Menu

Onderdeel van Pixfactory

Zo heb ik leren fotograferen

Ik heb net een prachtige foto geplaatst op Facebook en Instagram. Op dit moment de meest gebruikte social media platforms om je werk te delen en om commentaar te ontvangen op je foto’s. Maar heb je hier eigenlijk wel wat aan? Leer je hier nu beter door fotograferen? Vaak komt het commentaar niet verder als “prachtig” en “mooie foto”. Hoe leer je nu eigenlijk goed fotograferen?
Een heel recente foto die veel likes krijgt op social media, maar wat leer ik daar nu van? Fotograaf: Jan Dolfing

Puur entertainment

Hoe leuk het ook is als mensen reageren, in de aard van de reacties zit nu net de bottleneck. Door het oppervlakkige aspect van Facebook of Instagram leer je daar als natuurfotograaf weinig van. Gericht en opbouwend commentaar wordt zelden gegeven. Beide platformen zijn prima voor je ego, maar meer ook niet. Het is puur entertainment.

Commentaar op je foto’s: daar leer je van

Wil je beter worden als natuurfotograaf dan heb je opbouwend commentaar nodig op je fotowerk en moet je zelfkritisch zijn. Elke foto goed bekijken, hoe is de compositie, hoe is de vlakverdeling, de kleuren, welk verhaal vertelt de foto, brengt het beeld daadwerkelijk datgene over wat jij aan de kijker wilt laten zien en ga zo nog maar even door. Natuurlijk is de beoordeling van jouw werk door een ander gebaseerd op een persoonlijke mening, maar je kunt hier altijd punten uit halen waar je van leert. Oftewel het draagt bij aan jouw ontwikkeling als fotograaf.

Een baltsende fazant uit het Haaksbergerveen verhaal. Fotograaf: Jan Dolfing

De fotoclub als leraar

Mijn ontwikkeling als fotograaf begon als lid van fotoclub “de Verbeelding” in Utrecht eind jaren ‘80. Een breed georiënteerde groep fotografen, waar ik één van de weinige natuurfotografen was. Met elke maand een bijeenkomst in een bedompt schuurtje, blauw van de sigarettenrook (toen nog heel normaal), waar een groep voornamelijk oudere mannen (ondertussen ben ik van dezelfde leeftijd ????) van alles over de getoonde foto’s ging vertellen. Een beeld van een oud gebouw werd afgewisseld met een foto van een junk in een portiek. Graffiti op een muur door een zwartwit opname van een schaars geklede dame, van alles kwam er in die paar uurtjes voorbij. Ook al was het onderwerp van de foto lang niet altijd “mijn ding”, ik leerde wel heel veel van de opbouwende opmerkingen. Achteraf gezien zijn dit de jaren geweest waar ik de basis van mijn fotografie heb gelegd.

Fotobesprekingen

Ook heden ten dage ben ik nog steeds lid van een aantal fotoclubs. Zowel bij fotoclub Natuurfocus en de super fanatieke groep VNF20 leer ik nog steeds veel bij. Bij natuurfocus wordt geregeld een professionele fotograaf of medelid uitgenodigd die dan live komt vertellen hoe hij zijn opnames maakt. Heel leerzaam en stimulerend. Binnen VNF20 hebben we geregeld een online avond waarbij er een foto wordt getoond, waarna iedereen er zijn opmerkingen bij plaatst. Heel veel van deze tips neem ik vervolgens mee in het aanpassen van de bewerking in photoshop of op een later tijdstip in het veld tijdens het maken van nieuwe beelden.

Mijn eerste adderfoto, wat was ik trots. Nu durf ik hem nergens meer te laten zien. Fotograaf: Jan Dolfing

Persoonlijke leermeesters

Ik ben ook mijn kennis uit gaan bouwen door cursussen te volgen. Cursussen bij in mijn ogen topfotografen in Nederland. Bas Meelker, Ruben Smit, Geurt Besselink en nog een hele serie bekende natuurfotografen. Super leerzaam. Het meest leerzaam was een jaar bij Ruben Smit, waarbij ik een denkbeeldige foto-opdracht kreeg en dit in een klein jaar tijd moest uitwerken. Met tussendoor online sessies voor het bespreken van de foto’s en zo nu en dan een bijeenkomst met de andere deelnemers. Ruben was eerlijk maar streng als het op de foto’s aankwam. Mijn gekozen onderwerp was het Haaksbergerveen met een overzicht van wat er in het veen leeft, bloeit en groeit. Daar hoorde bijvoorbeeld de adder bij.

De adder in zijn natuurlijke omgeving, wat een moeite heeft deze foto gekost. Fotograaf: Jan Dolfing

De adder

Ik had nog maar zelden een adder gezien, dus het zoeken was al een avontuur op zich. Toen ik dan ook eindelijk bij mijn zoveelste trip in het veen een adder gevonden had en gefotografeerd was ik apetrots. Het droge commentaar: leuk plaatje van een adder, niet bijzonder. Matig licht, geen omgeving in beeld, kan overal gemaakt zijn, zelfs in de dierentuin. Ruben miste het verhaal in de foto. Ik was zwaar teleurgesteld, maar na enige harde zelfreflectie begreep ik al snel wat hij hiermee bedoelde en wat hij probeerde bij mij te bereiken. Ik had mijn eerste les geleerd, zelfreflectie! Dus terug, dag na dag op zoek naar adders. En al doende leerde ik meer over mijn onderwerp, de adder. Ik vond ze nu vrijwel elke wandeling en begon betere opnames te maken. Ik begon me te realiseren dat kennis van mijn onderwerp bijdroeg aan de kwaliteit van de foto. Nog een leermoment!

