Over leven en dood in Siberië

Twee meter ijs

Voordat je verder gaat lezen, nog even wat weetjes: het Lake Baikal ligt in Siberië en is net zo groot als België. Het is het diepste meer ter wereld, de maximale diepte is ruim 1600 meter en het meer bevat 20% van het zoete water op aarde. In de winter is de ijsdikte gemiddeld 1 meter, maar kan op sommige plekken ook 2 meter zijn. Van januari tot en met maart kunnen auto’s over het ijs rijden.

De eerste dag starten we in een hele stoere 4×4 vanuit Irkoetsk. Na een aantal uren te hebben gereden door een rustig wit landschap met veel zonneschijn, bereiken we de ijsvloer van het Lake Baikal. En yes, daar zijn de scheuren, lijnen, bubbels en ijsschotsen! Eerst voel ik me net een klein kind in een ijswinkel, niet wetende wat nu te kiezen.

Te snel naar mijn zin moeten we weer vertrekken. We rijden namelijk met onze zware 4×4 over het bevroren meer en willen voordat de avond invalt er zeker van zijn dat we een bordje eten en een bed hebben. Als het donker is zien we niks meer en kunnen zomaar in een scheur rijden en we zouden heus niet de eerste zijn die met auto en al verdwijnen in het donkere en ijskoude water.

Na wat gemopper over het aanstaande vertrek, worden we gerustgesteld; “dit soort ijsvloeren zullen we nog vaker zien deze week, je kunt je hart nog ophalen”.
Niets is minder waar, want de rest van de week blijkt er ongewoon veel sneeuw te liggen en er komt alleen nog maar meer bij.

Dat heb ik dan weer; als ik in de winter in Noorwegen ben ligt er geen sneeuw, als ik in de kurkdroge woestijn ben regent het keihard en in het nevelwoud schijnt volop de zon. Wil ik deze keer liever geen sneeuw (serieus geloof me, ik ben dol op die zachte witte vlokken) krijg ik toch een dik pak sneeuw.

De bijzonder kunstig gevormde grotten met hun stalagmieten en stalactieten van ijs maken veel goed. Op mijn rug liggend schuif ik met mijn camera een ijsgrot in. De ijspegels hangen zo laag dat je er niet in kunt staan. Naar boven kijkend bedenk ik me dat als er zo’n superscherpe ijspegel naar beneden valt, ik wel hartstikke dood zou kunnen zijn. Een beetje spanning af en toe kan geen kwaad, dus ik neem het risico.

Overleven in Siberië

En nu ik toch over de dood begonnen ben; de bitterkoude winter in Siberië is zwaar voor mens en dier. Zo nu en dan zien we een dier dat de volgende winter niet zal halen. Aan de oostkant van het meer komen we in een piepklein dorpje waar auto’s ingesneeuwd staan en boten vastgevroren in het ijs liggen.

Toen ik aan kwam lopen zag ik eerst alleen maar raven. Daar wilde ik een foto van maken, de pikzwarte raven in de witte sneeuw, dat leek me wel mooi. Toen ik dichterbij kwam vlogen de vogels op en zag ik tot mijn ontsteltenis waarom ze daar zaten.

Ik was wat aan het rondlopen tussen de boten die ingevroren lagen in het ijs. Van wat verder af zag ik iets bruins boven de sneeuw uitsteken. Ik dacht eerst aan een vos, maar het dier bleef gewoon staan. Langzaam kwam ik dichterbij en ook hier kwam ik tot de conclusie dat het een dode hond betrof.

Menigeen die onderstaande foto’s ziet vraagt aan mij of dit een wolf is. Alhoewel mijn antwoord steeds is geweest, “Nee, het is een hond”, ben ik zelf ook gaan twijfelen. Er komen immers wolven voor in Siberië. Als een kenner dit ziet en leest en er uitsluitsel over kan geven, dan hoor ik het heel graag!

De meeste mannen zitten lekker warm in een tentje op het ijs te vissen. Meneer de Visser vond het vandaag bij -10c wel lekker mild en heeft de lente al in zijn bol. Hij heeft een klein gat in het ijs gemaakt. De visjes die worden gevangen zijn piepklein, maar om de paar minuten is het bingo!

Bij onze laatste oversteek naar het vasteland komen we veel diepe scheuren tegen. Het water sijpelt er al doorheen. Een schep en een stok komen er aan te pas om de situatie in te kunnen schatten. We moeten de auto uit en een stukje te voet verder, zodat de auto wat minder zwaar vol gas over een serieus diepe scheur kan rijden (oftewel vliegen). De zon is onder aan het gaan, en hoewel het licht nu prachtig is, moeten we echt verder om voor het donker weer ons bordje eten en bed te vinden en hebben we zojuist onze laatste foto’s van het bijzondere Lake Baikal gemaakt.