Amsterdamse Waterleidingduinen

Een gevarieerder gebied dan de Amsterdamse Waterleidingduinen zal in Nederland lastig te vinden zijn. Eén van de grootste duingebieden van Nederland begint met een mooie duinenrij aan de zeekant, om landinwaarts een steeds afwisselender en groener landschap te bieden. Droog zand en stuifzandgebieden gaan over in een waterrijke weelde van kleurrijk loofbos, donker dennenbos, kalme vennetjes, moerasachtige dalletjes en talloze stromende watertjes.
Damhert man in een herfstige setting tijdens de bronst
Damhert man in een herfstige setting tijdens de bronst Fotograaf: Roeselien Raimond

De Amsterdamse Waterleidingduinen bieden het allemaal en omdat het gebied zo groot en veelzijdig is, barst het van de verrassingen. De variatie in landschap brengt vanzelfsprekend ook een variatie in fauna mee en met name het insectenleven is erg goed vertegenwoordigd. In de Amsterdamse Waterleidingduinen zijn verscheidene plant- en diersoorten te vinden, die vrijwel nergens anders voorkomen. En het mooiste van alles is, dat dit duinparadijs, met uitzondering van enkele afgesloten delen, geheel vrij betreden mag worden. Dus géén beperkende hekken en verbodsbordjes, maar alle vrijheid om grenzeloos te struinen, te beleven en te ontdekken!

Ideaal voor

Fotografische mogelijkheden zijn er eigenlijk teveel om op te noemen, hieronder een bescheiden poging.

Landschap

De volledig vrije ruimte, zonder horizonvervuiling zal elk landschapsfotografen-hart sneller doen kloppen. Tel daar de grote hoeveelheid watertjes bij op, die op koude ochtenden een aanzienlijke hoeveelheid fotogenieke damp genereren en alle ingrediënten voor een prachtig landschapsbeeld zijn aanwezig.

Mistig kanaaltje in de AWD op een koude, vroege ochtend
Mistig kanaaltje in de AWD op een koude, vroege ochtend. Fotograaf: Roeselien Raimond

Macrofotografie

Doordat het gebied zo waterrijk is, biedt het een een perfect biotoop voor talloze libellensoorten. De kale zandvlaktes daarentegen zijn juist weer geliefd bij allerlei soorten graafbijen en de (zeldzame) harkwesp. Op macrogebied is er eigenlijk altijd wel een aantrekkelijk model te vinden. Zijn het geen vlinders, sprinkhanen, bastaardzandloopkevers of waterjuffers, dan wel salamanders, (rugstreep-)padden, kikkers of zandhagedissen. Rond de paartijd, van half april tot half mei, zijn de mannetjes prachtig opvallend groen en extra fotogeniek. In de herfst zijn er talloze bijzondere paddenstoelensoorten te bewonderen.

Zandhagedis wordt belaagd door een mug.
Zandhagedis wordt belaagd door een mug. Fotograaf: Roeselien Raimond

Zoogdieren

De Amsterdamse Waterleidingduinen staan bekend om de grote populatie damherten. Hoewel deze populatie, met name door het grote aantal, omstreden is is, zul je fotografen niet snel horen klagen. De herten zijn weinig schuw en laten zich in het gehele gebied met regelmaat bewonderen. Ook vossen zijn goed vertegenwoordigd, waaronder een aantal goed benaderbare exemplaren. Daarnaast gaat het goed met de boommarter in de Amsterdamse Waterleidingduinen, dus met flink wat mazzel zou ook een foto van dit bijzondere dier tot de mogelijkheden kunnen behoren. Konijnen zijn er vanwege een virus in de jaren 90 wat minder talrijk, maar nog steeds aanwezig. In de oude bunkers van het gebied overwinteren vleermuizen en ‘s zomers kun je ze zelfs overdag zien jagen boven de kanalen.

Vogelfotografie

Jaarlijks broeden er ongeveer 100 vogelsoorten waaronder duinvogels als roodborsttapuit en braamsluiper, maar ook rietvogels zoals blauwborst en rietzanger. (Bron: Kustgids ) Met regelmaat dient zich een leuke verrassing aan in de vorm van een zeldzame vogel, zoals een scharrelaar, een waterspreeuw, een roodpootvalk of zelfs een Siberische boompieper.

