Menu

Onderdeel van Pixfactory

Zo blijft je statief in topvorm

Een degelijk statief is onmisbaar voor landschaps- en nachtfotografie. Maar hoe houd je je statief in topvorm?
statief
Een balhoofd mag je schoonmaken maar niet smeren.

Voor heel wat vormen van fotografie is een statief nog steeds onmisbaar. Denk maar aan landschapsfotografie met klein diafragma en dus lange sluitertijden, bij nacht- en astrofotografie en bij timelapse-opnames. Net zoals je cameraspullen verdient je statief een regelmatige schoonmaakbeurt. Zo blijft het langer in topvorm. Gelukkig is het erg makkelijk om een statief te reinigen en te onderhouden.

Na elke shoot

Tijdens een outdoorshoot wordt je statief blootgesteld aan de elementen. Er kan modder of zand in de scharnieren en poten belanden, het kan nat worden door de regen of opspattend zeewater,… Na zo’n shoot maak je het statief best zo snel mogelijk weer schoon. Zo voorkom je dat zand of zout water het kunnen aantasten.

Schuif de poten van het statief volledig uit en veeg het vuil weg met een doek of keukenpapier dat je met gewoon water bevochtigd hebt. Vergeet de voetjes niet; hierin hoopt zand en modder zich het snelst op. Als je statief nat werd door zout water, poets het dan grondig schoon tot elk spoor van zout water verwijderd is. Gebruik een droge doek of keukenpapier om het statief de drogen. Laat het volledig drogen voor je de poten weer inschuift. Als je statief kopje onder ging of met de poten in water stond, dan demonteer je best de poten zoals hierna beschreven om ook de binnenkant te laten drogen.

Groot onderhoud

Merk je dat de poten niet meer zo vlot in- en uitschuiven, dan is er waarschijnlijk vuil in het mechanisme beland. Je dient het statief dan uit elkaar te halen om het schoon te maken. Dat is niet zo ingewikkeld als het klinkt. Je begint gewoon aan de onderkant van één poot en haalt die poot uit elkaar. Dan doe je hetzelfde met poot 2, en dan poot 3. Plaats de stukken die je demonteert zo dat je ze makkelijk terugvindt. Het makkelijkst gaat dat als je voldoende plaats hebt om elk onderdeel in de juiste volgorde neer te leggen. Dat is minder puzzelwerk wanneer je het statief weer wil monteren. Tip: maak foto’s met je smartphone van de volgorde waarin je de onderdelen demonteert. Dat maakt het makkelijker om te zien hoe je ze weer moet monteren.

Hoe je de poten moet demonteren, hangt af van de soort vergrendeling die gebruikt wordt voor de verschillende secties. Er bestaan twee systemen: schroefvergrendeling (twist lock) en klemvergrendeling (clip lock).

Om een schroefvergrendeling los te maken, blijf je gewoon doordraaien.
Het witte onderdeel is de glijlager; deze zorgt ervoor dat twee pootsecties in elkaar passen.

Schroefvergrendeling

Om een poot met schroefvergrendeling te demonteren, draai je de schroefvergrendeling volledig los. Als je blijft draaien zal de schroef loskomen en kun je de pootsectie losmaken.

Aan de bovenzijde van een sectie zit een glijlager (‘bushing’ of ‘shim’ in het Engels) die past tussen de sectie die je net verwijderd hebben en de sectie (met grotere diameter) er net boven. Soms bestaat deze uit één stuk, soms uit twee halfcirkelvormige delen. Deze glijlagers zijn gesmeerd, meestal met een droog smeermiddel zoals grafietpoeder, of een smeermiddel op siliconebasis.

Is het statief gedemonteerd, dan kan je de verschillende onderdelen schoonmaken en laten drogen. Maak ook de glijlagers schoon en breng er een kleine hoeveelheid smeermiddel op aan. Aan de onderzijde van elke pootsectie bevindt zich een schroefdraad waarop de schroefvergrendeling draait. Maak de schroefdraad schoon met een oude tandenborstel en gebruik een zeer kleine hoeveelheid smeermiddel om de schroefdraad te smeren.

Bij een klemvergrendeling moet je twee schroefjes losmaken.

