Januari en februari zijn geschikte maanden om op zoek te gaan naar spreeuwenzwermen. Als je de juiste plek kunt vinden, geeft het een prachtige kans om een heel bijzondere natuurervaring te beleven.
Vanaf het najaar tot begin maart verzamelen spreeuwen zich aan het einde van de dag in grote groepen. Vaak worden vaste plekken gebruikt om daar te verzamelen en hun slaapplaats te kiezen. Als het meezit geven deze grote zwermen eerst nog een wervelende luchtshow voordat ze neerstrijken.
Rondom een slaapplaats verzamelen zich aan het eind van de dag soms meer dan tienduizend spreeuwen. Een gezamenlijke slaapplaats (bijvoorbeeld in het riet) doet dienst als een veilige plek voor de nacht en het gebeurt dat weken achter elkaar dezelfde plek wordt uitgekozen. Als je het treft kun je hier voor jezelf een goede stek vinden, met een goed uitzicht voor prachtige fotografie.
Rond een uur voor zonsondergang komen kleinere groepen spreeuwen van alle kanten aanvliegen. Soms worden hoogspanningsmasten gebruikt om daar te verzamelen. De kleinere groepen zwellen geleidelijk aan tot een grotere zwerm.
Roofvogels maken het spannend
Vaak gaat de grote groep spreeuwen eerst nog een geweldige vliegshow geven, voordat alle spreeuwen neerstrijken op de definitieve slaapplek. Er is veel onderzoek verricht naar het vlieggedrag van spreeuwenzwermen. Het raadsel waarom ‘een luchtshow’ plaatsvindt lijkt nog steeds niet ontrafeld. Wel is het zo dat de aanwezigheid van roofvogels een groot effect heeft op het gedrag.
Als er een sperwer of een slechtvalk in de buurt vliegt en die probeert een spreeuw te pakken, wordt het heel spannend met prachtige kronkelingen van de grote zwerm. Dan kan het zwermen in de lucht om de roofvogel te ontlopen wel drie kwartier duren. Het is indrukwekkend om naar zo’n spreeuwenwolk te kijken en prachtig om te fotograferen of te filmen. Een geweldige belevenis!
Een aantal tips:
- Op de website van de Vogelbescherming staat een lijst met kansrijke plekken in Nederland, waar vaker spreeuwenzwermen te zien zijn. Ook kun je dagelijks kijken op waarneming.nl.
- Heb je een kansrijke plek gevonden, kijk dan ’s avonds in welke richting de kleine groepjes vliegen. Dat leidt meestal naar de “verzamelplaats”.
- Lichtmasten worden vaak gebruikt voor kleine groepjes om te verzamelen.
- Het verzamelen begint ongeveer vanaf een uur vóór zonsondergang. Wees dus vroeg aanwezig!
- Vaak wordt meerdere weken een zelfde plek gekozen door de spreeuwen.
- Neem meerdere objectieven mee, want het kan zich vlakbij je plek afspelen, maar ook verderaf waar je er niet dichtbij kunt komen.
- Neem ook een statief mee voor het laatste donkere halfuur.
- Geniet, want het is een geweldig schouwspel !
