Maansverduistering!

Wat is een maansverduistering?

Een maansverduistering treedt op wanneer de aarde zich tussen de zon en de maan bevindt, waardoor de maan in de schaduw van de aarde valt. Er zijn twee hoofdtypen: een totale maansverduistering, waarbij de maan volledig in de schaduw staat, en een gedeeltelijke maansverduistering, waar slechts een deel van de maan wordt verduisterd. Daarnaast is er nog een maansverduistering in de ‘bijschaduw’.

Bij een maansverduistering spreken we van de bijschaduw (penumbra) en de kernschaduw (umbra) van de aarde.

1. Bijschaduw (penumbra):
   • Dit is het buitenste gedeelte van de aardschaduw waar de zon slechts gedeeltelijk is bedekt door de aarde. In het geval van een gedeeltelijke maansverduistering bevindt de maan zich in de bijschaduw, wat resulteert in een subtiel donkerder gebied op een deel van de maan.
2. Kernschaduw (umbra):
   • Dit is het centrale, donkere gedeelte van de aardschaduw. Tijdens een totale maansverduistering beweegt de maan zich door de kernschaduw, waardoor deze volledig in de schaduw van de aarde valt. Dit is wanneer de karakteristieke rode tint van de “bloedmaan” vaak zichtbaar wordt.

Bij het fotograferen van een maansverduistering is het vooral de kernschaduw die de meest interessante foto’s oplevert, zoals bijvoorbeeld de rode kleur op de maan die optreedt bij een volledige maansverduistering.

Hoe fotografeer je een maansverduistering?

Het fotograferen van een maanverduistering is in principe niet heel veel anders dan het fotograferen van een ‘normale’ maan. De instellingen wijken hier dus ook niet van af. Het enige verschil kan zijn dat je een iets langere sluitertijd dan gebruikelijk moet gebruiken i.v.m. het donkerder worden van de maan.

In het kort:

• Gebruik een statief om trillingen te minimaliseren en zorg voor een stabiele ondergrond.
• Zorg voor de juiste belichting, experimenteer met diverse instellingen.
• Gebruik een telelens om de maan groter in beeld te krijgen en focus nauwkeurig.
• Stel handmatig scherp op de maan
• Zorg voor voldoende accu’s en SD kaartjes.
• Indien mogelijk; zoek een interessante voorgrond in voor of in de buurt van de maan te plaatsen, zodat het geheel interessanter wordt.

Wanneer vind er een maansverduistering plaats?

Maansverduisteringen vinden niet persé op gezette tijden plaats, hou internet en sociale media in de gaten om op de hoogte gehouden te worden van dergelijke gebeurtenissen.
De eerstvolgende maansverduistering in Nederland is 25 maart, helaas slechts in de bijschaduw, dus verwacht hier niet te veel van.

Verwarring met een reguliere volle maansopkomst

Geregeld komen er berichten voorbij van mensen die denken een bloedmaan te hebben gefotografeerd, dit is veelal een reguliere maansopkomst. Een rode tint op de maan bij maansopkomst kan optreden als gevolg van atmosferische verstrooiing. Wanneer de maan laag aan de horizon staat, moet het maanlicht door een grotere hoeveelheid atmosfeer reizen voordat het onze ogen bereikt. Tijdens dit langere pad door de atmosfeer worden kortere golflengten van licht, zoals blauw en violet, meer verstrooid door de luchtdeeltjes.

De langere golflengten, zoals rood en oranje, hebben de neiging minder verstrooid te worden en blijven meer behouden. Hierdoor lijkt de maan een roodachtige tint te krijgen bij maansopkomst of maan ondergang. Hetzelfde principe verklaart ook de rode tinten tijdens zonsopkomst en zonsondergang, die vaak bekend staan als de “gouden uren”.

Maansverduistering 25 maart

In de ochtend van maandag 25 maart 2024 vindt een gedeeltelijke maansverduistering in de bijschaduw plaats. De Maan beweegt zich dan door de bijschaduw van de Aarde, zodat er op een deel van het maanoppervlak minder direct zonlicht valt. In de Benelux is alleen het begin van de eclips zichtbaar. 

Veel succes bij de aankomende maansverduisteringen!