Je hebt het zelf niet altijd in de gaten. Als je binnen bij kunstlicht een boek leest of buiten bij daglicht, voor ons gevoel zijn de bladeren van het boek altijd wit. Dat komt omdat onze hersenen dit corrigeren voor ons. In werkelijkheid heeft kunstlicht vaak een heel andere kleursamenstelling dan daglicht. Kunstlicht is vaak rood of geelachtig, daglicht helder wit. Dat verschil in kleur merk je ook als je fotografeert op verschillende tijdstippen van de dag. Voordat de zon opkomt spreken we van het blauwe uurtje met koel blauw licht, als de zon er net is van het gouden uurtje met warm geel licht en midden overdag is het zuiver wit. De witbalans is er voor om de kleuren te corrigeren naar de lichtomstandigheden.
Op de meeste camera’s kun je de witbalans vooraf instellen. Je kunt kiezen uit daglicht, schaduw, bewolkt, kunstlicht of flitslicht. Als je je aan deze instellingen houdt krijg je realistische kleuren. Je kunt ook de stand “automatisch” kiezen. Dan bepaalt de camera zelf welke witbalans het wordt uitgaande van standaard omstandigheden. Hoe dat uitpakt is een gok, de licht omstandigheden zijn in praktijk vaak afwijkend en dan is de kans groot dat je foto heel anders uitpakt dan je wilt. Niet aan te bevelen dus.
Achteraf instellen van de witbalans is ook mogelijk in fotobewerkingsprogramma’s als Lightroom. Dan moet je wel in RAW fotograferen, dan is alle benodigde informatie in de opname aanwezig om achteraf te corrigeren. Dan kun je je toestel standaard op (bijvoorbeeld) daglicht zetten en later zonodig bijstellen. Bij JPEG opnames heb je die keuzemogelijkheden niet.
Je kunt ook spelen met je witbalans. Soms is het juist leuk om een witbalans te kiezen die een heel afwijkend en verrassend kleurbeeld geeft. Het is natuurlijk aan je eigen creativiteit en smaak om daarmee te experimenteren. Hieronder een voorbeeld van verschillende instellingen. Het hek van kasteel Huize Almelo ligt in de schaduw, de herfstbomen in de achtergrond worden beschenen door een diffuus zonnetje. Welke witbalans is passend, daglicht of schaduw of nog anders? Het is uiteindelijk je eigen smaak die bepaalt welke witbalans je het meest vindt aanspreken.
Meer weten:
Witbalans, voorkom grauwe foto’s