Een adder zoals kortgeleden gefotografeerd. Fotograaf: Jan Dolfing

Tureluurs van het commentaar

En het commentaar bleef komen. Te weinig of te veel landschap bij de adder. De adder slecht of niet zichtbaar. Bij een plaat waarover ik aardig tevreden was kwam het commentaar slecht belicht. En ga zo nog maar even door. Ik werd er helemaal tureluurs van. Tot ik op een vroege ochtend een adder zag liggen in een pol dode varens voor een stel berkenboompjes in het veenlandschap. Heel langzaam op mijn buik er naartoe gekropen, met de groothoek erop. En tien minuten later lag ik zo dichtbij dat ik het dier in het landschap kon vastleggen, een kleine invulflits erbij voor het goede licht. En dan in vijf minuten weer langzaam achteruit. Het dier lag er nog net zo bij als voor de opname en ik had een superplaat. En de complimenten van Ruben. Wat was ik trots.

Veenpluis uit het leerproject Haaksbergerveen. Fotograaf: Jan Dolfing

Doorzetten tot alles klopt

En zo ging het proces verder voor elke opname, het veenpluis, de fazanten in het veen, het landschap en ga zo nog maar even door. Het heeft me geleerd dat ik niet gauw tevreden moet zijn met een foto. Keer op keer terug tot de omstandigheden perfect zijn. Uitproberen van diverse belichtingen en hoeken van opname. Verschillende lenzen gebruiken. En doorgaan tot je een foto hebt die een ander niet heeft. Dat lukt helaas maar zelden, maar die drive is er tot op de dag van vandaag wel. En dat heb ik niet te danken aan alle sociale media, maar aan persoonlijk contact met andere fotografen.

Veenpluis vijf weken terug gefotografeerd. Fotograaf: Jan Dolfing

Wat doe jij?

En jij. Wat doe jij om jezelf te ontwikkelen als fotograaf? Of is het voor jou voldoende om foto’s te plaatsen en zo nu en dan een duim omhoog te krijgen? Ik kan je in ieder geval aanraden om lid te worden van een fotoclub, het zal aan je ontwikkeling als natuurfotograaf een enorme boost geven!

Geef een reactie

7 reacties

  1. Hoi Jan, wat een pracht geschreven “verhaal” En wat ben je goed bezig, ik begrijp dat jij weer helemaal in de fotografie bezig bent ????. Ik geniet van jou prachtige foto, ‘s. Helaas heb ik de fotografie vaarwel gezegd, omdat het mij ontbreekt aan inspiratie en omstandigheden. Ik kijk nog graag naar de mooie foto, ’s van de leden van natuurfocus clubleden, want het heeft nog wel mijn interresse in wat anderen doen. Ik wens jou veel succes met de verder ontwikkeling op fotografie gebied en hoop nog veel van jou foto, ’s tegen te komen. Groetjes Annette Bosklopper

  2. Hoe kan ik nu een antwoord/reactie geven op het mooie fotowerk van Jan!
    Wat mij opvalt aan eerdere foto’s en die van jaren daarna is: dat de ”platte” opnames weinig zeggen. Het zijn als het ware ‘kiekjes’.
    Maar door met oa de scherpte/diepte te spelen (en de juiste belichting) springt het onderwerp eruit en spreekt de opname aan en blijft deze ook ‘hangen’! Er is een fotoboek mee te vullen!

  3. Ik heb voor 2 jaar terug een Micon met Sigms lens 150/ 600 mm gekocht. Maar probeer zelf te expermiteren met instellingen . Maar dit lukt niet echt, denk dat ik ook eens een cursis moet gaan volgen, om toch betere foto’s te maken. Mooie teks en uitleg in dit artiekel

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

7 reacties

  1. Hoi Jan, wat een pracht geschreven “verhaal” En wat ben je goed bezig, ik begrijp dat jij weer helemaal in de fotografie bezig bent ????. Ik geniet van jou prachtige foto, ‘s. Helaas heb ik de fotografie vaarwel gezegd, omdat het mij ontbreekt aan inspiratie en omstandigheden. Ik kijk nog graag naar de mooie foto, ’s van de leden van natuurfocus clubleden, want het heeft nog wel mijn interresse in wat anderen doen. Ik wens jou veel succes met de verder ontwikkeling op fotografie gebied en hoop nog veel van jou foto, ’s tegen te komen. Groetjes Annette Bosklopper

  2. Hoe kan ik nu een antwoord/reactie geven op het mooie fotowerk van Jan!
    Wat mij opvalt aan eerdere foto’s en die van jaren daarna is: dat de ”platte” opnames weinig zeggen. Het zijn als het ware ‘kiekjes’.
    Maar door met oa de scherpte/diepte te spelen (en de juiste belichting) springt het onderwerp eruit en spreekt de opname aan en blijft deze ook ‘hangen’! Er is een fotoboek mee te vullen!

  3. Ik heb voor 2 jaar terug een Micon met Sigms lens 150/ 600 mm gekocht. Maar probeer zelf te expermiteren met instellingen . Maar dit lukt niet echt, denk dat ik ook eens een cursis moet gaan volgen, om toch betere foto’s te maken. Mooie teks en uitleg in dit artiekel

Reageer op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Jan Dolfing

Jan Dolfing

Als dierenarts en gepassioneerd natuurfotograaf is Jan nauw verbonden met dieren en natuur. Een passie die hij graag laat zien.

Meer columns van deze auteur

Deze artikelen vind je vast ook interessant: