Een UV-filter houdt, zoals de naam reeds verklapt, ultraviolet licht tegen. Digitale camera’s zijn echter niet gevoelig voor het ultraviolette licht. De filters stammen uit het analoge tijdperk en werden gebruikt om blauwzweem te voorkomen. Is een foto nu te blauw, dan pas je de witbalans gewoon aan.
UV-filters zijn compleet nutteloos voor wat betreft de beeldkwaliteit. Wel worden ze veelvuldig gebruikt als beschermfilter. Bedenk dat veel UV-filters niet van de beste kwaliteit glas gemaakt zijn. Je boet dus in op beeldkwaliteit.
Daarbij neemt de kans op lensflares bij (schuin) tegenlicht sterk toe. Wil je je objectief beschermen, gebruik dan beter de zonnekap, uitgezonderd extreme omstandigheden, zoals harde wind op het strand.
Eén reactie
Over het nut van UV-filters kom je online regelmatig felle discussies tegen. Overigens was ook in het analoge fotografietijdperk het nut van het filteren van UV-licht beperkt – in Nederland dan, hoog in de bergen was dat misschien anders. Mijn fotografiedocent noemde het destijds al een ‘vlekkenglaasje’. Ik gebruikte zelf eigenlijk nooit UV-filters. Tot het moment dat ik toch thuiskwam met een kras op mijn frontglas, terwijl ik erg voorzichtig was geweest. Dat deed pijn.
Sindsdien ben ik me wat meer gaan verdiepen in de effecten van UV- en beschermfilters. Er zijn online gewoon goede tests van te vinden.
Samengevat:
– tussen UV-filters en neutrale beschermfilters is weinig verschil. Je kunt een UV-filter dus ook prima als beschermfilter gebruiken. Soms zijn UV-filters van hetzelfde merk wel iets goedkoper.
– een goed (!) en schoon UV-/bescherm-filter van een goed, betrouwbaar merk heeft op zich geen merkbaar effect op beeldkwaliteit. Als je regelmatig buiten fotografeert is het handig om er een bij je te hebben. Bij weersbestendige camera’s en lenzen zijn ze soms zelfs nodig om de weersbestendigheid te garanderen. Bij avondfotografie (met straatlantaarns etc) zouden ze in een enkel geval idd wel eens een flare kunnen geven, dan kun je een beschermfilter er natuurlijk ook even afschroeven. Maar eerlijk gezegd denk ik daar zelf niet eens altijd aan, en ik heb eigenlijk nooit flares op mijn foto’s.
– er wordt ook veel geschreven en gezegd over het nut van het beschermen van de lens. Voor mij gaat het puur om het beschermen van het frontglas (met name de coating) tegen krasjes en stof. Het frontglas is op zich wel gemaakt van stevig glas, maar de coatings zijn wel kwetsbaar, en ik poets liever op mijn filters. Een krasje op bijv de coating heeft direct effect op de waarde van de objectieven, mocht ik deze ooit weer door willen verkopen. Ik kies ook altijd voor filters met een vuilwerende en water-/stofafstotende coating.
Als je niet van plan bent je lenzen ooit door te verkopen, heeft een krasje oid op je frontglas verder weinig effect, in de meeste gevallen zul je dat niet terugzien in je foto’s. Als je beroepsfotograaf bent kijk je over het algemeen ook anders naar je materiaal dan amateurfotografen: als beroeps is je materiaal je gereedschap – het materiaal verdient zichzelf terug, het wordt afgeschreven. Voor hobbyisten zal aankoop van nieuwe apparatuur in veel gevallen afhangen van verkoop van eerder materiaal, in dat geval is het belangrijk dat dit in goede staat is – en gebruik van beschermfilter op duurdere objectieven kan dan werken als een pre bij verkoop. Voor mijzelf is dat een belangrijk aspect.
Als je altijd in een studio fotografeert heeft je apparatuur natuurlijk ook minder te lijden dan bij het buiten fotograferen in weer en wind. In het eerste geval zal behoefte aan bescherming ook minder groot zijn.
Dat zijn allemaal overwegingen die heel persoonlijk zijn en iedere fotograaf voor zichzelf zal moeten maken. Indien men wel een UV- of beschermfilter gebruikt is het in ieder geval belangrijk niet een goedkope te nemen, maar een goede, van een gerenommeerd merk. Dan zal er geen sprake zijn van effect op beeldkwaliteit.
Pas ook op met filters op groothoeklenzen met een boller frontglas. Zeker met extra dunne filters, die zouden het glas kunnen raken en daarmee juist krassen kunnen veroorzaken.