Klemvergrendeling

Om een statief met klemvergrendeling te demonteren, heb je extra gereedschap nodig. Afhankelijk van het merk en model is dat een kruisschroevendraaier of een inbussleutel (vaak meegeleverd toen je het statief kocht). Gebruik het gepaste gereedschap om de klemmen los te schroeven. Er zit een veertje in de klem; meestal blijft deze bij demontage op haar plaats zitten, maar mocht ze toch loskomen kun je ze eenvoudig terugplaatsen.

De rest van de procedure is dezelfde als bij schroefvergrendeling: pootsectie met glijlager verwijderen, schoonmaken, laten drogen en terugplaatsen. Vervolgens plaats je de klemmen weer in de juiste positie. Opgelet: zorg ervoor dat de klemmen van de verschillende secties op één lijn zitten, zodat de klemmen goed aansluiten wanneer je het statief inklapt.

Het is soms even zoeken naar de schroef om een poot los te maken van het centrale deel.

Spin en kop

Als er zand terechtgekomen is in het scharnier tussen het centrale deel van het statief (de ‘spider’) en de poten, kan je de poten losmaken. Hoe dat precies moet, hangt van je statief af. Soms zijn er twee schroeven aan de zijkant van het scharnier, soms zit er een schroef aan de onderzijde. Bij zwaardere statieven is dit soms een ingewikkeld mechanisme waar je eerst een behuizing moet verwijderen voor je aan het scharnier kan werken. Zoek in de handleiding van je statief hoe je juist te werk moet gaan.

Een balhoofd mag je schoonmaken maar niet smeren.

Statiefkop

Ook de statiefkop kan af en toe een onderhoud gebruiken. Zet de kop los en gebruik een vochtige doek om alle delen schoon te maken. Gebruik een droge tandenborstel om stof en zandkorrels uit hoekjes en kiertjes te verwijderen. Droog de kop met een droge doek of papier.

Als een balhoofd niet meer soepel draait, gebruik dan geen smeermiddel in een poging om hem weer vlot te krijgen. Het risico bestaat dat het balhoofd niet meer voldoende weerstand zal bieden en je geen stabiele ondersteuning voor je camera en lens hebt. Ik raad aan om het balhoofd te laten nakijken door de hersteldienst van de importeur of fabrikant.

Onderdelen

Moet je hele statief naar het recyclagepark als er één onderdeeltje stuk is? Gelukkig niet. De meeste fabrikanten leveren reserve-onderdelen voor hun statieven. Bij sommige merken zoals Manfrotto en Gitzo kun je die zelfs rechtstreeks bestellen. Je kan ook terecht bij de winkel waar je het statief kocht en/of bij de hersteldienst van de importeur of fabrikant.

4 reacties

  1. Dit artikel deed mij geloven dat je zelf de segmenten van uitschuifbare statiefpoten kunt demonteren. Ik heb dat eens voorzichtig geprobeerd met één poot van mijn Gitzo-statief. Helaas kreeg ik het daarna met geen mogelijkheid meer op de juiste wijze in elkaar en bleef ik zitten met die losse glijlagers. Uiteindelijk heb ik mijn statief moeten laten terugsturen ter reparatie. Bij het inleveren vertelde de winkelier mij dat je dit soort dingen niet zelf kunt doen. Totale reparatiekosten €170 euro. DANK JE WEL, Erik!

  2. Mijn zoon heeft een balhoofd gekocht (online) waar een kleverige (vloei)stof uit blijft komen. Wat is hier aan de hand en is dat op te lossen? Je kan toch slecht met kleverige vingers je lenzen en camera nog aanraken?

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

4 reacties

  1. Dit artikel deed mij geloven dat je zelf de segmenten van uitschuifbare statiefpoten kunt demonteren. Ik heb dat eens voorzichtig geprobeerd met één poot van mijn Gitzo-statief. Helaas kreeg ik het daarna met geen mogelijkheid meer op de juiste wijze in elkaar en bleef ik zitten met die losse glijlagers. Uiteindelijk heb ik mijn statief moeten laten terugsturen ter reparatie. Bij het inleveren vertelde de winkelier mij dat je dit soort dingen niet zelf kunt doen. Totale reparatiekosten €170 euro. DANK JE WEL, Erik!

  2. Mijn zoon heeft een balhoofd gekocht (online) waar een kleverige (vloei)stof uit blijft komen. Wat is hier aan de hand en is dat op te lossen? Je kan toch slecht met kleverige vingers je lenzen en camera nog aanraken?

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: