Menu

Onderdeel van Pixfactory

Wat is sluitertijd?

Met de sluitertijd bepaal je hoe lang de sluiter open staat en daarmee hoeveel licht de sensor weet te bereiken. Hoe langer de sluiter open staat, hoe meer licht de sensor bereikt en vice versa. Logisch, maar er is meer.
sluitertijd
Grote stern, beweeglijke dieren. 600mm uit de hand bij 1/2000s. Fotograaf: Bob Luijks

Hoeveel licht er beschikbaar is wordt enerzijds door de omstandigheden bepaald (zon of wolken, midden op dag of in de schemering) en anderzijds door het diafragma. Hoe minder licht er beschikbaar is, hoe langer je zult moeten belichten om tot een foto te komen. Hoewel er geen lijstjes bestaan met de ‘ideale’ sluitertijd voor verschillende situaties, is het wel goed om een aantal zaken te beseffen.

  1. Uit de hand
    Hoe stabiel je ook gebouwd bent, er zit een maximum aan datgene dat je stil kunt houden. Even los van het aspect beeldstabilisator kun je de volgende stelregel hanteren: 1/brandpuntsafstand in millimeters is de maximale sluitertijd die je uit de hand kunt hanteren. Bij een 200 millimeter objectief betekent dat een maximale sluitertijd van 1/200 seconde, bij een 20 millimeter objectief 1/20 seconde. Hoe groter het objectief, hoe korter de sluitertijd moet zijn om bewegingsonscherpte te voorkomen.

    Grote stern, beweeglijke dieren. 600mm uit de hand bij 1/2000s. Fotograaf: Bob Luijks
  2. Vanaf statief
    Vanaf statief hoef je nergens rekening mee te houden en ben je vrij te spelen met de sluitertijd. Nou, niet helemaal. Uiteraard staat de camera met het objectief netjes stil op het statief (wel je stabilisator uitzetten!), maar dat wil niet zeggen dat je onderwerp ook netjes stil staat. Bij bewegende dieren ligt dit voor de hand, bij landschappen veel minder. Ook daar beweegt van alles, zeker wanneer het waait. Dit kun je in je voordeel gebruiken, maar kan uiteraard ook storen.

    sluitertijd
    Vanaf statief is nog geen garantie op een scherpe foto. Hier is bewust gespeeld met de wind in een rietkraag. Fotograaf: Bob Luijks
  3. Bewegende dieren
    Wil je alle actie in beeld bevriezen, dan moet je werken met korte sluitertijden. Hoe kort is afhankelijk van het objectief dat je gebruikt, de snelheid van het dier en de richting waarin het beweegt. Bij snel bewegende dieren kan het nodig zijn te werken met extreem korte sluitertijden van duizendsten van een seconde. Uiteraard lukt dit alleen bij de aanwezigheid van veel licht. Je kunt echter ook bewust experimenteren met langere sluitertijden. Een goed startpunt hiervoor vormen sluitertijden tussen de 1/15 en 1/100 seconde. Het dier staat er dan niet helemaal scherp op, maar dat maakt het geheel natuurlijk wel wat dynamischer. De kunst van dergelijke foto’s is zo nauwkeurig mogelijk met je onderwerp mee te bewegen.

    sluitertijd
    Statisch of dynamisch, bij het fotograferen van dieren kun je alle kanten op. Fotograaf: Bob Luijks
  4. Smaak
    De ideale sluitertijd is ook een kwestie van smaak, zoals we zojuist al lieten zien bij de bewegende dieren. Wil je spelen met langere sluitertijden in landschapsfoto’s, dan kunnen grijsfilters een handig hulpmiddel zijn. Meer hierover lees je in de Praktijkgids filters in natuur- en landschapsfotografie.

    sluitertijd
    Met een korte sluitertijd (links) zie je ieder detail, zoals opspattende druppels. Met een lange sluitertijd (rechts) vervagen de details. Hoe langer je belicht, hoe minder details zichtbaar blijven. Fotograaf: Bob Luijks
  5. Ruis
    Hoe langer de camera moet belichten, hoe warmer de sensor wordt en hoe meer ruis je in beeld krijgt. Extreem lange sluitertijden van vele minuten zijn in het digitale tijdperk dan ook niet aan te raden. In plaats daarvan worden vaak korter belichte foto’s gemaakt, die vervolgens met behulp van software bij elkaar worden opgeteld.

2 reacties

    1. Een speciale schommelkop stelt je in staat soepel met je onderwerp mee te bewegen, ideaal bij vogel- of wildlifefotografie, want dan hoe je niet de hele tijd het zware gewicht vast te houden. Zet je beeldstabilisator (indien mogelijk) op de speciale panningstand. Verticale bewegingen worden gecompenseerd, maar horizontale (meetrekkende) bewegingen niet. Het zou zonde zijn als je camera juist tegen je werkt.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

2 reacties

    1. Een speciale schommelkop stelt je in staat soepel met je onderwerp mee te bewegen, ideaal bij vogel- of wildlifefotografie, want dan hoe je niet de hele tijd het zware gewicht vast te houden. Zet je beeldstabilisator (indien mogelijk) op de speciale panningstand. Verticale bewegingen worden gecompenseerd, maar horizontale (meetrekkende) bewegingen niet. Het zou zonde zijn als je camera juist tegen je werkt.

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: