Afleren

Ik heb bij de Groene Camera hele interessante foto’s voorbij zien komen. Eerst in de zaal en later op facebook. Waarbij de foto’s op facebook – zoals te verwachten – naast de welverdiende lof uiteraard weer de nodige zurigheid uitlokten. Het is net als de prestaties van het Nederlands elftal; vanaf de bank weten we het altijd beter. Ik vond het in ieder geval inspirerend, met de presentatie van Leon Baas als hoogtepuntje. Ik kreeg direct weer zin om met de camera naar buiten te gaan en foto’s te maken. Maar dan wel anders dan ik tot nu toe gewend ben, want met mijn foto’s kom ik er niet als ik naar de winnaars kijk.

Saai

Ik weet niet waarom, maar ik ben gek op vogeltjes. En als ik een vogeltje fotografeer moet dat er bij voorkeur groot en gedetailleerd op staan. Zo doe ik dat al jaren, het is mijn manier. Toegegeven, volgens mijn vriendin zit er zelden emotie en al helemaal geen ‘Erik’ in deze foto’s. “Saai!” luidt doorgaans het oordeel als ik vol trots mijn ‘mooiste van de dag’ laat zien. Met mijn vriendin als kritische meetlat, besef ik dat zo’n foto bij een ander geen natuurbeleving oproept. Ter illustratie: met tienduizenden foto’s in de afgelopen 10 jaar is het me twee keer gelukt om er een aan de muur te mogen hangen. Ik bedoel maar.

Voor een interessante natuurfoto is duidelijk iets anders nodig. Natuurlijk spelen zaken als licht en compositie een rol. Daarbij moet er sfeer in zitten, ze mogen zelfs een beetje ‘spooky’ zijn volgens Leon. Maar ze moeten – denk ik nu – bovenal de verbeelding van de kijker aanspreken. Een foto moet de kijker uitnodigen tot nadenken, hij moet er ‘zijn’ verhaal bij kunnen én willen maken. De foto moet daartoe aanzetten. De uitslagen van de Groene Camera illustreren dat als geen ander. De winnende foto’s zijn geen gedetailleerde ‘in your face’ plaatjes van vogels, insecten et cetera. Ze laten ruimte aan de toeschouwer om er zelf iets bij in te vullen.

Anders kijken

Maar hoe ga ik het aanpakken? Moet ik nu m’n telelens op marktplaats zetten? Auw, ik moet er nog even niet aan denken, hij is me te dierbaar. Wellicht moet ik mezelf de discipline opleggen om ieder weekend een andere tak van fotografie te beoefenen. Al was het alleen maar om anders te gaan kijken. Of omdat je misschien net iets meer ‘in control’ bent als je onderwerp niet weg kan vliegen. Als een spin er vandoor gaat is dat hooguit enkele centimeters. En een paddestoel komt al helemaal niet van zijn plek. Bovendien heb ik nog een groothoek- en macrolens op de plank liggen die schreeuwen om gebruikt te worden. Maar die telelens schreeuwt tot nu toe net even harder.

Velen van ons weten het vast wel, je komt niet zomaar van je gewoontes af. Toegegeven, stoppen met roken na een hartinfarct viel best mee, een stokje achter de deur doet blijkbaar wonderen. Maar iets simpels als onderweg ontbijten uit een boterhamzakje is na 35 jaar tot op het bot ingesleten. Ik stap zelfs in het weekend vroeg in de auto om m’n ontbijt uit een zakje te kunnen nuttigen. Dat is het gekke met gewoontes, afleren is de grootste uitdaging. Zoals op pad gaan en mijn telelens thuis laten. Zal je zien dat juist op zo’n dag je ‘most wanted’ vogel zich op fotogenieke wijze gaat zitten poetsen, terwijl jij op je buik een griezelige spinnenfoto probeert te maken. Waar zou mijn frustratie mij op zo’n moment toe aanzetten? Moeten we vrezen voor het leven van de spin?

Uitdaging

Toch moet het er van gaan komen, volgend jaar is er weer een nieuwe Groene Camera gepland. Het lijkt me wel spannend om daar aan mee te doen. Dit jaar was het er niet van gekomen, te druk om foto’s uit te zoeken. Of in ieder geval andere keuzes gemaakt. Maar een nieuw jaar brengt nieuwe kansen en ik kan er het hele jaar aan werken. Met mijn nieuw verworven inzichten, de inspiratie van Leon Baas, de 10 tips van Theo Bosboom en de kritische feedback van m’n vriendin ga ik vol goede moed aan de slag. Ik heb tenslotte nog een uitdaging aan mezelf open staan!