelt de brandpuntsafstand waardoor je 300mm telelens opeens net zoveel vergroot als een 600 mm telelens. Dat is een flink voordeel. Een ander pluspunt is dat een teleconverter een klein en licht lensje is vergeleken met zo’n zware telelens.

De aanschaf van een teleconverter is ook vriendelijker voor de portemonnee, ze zijn er al vanaf enkele tientjes. Al geldt hier ook de algemene regel: voor de grote merken en de beste kwaliteit betaal je wel een stuk meer.

Dat brengt ons bij de nadelen. Allereerst de beeldkwaliteit. Een standaardmodel teleconverter vergroot weliswaar het beeld maar ook de foutjes en afwijkingen in je basisobjectief. Daarbij komt dat je twee lenzensystemen combineert, dat kan gemakkelijk leiden tot optische afwijkingen. Bij zoomlenzen is die kans groter dan bij lenzen met een vaste brandpuntsafstand. Bij de duurdere teleconverters zijn de lenzen van objectief en teleconverter geoptimaliseerd om dit negatieve effect te compenseren, voor die betere kwaliteit betaal je dan ook wat.

Een belangrijk nadeel is het verlies aan licht. Het gebruik van een 1,4x teleconverter betekent dat je een stop inlevert en bij een 2x teleconverter zelfs twee stops. Een objectief dat normaal een maximale diafragma opening van f/2,8 heeft, krijgt bij 1,4x teleconverter maximaal f/4 en bij 2x maximaal f/5,6.

Minder licht in de lens heeft ook een gevolg voor de autofocus, die zal daardoor minder goed werken. Sommige lenzen zullen in combinatie met een teleconverter zelfs helemaal niet meer automatisch kunnen focussen. Dat is dus wel even iets om uit te zoeken voor je een aanschaf overweegt.

En tenslotte: grotere brandpuntsafstand betekent dan niet alleen je beeld, maar ook dat je trillingen vergroot worden. Er is meer kans op bewegingsonscherpte en dat vraagt om een snelle sluitertijd. In combinatie met het eerder genoemde lichtverlies kan dit in praktijk problemen opleveren als de lichtomstandigheden niet perfect zijn. Ook een goede stabilisatie (statief) is dan extra belangrijk.

Samengevat:

Voordelen:

• flinke vergroting van 1,4 – 2x
• relatief goedkoop
• weegt weinig
• neemt weinig ruimte in beslag

Nadelen:

• lichtsterkte neemt af
• afbeeldingsfouten van het basisobjectief worden meevergroot of zelfs versterkt
• de optische kwaliteit neemt af
• autofocus werkt minder goed of zelfs niet
• eerder bewegingsonscherpte