Wat voor natuurfotograaf ben jij?

Routine

Op afstand hadden we vastgesteld welke takken de vogels regelmatig aandeden als favoriete plek om hun insecten te zien… en te vangen. Ik had uitgelegd dat als we gewoon op het pad zaten, zachtjes met elkaar kletsten, gewoon een boterham aten of wat dronken, de vogels al heel snel weer hun routine op zouden pakken en de gewilde takjes zouden aandoen. Sterker nog, dat ze vaak ook nog even een kijkje komen nemen naar wat jij aan het doen bent als je niet op ze let. En dat gebeurde!

Als we ons in tegenstelling daarop juist op de vogel zouden richten, naar de vogel kijken, of er zelfs achteraan zouden lopen, dan zou de vogel doorgaans op afstand blijven en dus niet foerageren op zijn favoriete plekje.

De kennis die je opdoet door observatie is zowel fascinerend als behulpzaam voor je fotografie en het voorkomt verstoring omdat je rustig op een verantwoorde plek gaat zitten. Een verrekijker is een must. Een stoeltje ook, voor de rust, je zit lekker ontspannen, je geniet meer en je houdt het zo veel langer vol.

Aandoenlijk

Ik heb een bonte vliegenvanger in de tuin, en als ik ’s morgens vroeg rustig in het zonnetje mijn koffie zit te drinken komt hij in alle rust af en toe gewoon op de tuinstoel naast me zitten om een motje, rups of langpootmug te snaaien. Geen haar op mijn hoofd die dan denkt aan fotografie. Dit is gewoon puur genieten. Ik heb in het verleden zo’n heerlijk moment te vaak verpest door mijn camera te gaan halen en hopen dat hij dan nog een keer komt. Waarom? Om hem te hebben? Maar het genieten was al compleet. De ervaring leert dat de energie dan omslaat. Het dier merkt het. En komt niet eens meer. De rust is weg.

In mijn beleving wordt een vogel ook zó veel mooier en aandoenlijker als je rustig met hem bent, hij zijn ding doet in jouw en zijn tuin. Tevens leer je wat hij lekker vindt en wat niet, welk formaat rups hij het vaakst pakt en hoe klein en licht het fragiele maar toch zo krachtige, wendbare vogeltje eigenlijk is.

Wat ik weleens doe is een vast hutje in de tuin zetten vóórdat de vogels in het voorjaar arriveren. Daar wennen ze dan meteen aan. Als je je door een ander weg laat brengen, dus iemand loopt mee, jij gaat zitten, de ander loopt terug, weet de vogel niet dat je er zit en kan je naar hartenlust fotograferen. De hut verlaten gaat in omgekeerde volgorde. Er dus niet uit stappen als je de buit binnen hebt, dan schrikt te vogel zich een hoedje!

Zit er wat?

Ook tijdens de workshops is de Putterpolder werd het heel duidelijk dat het verschil tussen staan en zitten gigantisch is. En dat levert soms hilarische taferelen op. De workshop deelnemers zaten relaxed op zo’n 15/20 meter afstand uit elkaar voor bosjes waar o.a. kneutjes, putters, tuinfluiters, cetti’s zangers en andere loofzangertjes zaten. De meeste andere fotografen lopen daar langzaam langs in de hoop op een plaatje. Ik had de deelnemers bekend gemaakt met de 15 minutenregel: het feit dat als je rustig zit en niet op de vogels let, ze snel weer hun routine oppakken. Dat gezegd hebbende weet natuurlijk niet iedere voorbijganger dit.

“Zo, zit er wat?” hoor ik ineens vlak achter me. Ik schrik me een hoedje. Er staat een lieve man heel geïnteresseerd te wachten op antwoord. Ik knipoog naar de fotograaf naast me en leg de man vriendelijk uit wat we aan het doen zijn. Hij snapt het meteen, zegt “succes hè!” en loopt rustig verder.

Bij andere geduldige fotografen ging een stelletje op 2-3 meter achter hen staan kijken wat ze nu aan het doen waren. We keken elkaar aan en haalden lachend onze schouders op. Met die erbij gebeurt er dus niet veel. Uiteindelijk lopen die dan ook wel weer door. En zonder dat te weten helpen deze geïnteresseerden meer dan ze weten, want juist als de wandelaar doorloopt verschijnt de kneu bovenop het bosje. Dat is geen toeval. De vogels scannen alles, als er iets wegloopt terwijl de ander rustig zit is dat toch de “cue” voor de vogel dat de verstoring opgeheven is.

De stem

Gister zat ik aan een lokaal veldje waar vaak reeën lopen. Het regende, voor mij een uitstekende tijd: weinig mensen en mooi licht! Ik vertrok rond half zes ‘s middags, etenstijd, nog rustiger. Eenmaal aangekomen was de keuze: aan welke kant van het veldje ga ik zitten? Ik had een duidelijk gevoel bij een kant. Eenmaal geïnstalleerd zag ik helemaal aan de andere kant van mij, 300 meter van me vandaan, twee reeën het veld op lopen. Een stemmetje zei “je had aan die kant moeten gaan zitten, dan had je ze nu voor je neus”. Kennen jullie die stem? Toch voelde ik dat ik niet moest opstaan om te verplaatsen. Ik bleef zitten. Een uur, twee uur. De reeën kwamen wel dichterbij en ik schoot wat doorsnee plaatjes, ook van twee hazen. Na drie uur kwam de stem weer “het gaat ‘m niet worden vanavond, ga lekker naar huis man”. Ik bleef zitten. Plots, in het laatste licht zie ik vlak naast me beweging. Een kopje. En nog een. Een tweeling reekalfjes kwam onschuldig onbevangen en vrij het veldje op huppelen, vlak voor me. Eigenlijk te dichtbij voor de 500mm die ik op mijn full frame had staan, maar, who cares? Wat een beleving en wat zijn ze klein! Blij dat ik was blijven zitten, naar mijn gevoel geluisterd had, en niet naar “de stem”.

Wat voor natuurfotograaf ben jij? Hoe is jouw ervaring? Wat werkt het beste voor jou? Benaderen? Rustig zitten? Ben je geduldig? Fotografeer je het liefst uit een fotohut? Of ga je voor de toevalstreffer? Laat het weten in een reactie.