Mooi! Dan voel je al ongeveer wat ik bedoel…
Een paar weken terug kwam namelijk, tijdens een redactievergadering, het begrip Miksang ter sprake.
Mikwát?
En waar we meestal, als jarenlang op elkaar ingespeeld team, vrij vloeiend door een brainstormsessie rollen, stokte het dit keer al bij het woord zelf.
‘Mikwát..?!’
‘Miksang!’
En dat werd er na een korte, verhelderend bedoelde uitleg in termen als ‘In het nu zijn, contemplatieve fotografie, bespiegelen, intuïtie, mindful fotograferen, het beeld niet maken maar ontvangen….’ niet beter op.
Zelfs Wiki NL, mijn trouwe raadgever in bange dagen, kwam niet verder dan: ‘Bedoel je missing?’ Dus maar even vrij vertaald:
‘Miksang is Tibetaans voor ‘goed oog’. Het representeert een vorm van contemplatieve fotografie, waarin het oog synchroon loopt met de contemplatieve geest.’
Ondanks het feit dat deze vergadering virtueel was kon ik de ‘blank faces’ bijna uittekenen. Niet dat mijn collega’s niet open minded zijn of geen diepgang bezitten, integendeel! Maar dit was toch net een tikje te zweverig naar hun smaak.
Miksang en de kunst van het oliebollen maken
Toen ik opmerkte dit Miksang-concept ook niet helemaal te kunnen vangen, maar het gevoelsmatig wél te herkennen, hoorde ik een zucht van opluchting door mijn koptelefoon gaan. Vol enthousiasme werd deze eervolle taak op mijn schouders gedumpt: ‘It’s a tough job, but somebody’s gotta do it…’
Goed verhaal, maar ik ben natuurlijk geen Miksang-Master. Ook ik heb best wat moeite me deze toch wat abstracte inhoud echt eigen te maken, laat staan het hier voor jullie helder te verwoorden. ‘t Voelde een beetje alsof ik een hand zand kreeg aangereikt met de opdracht: Maak jij daar maar een mooie oliebol van. Dat kún jij!
Snoekduik
Maar, zoals gezegd, raakt het bij mij wel ergens een snaartje…. Het als een kind, nieuwsgierig en verwonderd naar de natuur kijken is aan mij wel besteed. Sterker nog: het is misschien wel de reden dat ik natuurfotografeer. Als gewoon volwassen mens is er zoveel ‘moeten‘ en ‘magniet.’ Zoveel ‘zoheurthet‘ en zoveel ‘datkanechtniet.’ En laat ik daar nu verschrikkelijk slecht in zijn.
Hoe heerlijk was het om als kind lekker buiten te spelen, met je nieuwe witte kleertjes in een verse berg aarde, zonder dat je door had dat het al láng etenstijd was geweest? Om over een sloot te springen en… een deze prongluk een klein beetje te missen? Maar ja, dan ben je ineens volwassen (op papier) en die onbevangenheid, die raak je kwijt… of je verstopt hem op zijn minst, want je wordt toch vreemd aangekeken als je met je nette pakje een snoekduik in de modder maakt.
Op een dag…
Dus, op een dag, word je natuurfotograaf en kun je weer ongelimiteerd alles doen wat je als kleuter ook deed (afgezien van het krijsend in een supermarkt over de grond rollen).
Je speelt uren in de sneeuw, maar er is geen kou.
Je tijgert door brandnetels, maar er is geen jeuk.
Je zoekt urenlang naar je onderwerp, maar er is geen moeheid.
Geen honger.
Geen pijnlijke voeten.
De zon is al bijna onder, maar ‘te laat’, wat was dat ook alweer?
Omdat je één bent met je onderwerp. Inderdaad, volledig in het hier en nu. En die beleving, die flow, kan zo intens zijn dat alles daarbuiten vervaagd wordt. Het gaat al lang niet meer om het resultaat, maar om het moment zelf.
