Menu

Onderdeel van Pixfactory

Wilde kievitsbloem, een pareltje in de uiterwaarden!

Kievitsbloemen. Fotograaf: Hans Jansen

Elk voorjaar kun je op een paar plekken in Nederland prachtige velden vol met zeldzame kievitsbloemen vinden. Ze bloeien in een relatief korte periode vanaf de eerste week in april. De uiterwaarden van het Zwarte Water en de monding van de Overijsselse Vecht tussen Zwolle en Hasselt zijn wel de hotspots, waar deze unieke bloem massaal voorkomt. Het is een bijzondere omgeving om daar eens een kijkje te nemen.

Bloemenvelden op de uiterwaarden bij Hasselt. Fotograaf: Hans Jansen

Geblokte klokjes

De wilde kievitsbloem (fritillaria meleagris) is een bolgewas uit de leliefamilie. Het plantje bestaat uit een ronde stengel met enkele verspreid staande lijnvormige bladeren. Het meest opvallende is de bloeivorm in de vorm van een fraai hangend klokje. De mooie rood-paars geblokte klokjes bungelen trots in de wind aan de fijne stengels. Vaak één per stengel, soms ook meer en tussen die paarse overvloed hangt ook wel eens een witte bloem. Na de bloei verdroogt het plantje al vrij snel, net als andere bolgewassen.

Massale bloei in velden. Fotograaf: Hans Jansen

Waarom noemen we de plant eigenlijk kievitsbloem?

Het schijnt dat daarvoor ooit is gekozen vanwege de overeenkomst van de gesloten bloem met de schakeringen op een kievitsei. En broedende kieviten zaten ook vaak op dezelfde plekken. De wetenschappelijke naam is afgeleid van Fritillus wat dobbelbeker betekent. Dat zou dan weer overeenkomen met de ogen van een dobbelsteen en de gelijkenis met de tekening op de bloem. Onze Duitse buren noemen het een “Schachblume”, ze zien er een schaakbord in. Hoe dan ook, met de nodige fantasie kun je de mooiste beelden oproepen. Maar het fraaie plantje spreekt al eeuwen tot de verbeelding.

Mooie schakeringen. Fotograaf: Hans Jansen

Heel specifieke groeiplekken in Noordwest Overijssel

Bij hoog water in de herfst en winter kan de rivier buiten haar oevers treden, waardoor de uiterwaarden onderlopen. In het water zweven kleine kleideeltjes die in de uiterwaarden neerdalen en daar achterblijven. Die minerale klei vormt de bemesting voor veel planten. Het “onder water staan” zorgt ook voor verspreiding van de zaden. Als het verdere beheer van de gronden in de rest van het jaar “heel schraal” is, dan blijkt dit een ideale plek voor o.a. kievitsbloemen, maar ook voor andere zeldzame soorten als bijv. gulden boterbloem, pimpernel en wilde margriet. Een unieke locatie en zo’n 90% van de Nederlandse populatie kievitsbloemen groeit in deze regio.

…wachten op de opkomende zon. Fotograaf: Hans Jansen

Beschermd

Door de dramatische teruggang in de afgelopen decennia is de kievitsbloem inmiddels een beschermde plant. Het was één van de eerste planten die in ons land (sinds 1973) wettelijke bescherming kreeg. En omdat de wilde kievitsbloem zo kwetsbaar is, zijn ook de gronden waarop ze groeien in de natuurgebieden in het algemeen niet toegankelijk en mogen ze alleen onder leiding van een boswachter/beheerder of natuurgids worden bezocht. Op sommige plaatsen zijn echter wel wandelpaden gecreëerd, waarlangs ze prima te zien en te fotograferen zijn.

Avondlicht bij het Zwarte Water. Fotograaf: Hans Jansen

Fotografie

Werken met een macrolens is wel het meest voor de hand liggend, maar ook een groothoek moet je zeker meenemen om het grote geheel van de bloemenzee te kunnen pakken. De vroege ochtend met opgaande zon is wel ideaal voor de sfeer, omdat er in april vrijwel altijd ook dauw is op de klokjes en het gras. De bestuiving van de bloemen gebeurt het meest door hommels. Ook dat levert mooie fotomomenten op. Het gebied is vaak kwetsbaar en dat vraagt respect. Langs de randen is er zeker voldoende mogelijkheid om goede foto’s te maken en het betreden van de velden is niet toegestaan.

Wil je in het gebied dan is een begeleide excursie zeker de moeite waard! Rondom Hasselt worden in april meerdere excursies georganiseerd onder leiding van een gids.

Dauw op het gras. Fotograaf: Hans Jansen

Informatie over excursies kun je vinden op de website: Hanzestad Hasselt.

 

Geef een reactie

5 reacties

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Wellicht ook interessant voor u