Natuurlijk leven in het wild……park

Weer thuis zette ik mijn ervaringen op een rijtje terwijl ik tevreden mijn fotoresultaten bestudeerde. Ik begon me af te vragen in welke context ik nu de edelhertenbronst in Denemarken had gefotografeerd. Hebben dieren die in een wildpark leven wel een natuurlijk leven? En is het fotograferen in een wildpark dan natuurfotografie?

Jægersborg Dyrehaven is een groot park ten noorden van Kopenhagen dat 8 kilometer van noord naar zuid strekt. Ooit was het omheinde jachtgrond voor het Deense Koningshuis. Vandaag de dag is het gebied aangewezen als Unesco Werelderfgoed. Het is het meest bezochte natuurreservaat van Denemarken. Er leven ongeveer 2000 edelherten, damherten en sikaherten. Verder is het gebied rijk aan nog meer zoogdiersoorten, vogels en insecten en prachtige oude bomen. Het gebied is nog steeds omheind.

Een definitie van een wildpark: Een wildpark is een gebied, waar inheems en/of jachtwild wordt gehouden in betrekkelijke vrijheid en waar bezoekers te voet, fiets of per auto het leefgebied van de dieren doorkruisen. In andere definities komen nog woorden als ‘reservaat’ en ‘omheining’ voor. Dan denk ik meteen: Dan zijn alle natuurgebieden in Nederland wildparken. Want hier doorkruisen paden alle natuurgebieden, komen mensen en worden dieren in hun vrijheid beperkt. Elk gebied is van beperkte oppervlakte en aan alle zijden begrensd door menselijk ingrijpen.

Dier en mens of mens en dier?

Vandaag de dag heeft een wildpark zoals Jaegersborg niet meer de functie van jachtgrond. Het is meer een locatie waar mensen relatief dichtbij de dieren kunnen zien en beleven. Ze krijgen de kans om meer binding met de natuur te krijgen, met een mogelijk gevolg dat ze zich hiervoor ook willen inzetten. Voor kinderen heeft een dergelijk park een prachtige educatieve waarde. Ze kunnen hier intensief kennis maken met de dieren en er over leren. waardoor ze hopelijk in hun latere leven respect hebben voor de natuur en deze beschermen.

In een wildpark staat het dierenwelzijn voorop en worden de daar levende dieren beschermd. Vaak zijn de parken zodanig ruim van opzet dat de dieren hier een goed leven kunnen leiden en veel van hun natuurlijke gedrag vertonen. Tegenwoordig zijn de dieren bijna altijd in het park geboren en daardoor gewend aan de leefomgeving.
Voor fotografen biedt een wildpark unieke fotomomenten die je in de wilde natuur niet zo maar kunt vastleggen. En door met enthousiasme dieren in een wildpark te fotograferen blijft de verstoring door fotografiedruk bij wilde dieren beperkt.
Maar uiteindelijk staat bij het wildpark het belang van de mens voorop en niet dat van het dier. Want wilde dieren horen niet in gevangenschap te leven. De dieren worden beperkt in hun doen en laten omdat hun leefgebied begrensd is door een hek of een andere vorm van afsluiting. Ze worden voortdurend geconfronteerd met de mens die joggend, wandelend, fietsend, paardrijdend of zelfs per auto hun habitat doorkruist. Wat ongetwijfeld een vorm van stress zal veroorzaken en invloed heeft op het natuurlijk gedrag. En dan nog het dilemma van voortplanting en overbevolking en het reguleren hiervan. Gelukkig realiseren de dieren zich niet dat ze op een dag dood zullen gaan, al dan niet door een kogel.

Foto’s gemaakt in wildparken zijn vaak voorspelbaar en herkenbaar. Zeker als het park een populaire bestemming is voor natuurfotografen. Een wildpark heeft vaak beperkte openingstijden waardoor je mogelijk niet kunt fotograferen bij het mooiste licht van de dag. Jægersborg is overigens 24 uur per dag toegankelijk.

Een hert altijd dichtbij

Ondanks de scherpe tegens van een wildpark waren de ontmoetingen met de herten in Jægersborg voor mij een onvergetelijke belevenis. Nog nooit zag en hoorde ik ze van zó dichtbij. Ik kon ze heel duidelijk ruiken en hun gedrag volgen. Ook het fotograferen lukte prima. Ik heb gefotografeerd met een 80-400 mm lens op fullframe. En dat was in veel gevallen voldoende.

De inrichting van Jægersborg is heel gevarieerd, er zijn zowel bospercelen als velden met tussendoor een heel netwerk aan wandel- en fietspaden. En daar zijn overal roedels herten. Voor de fotograaf zijn er eindeloos veel fotografische mogelijkheden. Van portretten en intieme bosscènes tot overzichtsfoto’s en groepsgebeuren. De herten zijn duidelijk gewend aan mensen, zowel wandelend, hardlopend, fietsend, paardrijdend als in auto’s. Wat niet betekent dat je nadrukkelijk dichterbij moet komen. Herten draaien dan onmiddellijk hun kont naar je toe en kuieren of rennen weg. Dag kans op foto’s!

Persoonlijk kan ik het fenomeen wildpark accepteren omdat ik weinig keus heb. Ik zie dat er in (door mensen) overbevolkte gebieden slechts heel weinig plekken te vinden zijn waar sprake is van een natuurlijk habitat en dus van natuurlijk evenwicht. Het draait dan toch om de mens en het dier is hierbij ondergeschikt. Ik heb daar een mening over, maar ik kan er nauwelijks invloed op uit oefenen. Overigens zijn de natuurgebieden in Nederland voor mij niet anders dan door mensen gereguleerde wildparken.

Alles in overweging genomen is voor mij het fotograferen van de hertenbronst in een wildpark zoals Jægersborg natuurlijk genoeg. Ik heb dieren en gedrag mogen ervaren zoals ik nog nooit in mijn leven heb meegemaakt. Ik heb me er volledig in onder kunnen dompelen. Alsof ik op safari was.

En jij?

Heb jij ook een mening over wildparken en natuurfotografie? Als je die met ons wilt delen voel je dan vrij om te reageren onder dit artikel.