De sleutel van Bass Rock

De Bass Rock is een indrukwekkende kegelvormige rots die ruim 100 meter recht oprijst uit de Firth of Forth, een zeearm voor de kust van North Berwick. De imposante rots is met zijn hoge steile wanden een ideale broedplaats voor een zeer aansprekende vogel die zijn naam aan deze rots te danken heeft: Sula Bassana, de Latijnse naam van de Jan van Gent.

De oplossing

Toen ik de voor mij epische naam Firth of Fourth las, viel er iets op zijn plek. Een van mijn favoriete nummers als tiener was  “Firth of Fifth” van de popgroep Genesis, een gedragen nummer met een kabbelende piano intro en een meeslepende gitaarsolo, met aansprekende lyrics over dat “het pad” al helder is, “de weg” al lang van te voren gebaand en dat de “schapen” toch in hun hok blijven ondanks dat ze de weg naar buiten al lang gezien hebben. Hoe het majestueuze niet herkend wordt en de mens de moeite niet neemt om met vreugdevolle ogen naar de wereld te kijken en die op waarde te schatten. Dat het échte zicht daardoor ontnomen wordt, totdat de herder de kudde uit de vergissing wegleidt; als een rivier die oplost in de zee. Het verlangen uitsprekend: “Laat het onthuld worden”.

Voor mij pure magie!

Wat stond mij hier te wachten?

Wandelend door de haven spreek ik wat mensen aan die me meteen verwijzen naar Fred. En als ik aanklop op de zware verweerde deur van zijn onderkomen in de haven ontmoet ik een man die mijn voorstellingsvermogen te boven gaat, een combinatie tussen een stoere zeebonk, een Viking en een stereotype kapitein met een pijp en een grote baard: Kapitein Iglo zeg maar.

Hondurees mahoniehout

Ik bespreek mijn wens en hij is welwillend. Echter het weer staat een landing op het eiland niet toe. Ik had hierop gerekend en verbleef een aantal dagen in de buurt waarbij ik elke dag een bezoekje aan Fred breng. De derde dag is het mogelijk! Tot mijn verbazing is Fred bereid me af te zetten op het eiland, me de sleutel van het eiland te geven en me aan het eind van de dag op te halen. Ik krijg de hele Bass Rock met zijn 150.000 (!) Jan van Genten helemaal voor mezelf!

De boot, de Sula II, in 1964 in Norfolk gebouwd van het beste Hondurese mahoniehout, zo zegt Fred, biedt plaats aan ruim 50 man, maar vandaag zijn het alleen Fred en ik en dat is een bijzondere ervaring.

Als we de haven uitvaren doemt de enorme rots in de verte al snel op. Als we na een half uur varen in de buurt komen is er een kakofonie van gesnater van de Genten, duizenden, het vliegt af en aan. En ik zie ook papegaaiduikers op de lagere rotsen.

De gladde trap naar boven

Aangekomen bij het eiland instrueert Fred me hoe ik vanaf de deinende boot de steile gladde rotsen van de Bass moet bestijgen om niet met fototas en statief te water te gaan. Vlak voor aankomst geeft Fred me een grote ronde bal, ik zou zeggen een drietje, als ik het vergelijk met een voetbal. Het is een kurk! Wat ik niet meteen zie is dat er een ketting aan zit met een gigantische sleutel. Dit is de sleutel van de Bass Rock! De sleutel opent een grote ijzeren poort in een brede muur op weg naar boven. Aan wal geklommen steek ik de sleutel in de het slot, open de deur, sluit hem achter me en begin de gladde met uitwerpselen en veren beklede trap naar boven te beklimmen, langs de vuurtoren, op weg naar de top.

Op de top aangekomen is het uitzicht adembenemend. Niet alleen omdat ik totaal omgeven ben door duizenden van deze iconische grote witte wezens, maar het uitzicht vanaf deze hoogte, vanaf zee, over Schotland is betoverend.

Ondanks dat ik menig rolletje Kodachrome 64 volschiet is de enorme stilte en weidsheid die ik toen, 30 jaar geleden, ervoer mij het meeste bij gebleven. Boven op die rots, mijn kinderwens vervuld, viel er iets van me af. De dans van de af en aan vliegende genten, begeleid door een 150.000 leden tellend orkest, was er, maar er was iets groters, iets magisch.

De sleutel

Na een acht-jarig verblijf in Engeland heb ik een mooie carrière in het bedrijfsleven gehad en intussen help ik mensen, o.a. via natuurfotografie, om zelf de ruimte te ontdekken waarin alle waarnemingen, inclusief het denken, plaatsvinden. Dus hun originele, niet geconditioneerde Zelf te her-ontdekken, daarmee samen te vallen en het leven en je fotografie daaruit te laten ontstaan; geïnspireerd.

En daarom begrijp ik nu mijn vervoering door het nummer The Firth of Fifth. De uitnodiging zat er altijd al in. Terug naar huis, naar het originele, het ware, de magie.

De jaren erop ben ik nog vaak op de Bass geweest met Fred en later met zijn zoon Chris. Fred is in 2008 overleden, zijn zoon volgde al in 2012 door een mysterieus ongeval. De boottochten naar deze magische locatie worden nu o.a. verzorgd door “The Sea Bird Center”.

Voor mij waren beide mannen heldhaftige zeelieden die mij zo veel meer gaven dan de sleutel tot het eiland.

Herken je dit ook, dat je wensen en verlangens in je natuurfotografie je soms meer brengen dan je beoogt en een poort kunnen zijn naar iets groters, naar inzichten en verdieping? Laat het weten in een reactie.

Firth Of Fifth – Genesis

Het pad is vrij, al kunnen geen ogen zien
The path is clear, though no eyes can see

De koers was al lang geleden vastgelegd
The course laid down long before

En zo blijven bij goden en mensen de schapen in hun hok
And so with gods and men, the sheep remain inside their pen

Hoewel ze vaak de uitweg hebben gezien om te vertrekken
Though many times they’ve seen the way to leave

Hij rijdt majestueus, langs huizen van mensen
He rides majestic, past homes of men

Die er niets om geven of met vreugde staren
Who care not or gaze with joy

Om daar weerspiegeld te zien, de bomen, de lucht, de lelie
To see reflected there, the trees, the sky, the lily fair

De plaats van de dood ligt er net onder
The scene of death is lying just below

De bergen onttrekken de stad aan het zicht
The mountains cut off the town from view

Zoals een kankergezwel door vaardigheid wordt verwijderd
Like a cancer growth is removed by skill

Laat het onthuld worden
Let it be revealed

Een waterval, zijn madrigaal
A waterfall, his madrigal

Een binnenzee, zijn symfonie
An inland sea, his symphony

Undinal-liederen sporen de matrozen aan
Undinal songs urge the sailors on

‘Tot ze gelokt worden door de roep van betoverende sirene
‘Til lured by the siren’s cry

Nu de rivier oplost in de zee
Now as the river dissolve in sea

Heeft Neptunus een andere ziel opgeëist
So Neptune has claimed another soul

En zo blijven bij goden en mensen de schapen in hun hok
And so with gods and men, the sheep remain inside their pen

Totdat de herder zijn kudde wegleidt
Until the shepherd leads his flock away

Het zand van de tijd werd uitgehold door
The sands of time were eroded by

De rivier van voortdurende verandering
The river of constant change

Spotify