Emotie, wat is het en hoe roep je het op?
Je kent het vast wel, dat ene liedje wat je hoort kan je opeens in een bepaalde sfeer krijgen. Je proeft herinneringen, nostalgie, blijdschap, of het doet je juist verlangen naar iets. Is het de tekst, de melodie, het geheel of het gevoel wat het oproept? Of kun je dat nu net niet benoemen en is het gewoon de snaar die het bij je raakt en de emotie die het op dat moment oproept?
“Een emotie is een innerlijke beleving of gemoedsbeweging als vreugde, angst, boosheid, verdriet dat door een bepaalde situatie wordt opgeroepen of spontaan kan optreden. In biologische zin is een emotie een reactie van de hersenen op een affectieve prikkel.” Zo omschrijft Wikipedia de definitie.
De beleving kan dus ergens door worden opgeroepen doordat er lijfelijk iets met je gebeurt. Er is wel degelijk een wisselwerking en een oorzaak en gevolg van wat je voelt en wat je waarneemt. Maar hoe omschrijf je dat gevoel en wat het met je doet?
Verder diept Wikipedia ook uit met “ Het gevoel kan dan gezien worden als een speciale uiting of vorm van emoties die typisch is voor mensen, namelijk de bewuste beleving, of mentale reflectie van een emotie” Hierbij word ik getriggerd door het woord “bewuste beleving” alsof je opeens gaat bedenken dat je iets gaat beleven wat de emotie oproept. Al denk ik dat je wel degelijk een bepaalde setting kunt creëren waardoor je gevoel en emotie kunt oproepen.
In een melancholische bui is het soms heerlijk om tranentrekkende muziek te draaien, dat kan echt enorm opluchten!
Het beeld vastgelegd aan de hand van je gemoedstoestand
Zoals ik zei zie ik hierin ook raakvlakken met mijn fotografie. Inmiddels weten jullie wellicht dat ik veelal meer een intuïtieve fotograaf ben wat ik probeer door te trekken naar mijn beelden. Gevoel heeft niets met zweverig te maken en emotie niets met de negatieve lading die het soms krijgt in de zin van verdriet. We interpreteren het vaak wel zo omdat we het woord emotioneel verbinden met tranen en onstabiel.
Maar emotie kan ook vreugde, blijdschap, euforie of verlangen zijn.
Op een stralende lentedag de libellen en vlinders zien fladderen kan voor mij dat positieve gevoel enorm doen aanwakkeren. Dan merk ik meteen ook dat mijn foto’s vrolijker zijn, zonniger, lichter en luchtiger. Wat ik dan ervaar vertaalt zich in mijn beeld.
Het tegenovergestelde kan natuurlijk ook voorkomen als ik niet zo lekker in mijn vel zit of als het voor de zoveelste dag regent of grijs is en ik toch de camera pak om erop uit te gaan. De voor mij voor de hand liggende gemoedstoestand vertaalt zich vaak dan ook in mijn beelden, ze zijn wat donkerder of zwaarder.
Het ohhh en ahh gevoel
Bovengenoemde voorbeelden zijn voor mij de wisselwerking, de oorzaak en het gevolg.
Maar als dat er niet is kan ik ook verrast worden door wat ik zie en hoe ik dat vertaald heb in beeld. Ik geloof erin dat het resultaat vaak een spiegel is van mijn state of mind of van wie ik diep van binnen ben. Al kan het ook zijn dat ik achteraf, zelfs na maanden, aan een foto kan aflezen hoe ik me op dat moment voelde.
Je kunt dat gevoel ook oproepen door een sfeer in je foto te creëren die een bepaalde emotie bij je oproept. En ook dan kan die elke keer anders zijn, het kan zijn dat je vandaag anders kijkt naar een bepaalde foto dan over een paar maanden. Dat is een wonderlijk gegeven toch?
Ook kan een bepaalde situatie die ene emotie of dat gevoel bij je oproepen. Dat kan verwondering of juist bewondering zijn wanneer je een adembenemend landschap ziet of de rust van een vroege ochtend waarin slechts vogelgeluiden de stilte omlijsten. Vaak zie je het gevoel van die rust en verstilling terug in de beelden. Maar ook kunnen bijvoorbeeld jonge dieren en hun schattigheid of onbeholpenheid je een gevoel geven van euhh… hoe omschrijf je ahhhh met van die hartjesoogjes? De zachtheid van een jong dier laat zich dan mooi vastleggen in een even zo zacht beeld. Zelf kan ik ook echt geraakt worden door collega fotografen zoals Rob Blanken die een macabere of heftige situatie op een indringende manier weten weer te geven, die roepen juist een tegenovergestelde emotie op.
De gevoelige snaar
Voor mij is emotie de essentie van fotografie, daar begint en eindigt het mee.
Ons brein en ons gevoel zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Als beelddenker zie ik overal een beeld in waarbij ik vaak ook iets voel en als muziekliefhebber voel ik de muziek en kan die bij mij buiten een gevoel ook beelden oproepen. Misschien is dat mijn geheim; ik heb altijd liedjes in mijn hoofd, ook als ik een foto maak…
Bij allebei kan ik dus even een andere wereld beleven; muziek en natuur, ze raken bij mij allebei die snaar.
Kortom: Natuurfotografie, ik zie er wel muziek in!
5 reacties
Je gevoel in een foto leggen zodat anderen kunnen zien wat het met je doet is waarschijnlijk een van de lastigste dingen van het fotograferen, toch is dat altijd mijn doel …emotie creëren bij de kijker of luisteraar is een kunst, in jou geval Pauline kreeg ik laatst van iemand te horen wat zit je te lachen …. en ik merkte dat ik jou column zat te lezen en onbewust ging mijn mimiek mee met jou woorden …. en dat zegt bij mij heel veel , dank je wel daarvoor. xx