Ruisloos
Vermoedelijk is dit ergens wel herkenbaar? Maar ook makkelijker gezegd dan gedaan. Want hoewel we het allemaal heerlijk vinden om ons in die flow te bevinden is dit meer uitzondering dan regel. Er is namelijk continu ruis, die ons uit het nu trekt. We moeten nog boodschappen doen of de kinderen uit school halen. En zou zo’n foto wel genoeg likes op Instagram krijgen?
Miksang, wat IS dat dan?!
Dus blijft de vraag; Wat is Miksang fotografie?
De simpele versie is dat je op een eerlijke, frisse, open manier naar je omgeving kijkt, een verbinding maakt met je onderwerp. En doordat je fotografeert wat je ráákt, is dit ook voelbaar voor de kijker.
Duidelijk?
Of begrijp je het nog steeds niet helemaal?
Mooi!
In het nieuwste Natuurfotografie Magazine laten wij een echte Miksang (Betty van Engelen) expert aan het woord, die de ins & outs van Miksang prachtig verwoordt in een zeer verhelderende tutorial!
Hot, or not?
Ik ben trouwens wel benieuwd wat jullie vinden van dit type fotografie. In Amerika is Miksang al jaren booming, maar in Nederland (nog) niet. Wat vind jij: hot or not?
40 reacties
Gaat het boek van Siebelink niet onder andere / met name hierover? Gaat alleen iets verder, omdat het handvatten, oefeningen geeft. (Zei iemand die precies dat boek nog te goed heeft voor zijn verjaardag over een paar maanden.)
Leuk stuk. Erg mooie onbevangen foto’s… op nou net de titelfoto na. Die is ‘gewoon’ krachtig en mooi. In mijn ogen.
Ik heb niet het idee dat het bij miksang zozeer gaat om iets nieuws of iets creatiefs maken. Het gaat erom dat je een connectie hebt met je onderwerp, vanuit je gevoel en niet vanuit een concept en meer momentgericht dan procesgericht.
Maar, zoals gezegd op Facebook, ik denk dat er zeker raakvlakken zijn met het boek van Bart.
Heerlijk herkenbaar verhaal.
Op naar de Miksangmomenten.
ik heb een flauw vermoeden wat het kan zijn, dat een foto je raakt maar geen like krijg op social media. Voldoet niet aan de algemene smaak of aan de regels voor natuurfotografie. Maar soms is het gewoon zo. Dan doet dat ene storende takje er niet toe, maar de combinatie licht en onderwerp is dan zo mooi…die sfeer…hemels…
lijkt mij bijna onmogelijk om dit over te brengen wat voor gevoel je erbij had. Maar het is zeker het proberen waard…. ieder veel succes gewenst..
Uiteraard kun je met een foto een beleving die je had niet één op één overbrengen aan de kijker, maar ik geloof zeker dat je, door vanuit je hart te fotograferen, ‘iets’ in de foto vangt dat door een ander voelbaar kan zijn…
Leuk verhaal Roeselien. Het idee spreekt me zeker aan en ik herken me er deels ook wel in. Rust in m’n hoofd is nodig om de tijd te nemen en onbevangen waar te kunnen nemen. Uit nieuwsgierigheid heb ik veel Miksang foto’s op het www bekeken en dan valt me op dat het toch wel erg veel op elkaar lijkt. Overigens is het artikel van Betty van Engelen in Natuurfotografie magazine wel verhelderend en bevat het mooi beeldmateriaal!
Hi Rob,
Die rust in je hoofd, maar ook om je heen is inderdaad wel een voorwaarde denk ik.
Grappig dat je op onderzoek uit bent gegaan en ik ben het met je eens dat wat je onder die noemer vindt als geheel niet heel verheffend is. Maar zoals bij alle technieken of typen fotografie hebben we gelukkig alle vrijheid om er van mee te nemen wat ons aanspreekt en het op onze eigen manier in te vullen.
PS. Leuk dat je enthousiast bent over het artikel van Betty! 😀