De zeldzame zwartbuik waterspreeuw met "prooi"
De zeldzame zwartbuik waterspreeuw met “prooi”. Fotograaf: Roeselien Raimond
Roerdomp Botaurus Stellaris
De roerdomp, een soms geziene, maar vaker gehoorde AWD bezoeker. Fotograaf: Roeselien Raimond

Beste plekken

Bezoekerscentrum De Oranjekom biedt volop informatie en daarmee een mooi uitgangspunt om de AWD te gaan ontdekken.

Vanuit de vogelhut zijn vele vogelsoorten te zien en te fotograferen, waaronder de aalscholver, krakeend, wintertaling, boomvalk, havik, buizerd en oeverloper. Winter: dodaars, roerdomp, tafel- en kuifeend, grote zaagbek, nonnetje, brilduiker, mandarijneend, waterral, ijsvogel, grote gele kwikstaart.

Tijdens de hertenbronst, zo vanaf half oktober tot begin november, zijn de mannelijke damherten op hun mooist en valt er veel actie te verwachten van concurrerende mannen die in het lek samenkomen om te vechten. Eén van de plekken waar grote hoeveelheden herten en bijbehorende spektakels aangetroffen kunnen worden is het Vliegermonument.

Terwijl de speelweide in het weekend een verzamelplek is voor kinderen, is het op rustiger momenten ideaal vertoeven voor zandhagedissen en dus voor fotografen. Tussen struikjes, dorre bladeren, maar ook op de vele dode boomstammen aldaar zijn talloze hagedissen te vinden. De hagedissen zijn hier opvallend minder schuw dan elders in den lande.

Duizendmeterweg: Op één van de meest centrale punten van de Amsterdamse Waterleidingduinen is de kans groot om een vos te spotten. Omdat dit tevens één van de drukst bezochte punten van de Amsterdamse Waterleidingduinen is, zijn de vossen die hier leven gewend aan mensen en daardoor goed te bekijken en te fotograferen.

Interessante soorten binnen het gebied

In de Amsterdamse Waterleidingduinen worden vossen niet bejaagd, waardoor er voor de vossen geen reden is mensen te vrezen. Anders dan in vele andere gebieden zijn een aantal vossen hier dus weinig schuw en bovendien dagactief, hetgeen prachtige fotokansen biedt. Ook het feit dat honden en fietsers verboden zijn in het gebied draagt bij aan de relaxte houding van de vossen.

Damhert; De Amsterdamse Waterleidingduinen herten zijn weinig schuw en te vinden op het zand, in het bos, bij de kanalen, van ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat, het gehele seizoen door. Omdat het er zoveel zijn hoef je als fotograaf nooit lang te zoeken. De mogelijkheden zijn talrijk: van liefelijke scènes met moeder en kind, tot woeste gevechten tijdens de bronst, een damhert in de sneeuw, of zelfs zwemmend in de vroege ochtend door een dampend kanaaltje.

Ijsvogel; Een zo waterrijk gebied moet wel rijk aan ijsvogels zijn en deze prachtige vogel wordt dan ook steeds vaker gespot. Op meerdere plekken in het gebied zijn door bezoekers stokken geplaatst, soms zelfs met een scherm om je achter te verschuilen, waar de ijsvogel goed te fotograferen is.

Harkwesp, een zeldzame soort, die bedreigd wordt door het dichtgroeien van zandvlaktes en de toename van recreatiedruk. De Amsterdamse Waterleidingduinen is één van de weinige gebieden in Nederland waar deze soort te vinden is.

Op de kaart

3 reacties

  1. Afgelopen week ook nog weer geweest. Inderdaad pracht gebied. Mooi beschreven. Is het de bedoeling dat de rode “lampjes” naar iets verwijzen als je er op klikt?

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Geef een reactie

3 reacties

  1. Afgelopen week ook nog weer geweest. Inderdaad pracht gebied. Mooi beschreven. Is het de bedoeling dat de rode “lampjes” naar iets verwijzen als je er op klikt?

Reageer op dit artikel

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Deze artikelen vind je vast ook interessant: