Details… geen macro
Laat ik beginnen met te zeggen dat de term macrofotografie inmiddels veel breder is geworden dan de technische term zoals die van oudsher bedoeld is. Namelijk 1:1 vergroting of groter. Macrofotografie wordt tegenwoordig gezien als een vorm van het fotograferen van details, ook al vallen die niet binnen de technische definitie. Je zult zien dat mijn foto’s in dit artikel ook bijna allemaal geen officiële macro zijn maar eigenlijk close up fotografie. Omdat echt de term macro – gelukkig – een steeds algemenere betekenis heeft gekregen praat ik toch over macrofotografie.
Je hoeft dus ook echt geen macro lens te hebben. Een (lichte) telelens heeft bij niet al te kleine details precies hetzelfde effect.

IJS, sneeuw en rijp
Ik maak wel eens de grap dat ik aan de jongere generatie uit moet leggen dat water hard kan worden en de wereld wel eens wit kan zijn. Dat is natuurlijk geen grap want de winters in ons land worden steeds schaarser. Het is dan ook best een gok om hier een artikel over te schrijven maar daarom wil ik ook wel laten zien wat de andere mogelijkheden zijn in de winter zonder dat er sneeuw of ijs ligt

Maar laat ik beginnen met de mooie dingen van de winter: een witte deken over de wereld en prachtige ijsvormen langs het water. De verleiding is dan groot om de groothoeklens te pakken en het steeds zeldzamere fenomeen in landschappelijke vorm vast te leggen. Maar heb je al eens gekeken naar al die prachtige details? Als je van heel dichtbij bekijkt is een ijskristal een prachtig gevormd geometrisch figuur waar het licht ook nog eens op spectaculaire wijze doorheen schijnt.

Hetzelfde geldt voor een sneeuwvlok. Je weet misschien wel dat er geen twee sneeuwvlokken gelijk zijn! Maar als we het groter bekijken dan kunnen we ook de plasjes langs het pad bekijken of het ijs een abstracte vorm heeft gekregen. Of je ziet de plukjes sneeuw die op de takken of op de bladeren liggen. Allemaal minuscule onderwerpen waar we in de winter veel te snel aan voorbij gaan. Ook in de winter is het tijd voor macrofotografie!
Op zoek naar abstractie
Het mooie van de witte wereld is dat het de zoektocht naar abstractie kan voeden. Je krijgt heel nieuwe vormen en lijnenspel als je maar goed om je heen durft te kijken. Vooral als het net gevroren heeft, dan zijn plasjes omgetoverd tot vormen van ijs en rijp. Als je er zo dicht op kruipt dat je de randen niet meer ziet krijg je een pure vorm waarbij niet meer duidelijk is wat de schaal is. Als je de foto dan ook nog omzet naar zwart/wit heb je een volledig abstract beeld.


Omarm het wit met highkey
De witte wereld noopt het sowieso om de foto wat over te belichten wil je geen grauwgrijze foto krijgen. Maar je kunt ook verdergaan met overbelichten voor het zogenaamde high-key effect. De witte tinten van de sneeuw bijten nu bijna (of helemaal) uit en je houdt alleen de sereniteit van het onderwerp over. Probeer maar eens uit!

Maak gebruik van het winterlicht
Winterlicht is het mooiste licht wat er is. De zon staat laag, zelfs midden op de dag en de zonsop- en ondergangen duren lang en zijn intens. De wereld kleurt soms zachtroze en zelfs voor zonsopkomst hoef je niet eens zo vroeg op te staan. Heerlijk, zo is mijn werk af en toe toch een 9 tot 5 baan. Met winter en een mooie zonsopkomst, grijpen we ook al meteen naar de landschapslens maar vergeet ook dan de details niet. Zeker bij een onbewolkte hemel als de zon heerlijk warm en laag door de natuur schijnt krijg je de mooiste (tegen)licht effecten.

En als er nu geen sneeuw of ijs is?
Ook dan loop ik door het bos op zoek naar details. Druppels op de takken geven bij tegenlicht een spectaculair spel van bokeh, bijna kerstballen in het bos. Als het zonnetje schijnt kun je met tegenlicht en vocht spectaculaire effecten bereiken, zeker als je besluit om ‘verkeerd’ scherp te stellen of zelfs je foto helemaal onscherp te maken.

Zo, ben je een echte macrofotograaf? Leg dan niet deze winter je macrolens in winterslaap maar hou hem in de tas. Hopelijk heb ik je laten zien dat er ook in de wintermaanden meer dan genoeg aan details te fotograferen is!
